Proces przystępowania nowych państw członkowskich do UE
8 stycznia 2013
- Chcecie działać globalnie?
- Potraficie pracować w grupie i lubicie negocjować?
- Potraficie przystosować się do sytuacji i działać dyplomatycznie?
- Jesteście Europejczykami?
- Jesteście państwem doświadczonym wojnami?
Jeśli tak, to ubiegajcie się o przyjęcie waszego kraju do UE!
O członkostwo w UE ubiegać się może każdy kraj, który spełnia tak zwane kryteria kopenhaskie: gospodarka wolnorynkowa, stabilna demokracja oraz rządy prawa.
Kraje starające się o członkostwo muszą posiadać stabilne instytucje gwarantujące demokrację, rządy prawa i wykazać się poszanowaniem praw człowieka – to są kryteria polityczne.
Kraje takie muszą mieć sprawnie funkcjonującą gospodarkę rynkową oraz dostateczną zdolność do sprostania presji konkurencji i siłom rynkowym na obszarze Unii – to są kryteria gospodarcze.
Kraje chcące wstąpić do UE muszą dostosować swoje prawodawstwo do przepisów i praktyk UE – a przede wszystkim uwzględnić w swojej polityce najważniejsze cele unii politycznej, gospodarczej i walutowej.
Zgłaszający akcesję do UE musi najpierw zwrócić się z wnioskiem do Rady Europejskiej (czyli gremium szefów państw i rządów), która następnie zwraca się do Komisji o dokonanie oceny zdolności kandydata do spełnienia kryteriów kopenhaskich. Wtedy następuje formalne otwarcie negocjacji, które prowadzone są w kilku obszarach tematycznych. Państwo zgłaszające swoją kandydaturę musi wprowadzić unijne przepisy we wszystkich wymaganych obszarach. Proces negocjacji wymaga dużo czasu.
Zobacz: akty prawne Unii Europejskiej>>
Trzy etapy procesu akcesyjnego
Proces akcesyjny – czyli proces przystępowania kraju do UE – dzieli się na trzy etapy, a zamknięcie każdego z etapów wymaga zatwierdzenia ze strony wszystkich państw członkowskich. UE najpierw oferuje danemu krajowi perspektywę członkostwa. Oznacza to, że gdy tylko kraj ten będzie gotowy, oficjalnie zostanie mu przyznany status kandydata.
Fakt, że kraj uzyskał oficjalny status kandydata do członkostwa w UE nie oznacza jednak jeszcze, że rozpoczęły się natychmiast negocjacje w sprawie jego przystąpienia do Unii. Otwarcie oficjalnych negocjacji w sprawie członkostwa to kolejny etap procesu. Na tym etapie dany kraj musi z reguły przeprowadzić odpowiednie reformy, aby dostosować swoje prawodawstwo do przepisów obowiązujących w UE. W okresie przedakcesyjnym państwa kandydujące otrzymują pomoc finansową, administracyjną i techniczną. Pomoc krajom, które mają aspiracje do członkostwa w UE, poprzez wspieranie ich wzrostu gospodarczego oraz poprzez wzmacnianie struktur demokratycznych w państwach wyzwolonych z jarzma dyktatury, była odpowiedzią Unii na zmiany zachodzące w krajobrazie politycznym Europy w przeciągu ostatnich pięćdziesięciu lat.
Gdy negocjacje i związane z nimi reformy zostaną pomyślnie zakończone i zatwierdzone przez Unię, dany kraj może przystąpić do UE – o ile wyrażą na to zgodę wszyscy dotychczasowi jej członkowie.
Obecnie Chorwacja ma status kraju przystępującego. Jej wejście do UE przewidziano na lipiec 2013 roku.