Przed szczytem finansowym G20 - wspólny kurs UE

Kryzys nadal straszy: banki na skraju plajty, kraje zagrożone bankructwem, miliony ludzi bez pracy. Europejczycy chcą za wszelką cenę zapobiec podobnym kryzysom finansowym i gospodarczym w przyszłości. Na nadzwyczajnym szczycie UE w Brukseli w czwartek (17.09.09) kanclerz Angela Merkel i szefowie rządów pozostałych 26 krajów dokonali bilansu dotychczasowych posunięć i ustalili kurs na zbliżający się szczyt finansowy G20, w dniach od 24 do 25 września w amerykańskim Pittsburgu.

Unia Europejska może poszczycić się już pokaźnym pakietem posunięć anty-kryzysowych – od nowych reguł gry dla funduszy hedżingowych aż po obostrzenie nadzoru nad branżą bankową. Niektóre kwestie wymagają jeszcze wiążących porozumień. Sprawa najważniejsza: w jaki sposób pozbyć się miliardowych długów, jakie nagromadziły się w przeciągu ostatnich miesięcy? „Musimy uzgodnić strategię stopniowej redukcji zadłużenia budżetów państwowych” – postuluje sprawujący aktualnie prezydencję UE premier Szwecji Frederik Reinfeldt.

Wspólne stanowisko UE w sprawie premii

W sprawie uregulowania premii dla menadżerów bankowych – w tych dniach najbardziej „modny" temat w Brukseli – udało się przyjąć wspólną linię. Nadzwyczajny szczyt UE przyjął w tej kwestii propozycje zgłoszone wspólnie przez Niemcy, Francję i Wielką Brytanię – pochwaliła się kanclerz Angela Merkel. Ich sedno sprowadza się do tego, by uzależnić w przyszłości wysokość premii dla menadżerów od długofalowych wyników przedsiębiorstwa. To oznacza, że w praktyce możliwe było też całkowite skreślenie premii. Z ustalenia sztywnej górnej granicy natomiast zrezygnowano – być może, by nie zrażać sobie z góry Baracka Obamy; prezydent USA wielokrotnie sygnalizował, że jest przeciwko określaniu górnego poziomu premii.

Poprawić bezpieczeństwo wielkich banków

Wyciągając wnioski z kryzysu finansowego, kraje UE proponują nadto cały szereg posunięć, które mają poprawić bezpieczeństwo banków, zwłaszcza tych największych. Kanclerz Merkel opowiedziała się za tym, by obostrzyć przepisy zobowiązujące banki do gromadzenia i ochrony własnych rezerw kapitałowych. Na szczycie G20 Europejczycy chcą poza tym przeforsować bardzie surowe standardy w zakresie międzynarodowego nadzoru banków, Międzynarodowemu Funduszowi Walutowemu kraje UE postawią do dyspozycji dodatkowo 125 miliardów euro, to jest o 50 miliardów więcej niż wcześniej ustalono – w ten sposób chce się zapobiec temu, by nie bankrutowały całe państwa.

Podatek od transakcji finansowych nadal sporny

Nie jest jeszcze pewne, czy na szczycie G20 Unia Europejska wystąpi z żądaniem międzynarodowego opodatkowania transakcji finansowych. Kanclerz Merkel jest za, ale nie widzi sensu podejmowania w tej kwestii działań na własną rękę, ani w ramach UE, ani tym bardziej w skali jednego kraju, czego domagają się na przykład niemieccy socjaldemokraci. „Tego rodzaju podatek celowy jest tylko, jeżeli będzie miał zasięg globalny” – podkreśliła Angela Merkel.

Szwedzka prezydencja ma zbadać, czy istnieje jeszcze szansa przyjęcia przez UE wspólnej linii na szczycie G20. Prezydent Francji Nicholas Sarkozy jest sceptyczny. Uważa wprawdzie, iż międzynarodowy podatek od transakcji finansowych kryje w sobie niejaki innowacyjny potencjał, ale nie na dziś. „Nie możemy rozmawiać o wszystkim na szczycie G20” – mówi.

(bs/kr/dpa/ap/rtr/afp)