Naukowcy ostrzegają: Zmiana czasu zwiększa ryzyko zawałów serca

W nocy z soboty na niedzielę (29./30.03) w Europie zegary znów zostaną przestawione na "czas letni". Przy tej okazji jedna z niemieckich kas chorych, DAK-Gesundheit opublikowała wyniki długofalowych badań, które wykazały, że zmiana czasu na wiosnę zwiększa ryzyko zawału serca.

Od lat dyskutuje się już o tym, czy dwukrotne zmiany czasu w ciągu roku mają w ogóle ekonomiczny sens, bo to, że ludzie ich nie znoszą, już od dawna wiadomo.

Wszystkiemu winne hormony

Według analizy DAK w przeciągu trzech pierwszych dni po zmianie czasu do szpitali zgłasza się 25 proc. więcej niż przeciętnie pacjentów uskarżających się na dolegliwości sercowe. Trend ten naukowcy obserwowali stale od roku 2006. W samym tylko okresie trzech minionych lat w pierwszych dniach po zmianie czasu w gronie osób ubezpieczonych w kasie chorych DAK dziennie odnotowano 40 przypadków skierowań do szpitala ze stwierdzonym zawałem serca. W "normalnych" okresach przypadków takich jest ok. 30.

Ekspert DAK Peter Rowohlt przypuszcza, że powodem takiego spiętrzenia się przypadków dolegliwości sercowych jest niedobór snu i zakłócenie biorytmu w wyniku zmiany czasu. Brakująca godzina snu zakłóca gospodarkę hormonalną, twierdzi Rowohlt.

Faktycznie, w zależności od tego, jak wrażliwy jest organizm, zmiana czasu może rozregulować "wewnętrzny zegar" człowieka. Większość ludzi, co prawda już po kilku dniach wpada w nowy rytm dnia i nocy. Ale jak stwierdzono już we wcześniejszych analizach DAK, co czwarta osoba walczy z dolegliwościami zdrowotnymi po zmianie czasu. Wiele osób odczuwa zmęczenie i brak energii, cierpi na zaburzenia snu i ma trudności z zasypaniem.

Uciążliwa nie tylko dla dorosłych

Inne badania wykazują, że także dzieci po zmianie czasu są bardziej marudne niż zazwyczaj i mniej zrównoważone.

Ankieta przeprowadzona wśród 500 uczniów przez Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Heidelbergu wykazała przed kilkoma laty, że młodzież w wieku od 12 do 18 lat potrzebuje około trzech tygodni, by zaadaptować się do nowego czasu. Konsekwencjami zmiany w pierwszym okresie był spadek sprawności umysłowej i koncentracji oraz uczucie zmęczenia.

Aktualne wyniki obserwacji DAK są wodą na młyn krytyków przestawiania zegarów. Od chwili wprowadzenia zmiany czasu w Niemczech w roku 1980 wciąż na nowo odżywa dyskusja nad jej celowością. 70 proc. respondentów kasy DAK, pytanych o ich stosunek do zmiany czasu, podawało, że jest jej przeciwnych. Ostatnio bawarska minister gospodarki Ilse Aigner (CSU) postulowała zaniechanie zmiany czasu, ze wzglądu na to, że nie przynosi ona i tak oczekiwanych oszczędności energii.

Jak się bronić?

Kto chce złagodzić skutki zmiany czasu we własnym organizmie, temu naukowcy radzą, by już kilka dni przed przestawieniem zegarów wcześniej kłaść się spać. Kto wieczorem ma problemy z zasypianiem, temu eksperci radzą wypicie przed snem uspokajającej herbatki ziołowej (z walerianą, chmielem, świetlikiem lekarskim czy melisą) lub stosowanie treningu autogennego. Po środki nasenne należy tylko sięgać po konsultacji z lekarzem. Kogo w ciągu dnia ogarnia zmęczenie, ten powinien przeciwdziałać mu krótkim spacerem na świeżym powietrzu.

afp / Małgorzata Matzke

red.odp.: Bartosz Dudek