1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Nieśmiertelna – 80. urodziny Anne Frank

12 czerwca 2009

Gdyby udało się jej zrealizować marzenia, to Anne Frank zostałaby słynną pisarką. Dziewczyna nie przeżyła narodowego socjalizmu. Ale jej pamiętnik stał się światowym bestsellerem.

https://p.dw.com/p/I8E3
Anne Frank - jej świadectwo zapewniło dziewczynce nieśmiertelnośćZdjęcie: AP

Anne Frank jest bardziej znana od każdego uczestnika ruchu oporu w III Rzeszy. Istnieje muzeum Anne Frank, są szkoły jej imienia. Jest fundacja, jest nawet róża Anne Frank, poświęcono jej znaczek pocztowy i pomnik. Jest bohaterką musicali na Broadwayu i w Barcelonie, o jej krótkim życiu opowiada film. Liczni autorzy i historycy powołują się na myśli z jej dziennika. Jest to testament dziewczyny pełniej życia, a mimo to okradzionej z perspektyw, to świadectwo żydowskiego cierpienia.

Przekaz na wieczność

Anne Frank Haus
Oficyna Anny Frank. Stąd gestapo zabrało ją do AuschwitzZdjęcie: bigfoto.com

Historia rozpoczyna się 12 czerwca 1942 roku. Na trzynaste urodziny Anne Frank otrzymała dzienniczek. Z miejsca rozpoczyna jego pisanie po holendersku, bowiem już 9 lat wcześniej rodzina żydowskiego kupca, Otto Franka, opuściła Frankfurt nad Menem. Teraz także i w okupowanej przez Niemcy Holandii Frankowie nie czują się bezpiecznie. Od lipca trwają deportacje Żydów z Amsterdamu do KZ. Otto Frank nie widzi możliwości ucieczki. Prosi o pomoc swą sekretarkę, Miep Gies. Wraz z innymi pracownikami ukrywa ona Franków i dalszą, zaprzyjaźnioną rodzinę.

Pamiętnik staje się najlepszym przyjacielem Anne. Pisze w nim listy do swej wyimaginowanej koleżanki, Kitty. Są to nadzwyczaj dojrzałe myśli, nadzieje, pragnienia, lęki i obawy dziewczynki, jakże dorośle brzmiące, jak: "zdaję sobie sprawę z tego, że nie jestem bezpieczna. Boję się celi i obozów koncentracyjnych. Ale czuję, że rośnie we mnie odwaga. I że Bóg ma mnie w swej pieczy.”

„Pamiętnik“ miał być brulionem jej pierwszej powieści. Jej tytuł: „Oficyna“. Historia opowiada życie na co dzień. Życie w zamknięciu. Anne Frank wyobraża sobie, jak świat 10 lat po wojnie oceni jej przeżycia. Sama nie dożyje jednak końca II Wojny Światowej.

Zycie bez happy endu

Anne Frank Tagebuch
Dziennik Anne FrankZdjęcie: APTN

Anne musiała zostawić swój dziennik, kiedy 4 sierpnia 1944 roku wraz z innymi siedmioma osobami Niemcy wywożą ją z kryjówki przy Prinsengracht. Trafia wprost do obozu zagłady Auschwitz. Zaraz potem Anna i jej siostra Margot znajdą się w KZ Bergen-Belsen. Wie ona o komorach gazowych. Lecz obie dziewczynki umierają, prawdopodobnie z początkiem marca 1945 roku, na tyfus, na kilka dni przed wyzwoleniem obozu przez Aliantów.

Karin Jäger /jk/bs