1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemieccy biskupi ostrzegają przed prawicowym populizmem

Christoph Strack
27 czerwca 2019

Hierarchowie ostrzegają przed nienawiścią i pogardą. Wzywają do dialogu i przywołują nauczanie Kościoła.

https://p.dw.com/p/3L7xK
Deutschland Evangelische Kirchen gegen Populismus
Zdjęcie: picture-alliance/dpa/R. Hirschberger

Przygotowywana od wielu miesięcy przez grupę ekspertów instrukcja na temat obchodzenia się w Kościele z prawicowo-populistycznymi tendencjami wpisuje się w gorące debaty polityczne i kościelne. 70-stronicowy dokument ma pomóc wiernym i duchowieństwu w rozmowach i debatach oraz najwidoczniej także ostrzec katolików przed dryfowaniem w stronę skrajnej prawicy.

"Każdy człowiek jest tak samo ważny, nie ma bardziej i mniej ważnych osób. Podstawowym zapisem naszej konstytucji jest ten o fundamentalnej równości każdego człowieka, którego godność jest nienaruszalna“ – podkreślają biskupi w tekście dokumentu. "Populizm, który zagraża dziś człowiekowi, przeczy fundamentalnie tej bliskości do każdego. Prawicowy populizm oznacza wykluczenie innych i obcych" - czytamy.

Biskupi przypominają w tym kontekście czyny i słowa Jezusa Chrystusa, dokumenty Soboru Watykańskiego II (1962-1965), który określił relacje Kościoła do współczesnego świata oraz programowe przemówienie papieża Franciszka z jesieni 2018 roku na temat ksenofobii, rasizmu i populizmu w związku z globalną migracją.

Papież Franciszek w szatach liturgicznych
Instrukcja powołuje się m. in. na programowe przemówienie papieża FranciszkaZdjęcie: Getty Images/AFP/T. Fabi

Przeciwko antysemityzmowi i islamofobii

Sformułowane tam przesłania mają swoje następstwa. Należą do nich odrzucenie antysemityzmu i islamofobii, i generalnie wrogości wobec innych religii. Biskupi przytaczają kompromitujące słowa o "pomniku hańby", berlińskim pomniku pomordowanych Żydów Europy oraz o "ptasim kleksie" historii na określenie hitlerowskiej dyktatury ze słownika prawicowo-populistycznej AfD, nie wymieniając z nazwy tej partii.

Dalej czytamy, że "populizm, który jest dla nas wyzwaniem, pokazuje codziennie swoją groźną twarz. Fejk nius, kłamstwa, nienawiść i potępienie są na porządku dziennym. Populiści, którzy na wszystko mają prostą odpowiedź, uprawiają swoją niebezpieczną grę nawet na szczytach polityki". Dalej biskupi odrzucają "wewnętrzną znieczulicę, podszyty strachem egoizm i fantazje na temat upadku" cywilizacji. Jako rodzaj upomnienia pod adresem polityków następuje wykład kościelnego rozumienia rodziny i migracji.

Tu będzie szkoła dla prawicowych populistów

Instrukcja przytacza też 19 przykładów z praktyki. Chodzi o kościelne projekty na rzecz tolerancji i pomocy uchodźcom.

Ordynariusz Osnabrueck Franz-Josef Bode podkreślił przy prezentacji dokumentu, że Kościół musi oprzeć się wszystkim tendencjom, które nawołują do kościelnego i narodowego egoizmu.

W podobnym duchu wypowiedział się arcybiskup Hamburga Stefan Hesse odpowiedzialny w Episkopacie za duszpasterstwo migrantów. Jak podkreślił hierarcha Kościół odpowiedzialny jest od strony duszpasterskiej także za osoby, które sympatyzują z prawicowymi populistami.

Instrukcją niemieckich biskupów zainteresował się już na etapie prac Episkopat Francji. Niewykluczone, że stanie się ona wzorem dla Kościołów lokalnych w innych krajach borykających się z prawicowym populizmem.