Raport. W Niemczech wciąż obecne nastroje antymuzułmańskie
5 października 2022
– Dla zróżnicowanego społeczeństwa postawy antymuzułmańskie i antysemickie stanowią poważny problem. Zagrażają spójności społecznej, a w najgorszym przypadku prowadzą do przemocy – podkreślił szef zespołu naukowego Rady Doradczej ds. Integracji i Migracji (SVR) Jan Schneider. Odniósł się przy tym do dużej liczby zarejestrowanych przestępstw islamofobicznych i antysemickich w Niemczech. To podkreśla potrzebę działania.
Badanie SVR
Od listopada 2019 do sierpnia 2020 SVR przepytała 15 095 mieszkańców Niemiec ze wszystkich landów, w tym 8034 osób pochodzenia niemieckiego, 1244 późnych przesiedleńców lub przesiedleńców (głównie Niemcy i członkowie mniejszości niemieckich z Europy Wschodniej i b. ZSRR przybyli do Niemiec po II wojnie światowej – red.), 880 osób pochodzenia tureckiego, 2078 przybyłych z państw UE i 2859 osób z innych części świata. Zadano im różne pytania, m.in. czy islam pasuje do społeczeństwa niemieckiego, czy chcieliby, by jego praktykowanie było w Niemczech ograniczone, czy służby powinny obserwować wspólnoty muzułmańskie.
Według raportu mieszkańcy Niemiec ze środowisk imigranckich, którzy chodzili do szkoły w Niemczech, rzadziej przejawiają postawy antysemickie lub antymuzułmańskie niż ci, którzy chodzili do szkoły w innym kraju.
– Jest to również znacznie mniej powszechne wśród osób, które mają regularne kontakty z ludźmi z innych środowisk – wyjaśniła współautorka raportu Nora Storz. Respondenci z różnych środowisk, którzy mają w swoim kręgu przyjaciół lub znajomych osoby o innym pochodzeniu, też rzadziej niż inni wyrażali antymuzułmańskie poglądy.
Niemcy bardziej otwarci
Według SVR niechęć do muzułmanów w Niemczech ogólnie się zmniejszyła w ciągu ostatnich 10 lat. Nadal jest jednak widoczna. Sceptycyzm wobec islamu jako wspólnoty religijnej jest jeszcze większy. – Dotyczy to przede wszystkim osób ze środowisk migracyjnych, które nie są muzułmanami – powiedziała Nora Storz. – Niespełna 43 proc. z nich twierdzi, że islam pasuje do niemieckiego społeczeństwa – dodała. Wśród rdzennych Niemców odpowiedziała tak ponad połowa respondentów.
Z badania wynika też, że osoby ze środowisk imigranckich również częściej przyjmują postawy antysemickie niż Niemcy. – Po ocenie danych przyjmujemy, że postawy antysemickie wśród muzułmanów pochodzenia tureckiego są częściowo oparte na przesłankach religijnych i teologicznych. Z drugiej strony postawa imigrantów pochodzenia arabskiego wynika bardziej z narracji politycznej i społecznej w kraju pochodzenia – wyjaśnił współautor raportu Nils Friedrichs.
Dyskryminowani częściej niechętni
W przypadku tej drugiej grupy „niebagatelną rolę odgrywa konflikt bliskowschodni”. – Osoby ze środowisk migracyjnych, które czują się dyskryminowane ze względu na swoje pochodzenie, częściej mają postawy antysemickie niż osoby, które takiej dyskryminacji nie doświadczyły – dodał badacz. Podkreślił, że ustalenia te są ważne, by opracować metody zapobiegania takim zachowaniom.
– Aby móc przełamać uprzedzenia, szczególnie ważny jest kontakt między ludźmi różnego pochodzenia i różnych religii – wyjaśnił Schneider. – Wymianę międzykulturową i międzyreligijną należy zatem promować za pomocą dostępnych ofert, np. na szczeblu gminnym, zwłaszcza wśród młodych ludzi – podkreślił. Również wspólnoty religijne mogłyby wnieść tutaj ważny wkład.
Postawy osób polskiego pochodzenia
Raport skomentowała Ferda Ataman, pełnomocniczka rządu Niemiec ds. przeciwdziałania dyskryminacji. Za „szczególnie niepokojącą” uznała wysoką aprobatę dla klasycznych postaw antysemickich wśród respondentów pochodzenia tureckiego. Bardzo niepokojące jest również to, że „około jedna trzecia ankietowanych we wszystkich grupach jest zdania, że wolność religijna muzułmanów musi zostać ograniczona”. – Musimy przeciwdziałać takim postawom – oceniła Ataman.
Postawy mieszkających w Niemczech Polaków i osób deklarujących polskie pochodzenie nie wyróżniły się w raporcie. Respondenci ci są wspominani w kwestiach dotyczących muzułmanów. Na pytanie o to, czy islam pasuje do Niemiec, negatywnie odpowiedziało dwie trzecie młodych osób pochodzenia polskiego - podobnie jak w grupie młodych ze środowisk późnych przesiedleńców, terenów b. ZSRR, ale i młodych pochodzenia niemieckiego.
(AFP/mar)
Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>