1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Narybek AfD: „Każdy inny polityk postąpiłby tak jak Hitler”

Daniel Bellut
5 października 2018

Młodzieżówka AfD chce uchodzić za umiarkowaną i mieszczańską. Jednak wypowiedzi jej działaczy dowodzą jak bliska jest ona środowiskom skrajnej prawicy.

https://p.dw.com/p/361PZ
Beginn 2. Weltkrieg Deutsche Soldaten Schlagbaum polnische Grenze
Zbrodnicza agresja hitlerowskich Niemiec na Polskę 1.09.1939 zapoczątkowała II wojnę światową. W jej wyniku zginęło 6 mln obywateli RPZdjęcie: picture-alliance/dpa

Na początku sierpnia Lars Steinke, były przewodniczący oddziału Młodej Alternatywy w Dolnej Saksonii w niepublicznym wpisie na Facebooku zniesławił Clausa Schenka von Stauffenberga, jednego z organizatorów zamachu na Hitlera z lipca 1944 roku, pisząc, że był on „zdrajcą” i „tchórzem”. Funkcję przewodniczącego Młodej Alternatywy (Junge Alternative – JA) po tym stracił.

W łonie partii także już przedtem była znana jego sympatia dla brunatnej ideologii. Potwierdza ją jego wypowiedź podsunięta Deutsche Welle przez insiderów z partii. W nagraniu z rozmowy z kolegami Steinke usprawiedliwia napaść hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939. Według niego fakt, że atak III Rzeszy jako taki przeszedł do historii „jest jej fałszowaniem”, bo Hitler „był zmuszony” do takiego działania. „Każdy inny polityk postąpiłby tak jak Hitler i wkroczył do Polski” – stwierdził Lars Steinke. Argumentacja ta jest dobrze znana z nazistowskiej propagandy. Wobec DW Steinke nie chciał skomentować nagrania. Także AfD nie zajęła stanowiska.

Lars Steinke, były szef Młodej Alternatywy w Dolnej Saksonii
Lars Steinke, były szef Młodej Alternatywy w Dolnej SaksoniiZdjęcie: picture-alliance/dpa/S.Pförtner

Steinke nie jest wyjątkiem

Młodzieżówka AfD coraz bardziej się radykalizuje. Nie bez powodu uaktywnił się też już kontrwywiad: pod obserwacją Urzędu Ochrony Konstytucji znalazły się oddziały "Młodej Alternatywy" w Bremie i Dolnej Saksonii. Granice między młodzieżówką „partii protestu” a ekstremalnie prawicowymi ugrupowaniami są płynne, na zewnątrz stara się ona jednak utrzymać swoją mieszczańską, umiarkowaną fasadę.

I tak szef JA Damian Lohr prezentuje się jako polityk o nieskazitalnej reputacji. Obserwację krajowych oddziałów JA krytykuje jako „niezrozumiałą”. „Ani poszczególne oddziały, ani cała Młoda Alternatywa nie są antykonstytucyjną organizacją” – głosi jej oświadczenie prasowe. Lohr wskazuje, że Steinke utracił swoje stanowisko jako szef oddziału JA i toczy się sprawa o wykluczenie go z partii. Pokazuje to, że „konsekwetnie postępuje się przeciwko antykonstytucyjnym tendencjom w naszych szeregach”.

Lohr, który przewodzi młodzieżówce AfD od lutego 2018, jednak długo nie zajmował konsekwentnego stanowiska – wypowiedź Steinkego na temat agresji hitlerowskich Niemiec na Polskę nie pociągnęła za sobą żadnych skutków. A według informacji z kręgów JA także Lohr znał nagranie. Lars Steinke powiedział DW, że nie liczy się z wyrzuceniem z partii, a w sprawie pozbawienia go kierownictwa oddziału JA wniesie odwołanie.

Zawoalowana oczywistość

Damian Lohr sam przyczynił się do radykalizacji swojej organizacji. Podczas spotkania z nim latem br. zespół DW był świadkiem, w jaki sposób zataja kontakty z prawicową ekstremą. Był wówczas na zjeździe Młodej Alternatywy w podbliżu Eisenach w Turyngii. W wywiadzie dla DW zapewniał, że „nie istnieje żadna współpraca” z ruchem identytarystycznym. Skrajnie prawicowy, rasistowski ruch identytarystyczny (tożsamościowy) jest obserwowany przez niemiecki kontrwywiad.

Szef młodzieżówki AfD Damian Lohr
Szef młodzieżówki AfD Damian LohrZdjęcie: picture-alliance/dpa/A. Prautzsch

Tuż przed rozmową z DW Lohrowi towarzyszyła ekipa filmowa „Archetyp GmbH” kręcąca z nim nowy film wizerunkowy Młodej Alternatywy. Można go zobaczyć na jej stronie internetowej. Właścicielem „Archetyp GmbH” jest Philip Stein, założyciel niemiecko-austriackiego projektu, ruchu „Jeden procent” (lub „Jeden procent dla naszego kraju”). Rasistowska „platforma oporu”, jak ruch się sam określa, jest rodzajem skrajnie prawicowej organizacji pozarządowej, w którym udzielają się tożsamościowcy.

Jeszcze jeden przykład: Felix Koschkar. Wiceskarbnik Młodej Alternatywy angażuje się w „Platformie Patriotycznej”, nacjonalistycznym stowarzyszeniu ściśle związanym z tożsamościowcami. Koschkar pracuje w „Domu ruchu identytarystycznego”, skrajnie prawicowym centrum z mieszkaniami i biurami w Saksonii-Anhalt. Tamtejszy szef odziału AfD Jan Wenzel Schmidt przemawiał na demonstracjach identytarystów.

Niepowstrzymane zbliżanie się do skrajnie prawicowych ugrupowań, takich jak tożsamościowcy, widać też w szeregach Młodej Alternatywy. Pisze o tym swojej książce „Inside AfD” była członkini jej zarządu Franziska Schreiber, która wycofała się z partii. Schreiber szacuje, że już w 2014 r. blisko połowa młodzieżówki sympatyzowała z ruchem identytarystów. W kolejnych latach związki te jeszcze się umocniły.

Eksperci potwierdzają jej relacje. „Rzeczywiście ma miejsce daleko idąca kooperacja JA i ruchu identytarystów”, powiedział DW prof. Hajo Funke, jeden z wiodących w Niemczech ekspertów ds. skrajnej prawicy. Funke wskazuje, że współpracę tę zacieśniają często regionalni liderzy Młodej Alternatywy.

Skrajnie prawicowe NGO „Jeden procent dla naszego kraju” wyprodukowało ostatni film wizerunkowy Młodej Alternatywy
Skrajnie prawicowe NGO „Jeden procent dla naszego kraju” wyprodukowało ostatni film wizerunkowy Młodej AlternatywyZdjęcie: jungealternative.com

Płynne granice także w wierchuszce AfD

Także w zarządzie Alternatywy dla Niemiec granice związków ze skrajnie prawicowymi ugrupowaniami są płynne. W Niemczech od dawna już toczy się dyskusja, czy AfD powinno się znaleźć pod obserwacją służb bezpieczeństwa. Politycy argumentują, że partia jest zbyt bliska prawicowej ekstremie.

Jednocześnie sama AfD debatuje, na ile powinna i chce dystansować się od skrajnej prawicy. Kiedy w 2016 r. rozeszła się wiadomość, że Urząd Ochrony Konstytucji obserwuje ruch identytarystyczny, AfD zdystansowała się od niego. Zarząd podjął nagłośnioną w mediach decyzję głoszącą, że jakakolwiek bliskość jest „nie do pogodzenia”. Miało to obowiązywać zarówno samą partię, jak i jej młodzieżówkę. – Jeżeli ktoś współpracuje obecnie z identytarystami, nie ma u nas czego szukać – powiedział DW jeden z rzeczników AfD, Jörg Meuthen.

Zarząd Młodej Alternatywy robi teraz wszystko, żeby zbagatelizować radykalistyczne tendencje w swoich szeregach – jej szef Damian Lohr opowiedział się za wykluczeniem z JA regionalnych oddziałów znajdujących się pod obserwacją kontrwywiadu. Głosowanie nad tym ma się odbyć na nadzwyczajnym zjeździe młodzieżówki w połowie października. Wieści dochodzące z jej szeregów prognozują jednak, że Lohr będzie miał problemy z przeforsowaniem swojego stanowiska. Wielu członków JA nie ma zamiaru ukrywać swoich poglądów i w razie czego zaakceptuje bycie pod nadzorem.

„W tysiącletniej historii Niemiec Hitler i naziści to tylko ptasi kleks” – skandaliczna wypowiedź Alexandra Gaulanda inspiruje Młodą Alternatywę
„W tysiącletniej historii Niemiec Hitler i naziści to tylko ptasi kleks” – ta wypowiedź Alexandra Gaulanda wywołała skandalZdjęcie: picture-alliance/dpa/A. Prautzsch

Interweniować musi zarząd AfD, bo młodzieżówka znajdująca się pod obserwacją służb ochrony konstytucji, byłaby nie do przyjęcia dla wizerunku partii. Alexander Gauland, szef klubu parlamentarnego AfD, zaproponował teraz, żeby wykluczyć dolnosaksoński oddział JA. Jak stwierdził na konferencji w Berlinie „nie ma tam już czego ratować”. W Bremie sytuacja „nie jest tak jasna”.

Rozwiązanie podsuwane przez Gaulanda wydaje się próbą odwrócenia uwagi. Wolne Hanzeatyckie Miasto Brema leży w środku Dolnej Saksonii. Jeżeli dolnosaksońska młodzieżówka miałaby zostać rozwiązana, jej członkowie mogą przejść do Bremy. Ale wykluczenie Dolnej Saksonii przeniosłoby dobrze wykalkulowany efekt: nie uginamy się przed służbami bezpieczeństwa – to sygnał do członków partii; konsekwentnie rozprawiamy się z prawicowymi ekstremistami – to sygnał na zewnątrz.