'Mistrz pamięci'
13 grudnia 2011
Anselm Kiefer, malarz i rzeźbiarz, jest także prowokatorem. Na to zwrócił uwagę szef niemieckiej dyplomacji Guido Westerwelle jako laudator na uroczystości, która odbyła się w poniedziałek (12.12) w nowojorskim hotelu Waldorf Astoria.
"Jego sztuka nigdy nie była wygodna" - powiedział. "Artysta nigdy nie chciał się przypodobać. Nie był poprawny politycznie, jeszcze nawet w okresie, kiedy my nawet nie znaliśmy tego pojęcia". Jego sztuka jest ciężkostrawna i czuje się w niej brzemię historii - zaznaczył minister Westerwelle. "Nie ma artysty, który bardziej zasługiwałby na ten medal."
Anselm Kiefer, pomimo, że sam wojny świadomie nie przeżył, bo urodził się w Donaueschingen w Badenii-Wirtembergii w marcu 1945 roku, w swej twórczości intensywnie zajmował się tematem hitlerowskiej przeszłości Niemiec i holokaustu. W prowokujący sposób posługiwał się symboliką nazistów - na przykład portretując się w pozie hitlerowskiego pozdrowienia - czym wywoływał poruszenie i sensację.
"Niemcy nigdy mnie nie lubili"
Sam artysta powiedział, że był bardzo zdziwiony, kiedy dowiedział się, że otrzyma Medal im. Leo Baecka. Dziękując za to wyróżnienie zaznaczył, że przypuszcza, że mu je przyznano "ponieważ próbowałem zrobić to, co jest właściwie niemożliwe: zjednoczyć ducha Żydów i Niemców". Jak zaznaczył, Niemcy go nigdy nie lubili, ponieważ opowiadał o przeszłości. Ale kto nie zajmuje się swoją przeszłością, ten nie może iść naprzód.
Nagroda honorowa dla "krytycznego myśliciela"
Medal im. Leo Baecka przypomina los rabina i filozofa Leo Baecka , prześladowanego przez hitlerowców. Przyznawana jest od roku 1978 przez nowojorski Instytut im. Leo Baecka osobistościom szczególnie zasłużonym dla niemiecko-żydowskiego pojednania. W minionych latach laureatami tej nagrody byli obok byłego niemieckiego ministra spraw zagranicznych Joschki Fischera, byłego szefa berlińskiego MSW Otto Schily'ego i byłego prezydenta Niemiec Johannesa Raua, m.in. kanclerz Angela Merkel i dyrygent Kurt Masur.
Podczas poniedziałkowej gali w Waldorf Astoria uhonorowany został także były szef waszyngtońskiego departamentu stanu Henry Kissinger. Jak podkreślił Guido Westerwelle, przez wiele dziesięcioleci był on filarem stosunków transatlantyckich.
Były prezes Banku Światowego James Wolfensohn w swym wystąpieniu nazwał Kissingera "szczególnym obserwatorem i krytykiem". "Nikt inny nie miał takiego zrozumienia i rozeznania w stosunkach międzynarodowych, jak Kissinger". Z tego względu jeszcze dziś wielu światowych polityków zwraca się do niego o radę i opinię - powiedział.
Marion Linnenbrink / Małgorzata Matzke
red.odp.: Elżbieta Stasik