Steinmeier ostrzega przed „utratą zdrowego rozsądku“

Frank-Walter Steinmeier ostrzegł przed „szerzącą się utratą zdrowego rozsądku”, co staje się zagrożeniem dla demokracji. „Demontaż zdrowego rozsądku jest początkiem demontażu demokracji” – powiedział prezydent Niemiec w przemówieniu wygłoszonym we wtorek (5.03.2019) w amerykańskiej placówce naukowo-kulturalnej „The American Academy” w Berlinie. Uhonorował w niej historyka Fritza Sterna. Zmarły w 2016 r. niemiecko-amerykański historyk i publicysta wyemigrował w 1938 r. z powodu swojego żydowskiego pochodzenia z Niemiec do USA.

Prezydent Steinmeier przypomniał, że Stern bał się „pogardy dla rozsądku”, co jak podkreślił „obserwujemy dzisiaj w wielu częściach świata, ale też u nas w kraju”. Jest to sygnałem ostrzegawczym.

Ogromnym wyzwaniem są, zdaniem Steinmeiera, następujące w błyskawicznym tempie zmiany sposobów komunikowania się i zachowań informacyjnych. Obecne w wielu internetowych komentarzach nienawiść, zaciekłość i szyderstwo nie pozostają bez śladu w społeczeństwie. „Przyczyniają się w naszym demokratycznym systemie do radykalizacji”, ostrzegł prezydent Niemiec. Dochodzi do tego zjawisko manipulowanej dyskusji, co umożliwiają środki techniczne, względnie ingerencja z zewnątrz. „Samo odzwierciedlanie nastrojów lub ich wzmacnianie – niezależnie od tego, czy chodzi o osobiste powody, czy manipulację ze względu na interesy polityczne – jest prawdziwym zagrożeniem w naszej erze cyfrowej” – ostrzegł niemiecki socjaldemokrata.

Ważna rola mediów

„Najlepszą gwarancją obrony przed manipulacją jest wyostrzony umysł”, podkreślił Frank-Walter Steinmeier. Przy tej okazji zwrócił uwagę na znaczenie mediów. Niezależne, profesjonalne dziennikarstwo ponosi ogromną odpowiedzialność za siłę rozsądku w społeczeństwie. „Nie myślę przy tym o mediach, które same produkują i inscenizują wiadomości, tylko o dziennikarstwie, które poprzez obiektywizm, kontekstualizację i dalekowzroczność wzmacnia rozsądek polityczny naszych społeczeństw”.

Steinmeier wezwał do cierpliwości wobec demokracji, nawet, jeżeli niektórym wydaje się ona dzisiaj „ociężała”. Jak powiedział, demokracja jest „powolną, rozważną, ale też zrównoważoną formą rządów, być może jedyną, która umożliwia i chroni wolność”. Ale także demokracja musi wykazywać gotowość do zmian. „Wystrzegajmy się, by nasza forma rządów nie była zbyt statyczna. Nie wystarczy tylko defensywnie bronić status quo. Wszystko wokół nas się zmienia. Także systemy polityczne. Jeżeli chcemy je utrzymać, musimy myśleć o demokracji także w czasie przyszłym”, przestrzegł prezydent Niemiec.