1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Cała prawda o socjalu w Niemczech

Małgorzata Matzke4 sierpnia 2016

W RFN coraz więcej osób z zagranicznym paszportem jest odbiorcą pomocy socjalnej - uchodźcy podobnie jak obywatele innych krajów UE. Z socjalu najczęściej korzystają Turcy, Syryjczycy i Polacy.

https://p.dw.com/p/1Jb4S
Deutschland Jobcenter Arbeitslose stehen Schlange in Gelsenkirchen
Zdjęcie: picture-alliance/dpa/J. Stratenschulte

Coraz więcej beneficjentów niemieckiej pomocy socjalnej legitymuje się zagranicznym paszportem. Jak podaje Federalna Agencja Pracy (BA) w maju br. ponad półtora miliona cudzoziemców pobierało zapomogi. Jest to 12,4 proc. więcej niż jeszcze przed rokiem. Statystycznie co czwarty odbiorca zasiłku socjalnego (Hartz IV) był cudzoziemcem.

Coraz mniej Niemców, coraz więcej obcokrajowców

Ogólnie liczba osób w RFN żyjących z zapomogi socjalnej w okresie od kwietnia 2015 do kwietnia 2016 nieznacznie spadła - o 1,2% czyli o prawie 71 000 osób do 5,9 mln.

Wynika to przede wszystkim z faktu, że coraz mniej obywateli Niemiec pobiera zapomogi. Ich liczba spadła w okresie roku prawie o 240 tys. czyli 5,2 proc, do 4,4 mln.

Jak wyjaśniła rzeczniczka BA, większy udział obcokrajowców pobierających zapomogi socjalne wynika z rosnącej liczby syryjskich i erytrejskich imigrantów. Liczba Syryjczyków pobierających pomoc socjalną wzrosła w ciągu jednego roku o 195,1 proc. do liczby 242 tys. Liczba Erytrejczyków wzrosła o 229 proc. do 16 700.

Roma in Bosnien und Herzegowina
Wielu Rumunów i Bułgarów ucieka przed biedąZdjęcie: DW/Mirsad Camdzic

Znaczną rolę odgrywa także napływ do Niemiec obywateli UE z krajów Europy Wschodniej. Wzrosła przede wszystkim liczba Bułgarów i Rumunów, wyjaśniała rzeczniczka BA. W okresie jednego roku zmalała natomiast liczba rosyjskich i ukraińskich odbiorców pomocy socjalnej - spadek o 8,9 proc. i 10 proc.

Najwięcej Turków

Wśród obcokrajowców będących beneficjentami pomocy socjalnej w Niemczech najwięcej jest Turków (295 000). W dalszej kolejności są to Syryjczycy (242 000), Polacy (prawie 92 500), Bułgarzy (72 000), Włosi (70 900) i Rumuni (60 000).

Jak zaznacza ekonomista Karl Brenke z Niemieckiego Instytutu Badań Gospodarczych (DIW) w rozmowie z gazetą „Tagesspiegel”, aby móc ocenić konsekwencje tej struktury beneficjentów dla budżetu państwa należałoby zestawić te liczby w relacji z osobami pochodzącymi z danych krajów, które pracują w Niemczech, wpłacając składki do kas ubezpieczeń socjalnych. Przy takim zestawieniu okazuje się, że przede wszystkim Bułgarzy, pracujący w Niemczech dzięki unijnej swobodzie osiedlania się i podejmowania pracy, są także odbiorcami pomocy socjalnej. Na jednego pracującego w Niemczech Bułgara przypada jeden bułgarski odbiorca zapomóg, wyjaśnia Karl Branke Jest to poważnym problemem, twierdzi ekspert ds. rynku pracy. Bułgaria jest członkiem UE od roku 2007.

Zapomogi dla wszystkich

Zgodnie z niemieckimi ustawami o zaopatrzeniu socjalnym w RFN zapomogi socjalne przysługują osobom, które nie są w stanie zarobić na życie pracą własnych rąk. O zapomogi występować mogą także osoby, które złożyły wniosek o azyl, jeżeli przyznano im status uchodźcy. Osoby pracujące w Niemczech, pochodzące z innych krajów UE, mają prawo do zapomóg socjalnych, jeżeli przebywają w Niemczech co najmniej przez sześć miesięcy.

Zapomoga wynosi obecnie 404 euro w przypadku osoby samotnej, 364 euro na osobę w przypadku małżeństw. Dzieci, w zależności od wieku, otrzymują 237 do 306 euro. Dodatkowo państwo pokrywa także koszty czynszu i ogrzewania.

DPA / Małgorzata Matzke