Merkel i Morawiecki w Warszawie: zgoda zamiast sporów

Premier Mateusz Morawiecki i kanclerz Angela Merkel podkreślali w piątek (2.11.2018) w Warszawie to, co łączy Polskę i Niemcy, unikając poruszania tematów spornych, które ostatnio bardzo obciążyły wzajemne relacje 

Na wspólnej konferencji prasowej po zakończeniu XV konsultacji międzyrządowych szefowie rządów ani słowem nie wspomnieli o praworządności, reparacjach wojennych czy zdaniem partii rządzącej PiS zbyt dużym niemieckim kapitale w polskich mediach.   

Sporne kwestie przyćmiły w zeszłym tygodniu wizytę prezydenta Andrzeja Dudy w Berlinie, pogłębiając impas, w jakim tkwią polsko-niemieckie relacje od czasu przejęcia w 2015 roku władzy przez PiS.  

 

Tak dla Europy

Na spotkaniu z dziennikarzami Morawiecki wielokrotnie podkreślał proeuropejską postawę kierowanego przez niego rządu i „stabilizującą rolę” Polski w Unii Europejskiej. 

– Jesteśmy na dobrej drodze, żeby w odpowiedni sposób budować stabilność Europy – oświadczył premier. Jak podkreślił, Polska należy wraz z Niemcami i krajami skandynawskimi do państw, które dążą do zapewnienia „pokoju i spokoju” w sytuacji, gdy wokół pełno jest ognisk kryzysowych. 

Morawiecki podkreślił wielką rolę relacji gospodarczych. Jego zdaniem w tej dziedzinie Polska i Niemcy „nadają na jednej długości fali”.  – Współpraca gospodarcza rozwija się znakomicie – ocenił.

Handel kwitnie

– Polska jest jednym z kluczowych partnerów dla Niemiec, a Niemcy są kluczowym partnerem dla Polski – przypomniał. Premier zaznaczył, że Grupa Wyszehradzka jest dla Niemiec ważniejszym partnerem handlowym niż Chiny, Francja czy Stany Zjednoczone. Obroty handlowe osiągnęły w 2017 roku wartość 110 mld euro, w tym roku spodziewany jest kolejny rekord.  

Merkel określiła polsko-niemiecką wymianę mianem „bardzo znaczącej”. Podkreśliła, że Polska i Niemcy nalezą do krajów o najniższej stopie bezrobocia w Europie.

Wśród tematów, w których zdaniem strony polskiej stanowiska Warszawy i Berlina są zbieżne, Morawiecki wymienił podejście do integracji Zachodnich Bałkanów do UE. W przyszłym roku szczyt UE w tej sprawie ma odbyć się w Poznaniu. Polskę i Niemcy łączy też wspólna ocena aneksji Krymu przez Rosję oraz konieczność współpracy z USA – mówił Morawiecki.

W konsultacjach międzyrządowych uczestniczyli niemal wszyscy niemieccy ministrowie, w tym szefowie kluczowych resortów – MSZ Heiko Maas, finansów Olaf Scholz, obrony Ursula von der Leyen i MSW Horst Seehofer.

Nie zapominać o historii

Zdaniem Merkel był to „wyraźny znak" mający świadczyć o intensywności współpracy polsko-niemieckiej. Szefowa niemieckiego rządu podkreślała, że wizyta w Warszawie nabiera szczególnego znaczenia wobec obchodzonej 11 listopada 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. –Jesteśmy świadomi trudnej historii Polski – podkreśliła pani kanclerz.   

Morawiecki zapowiedział, że Polska i Niemcy będą w przyszłym roku współpracowały jako niestali członkowie w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Oba ministerstwa spraw zagranicznych wydały wspólną deklarację w tej sprawie.

Nord Stream 2 pozostaje problemem

Morawiecki ostrzegł, że planowany gazociąg Nord Stream 2 może „wypchnąć” tranzyt gazu przez Ukrainę, który jest gwarancją, „przynajmniej względnego” pokoju w tej części Ukrainy. W porównaniu do krytyki wyrażonej tydzień temu przez prezydenta RP, uwaga Morawieckiego zabrzmiała bardzo umiarkowanie.               

Merkel zapewniła, że Niemcy zdają sobie sprawę z konieczności dywersyfikacji dostaw energii. – Niemcy przyśpieszą plany budowy terminalu na gaz skroplony LNG – zapowiedziała. – Naszym wspólnym celem jest to, by Ukraina pozostała ważnym krajem tranzytowym dla rosyjskiego gazu, gdyż ma to znaczenie dla jej bezpieczeństwa – oświadczyła. 

Pytania dziennikarzy ujawniły różnicę zdań w podejściu do popieranego przez Berlin Globalnego Paktu Migracyjnego ONZ.

Migracja nadal dzieli

– Przyglądamy się i jest bardzo prawdopodobne, że podobnie jak Austria czy ostatnio Republika Czeska, a także Stany Zjednoczone też nie będziemy częścią tego oenzetowskiego global pact, ponieważ uważamy, że nasze reguły, nasze suwerenne zasady dotyczące ochrony granic i kontroli przepływu imigracji są dla nas absolutnym priorytetem – tłumaczył premier. Ponownie wypowiedział się przeciwko przymusowej relokacji uchodźców.

Morawiecki zapewnił, że zapowiedziana przez Merkel rezygnacja z przewodnictwa CDU oraz ponownego kandydowania w wyborach w 2021 roku nie wpłyną na współpracę z Polską. –Współpracujemy z panią kanclerz i niemieckim rządem tak jak do tej pory i tak będzie też w przyszłości- oświadczył.       

Na zakończenie wizyty w Warszawie Merkel złożyła wieniec przy Grobie Nieznanego Żołnierza.  

Szef niemieckiego MSZ Heiko Maas spotkał się natomiast w jedej z warszawskich kawiarni z polskimi publicystkami i pisarkami. Wśród uczestniczek rozmowy były Karolina Wigura i Agnieszka Dorotkiewicz.

Poprzednie konsultacje odbyły się w czerwcu 2016 roku. Ta forma międzyrządowych kontaktów zarezerwowana jest dla niewielkiej grupy krajów – w Europie są to Francja, Hiszpania i Włochy, z krajów pozaeuropejskich Izrael, Chiny i Indie.