Były prezydent RP przyznaje, że była zgoda na więzienia CIAw Polsce

Po opublikowaniu amerykańskiego raportu w sprawie tortur stosowanych przez CIA po 11 września 2001 w wojnie z terroryzmem, były prezydent RP Aleksander Kwaśniewski bronił współpracy polskiego wywiadu z amerykańskimi tajnymi służbami. W wywiadzie dla stacji radiowej TOK FM przyznał, że była jego osobista zgoda na to, by CIA utrzymywała w Polsce "tajne ośrodki" - pisze Spiegel-Online.

Jak zaznacza portal obecne polskie władze milczą na temat tego mrocznego rozdziału, wskazując na toczące się dochodzenie. "Po dziś dzień nie ma oficjalnego przyznania się do tego, że Polacy przyzwolili Amerykanom na stosowanie tortur na swoim terytorium", pisze "Spiegel".

Opublikowany we wtorek (9.12) raport amerykańskiego Senatu zawiera wniosek, że CIA przesłuchiwała osoby podejrzane o terroryzm jeszcze brutalniej, niż było to wiadome dotychczas, i że podczas tych przesłuchań nie pozyskano żadnych istotnych informacji.

Była o tym rozmowa

Kwaśniewski stwierdził w środę, że jego rząd w pierwszym okresie nic nie wiedział o stosowaniu tortur, zezwolił jedynie na urządzenie "tajnych ośrodków". Jak przyznał, zrobił się jednak podejrzliwy, ponieważ Amerykanie otaczali swoją działalność tak intensywnie strzeżoną tajemnicą, że zmusiło go to do interwencji. Podczas spotkania z prezydentem Bushem (juniorem) w Waszyngtonie w 2003 r. poprosił go, by zaniechano tam tortur, co też nastąpiło, twierdzi Kwaśniewski.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w lipcu br. orzekł, że Polska musi wypłacić odszkodowania dwóm więźniom z Guantanamo ze względu na bezprawne pozbawienie nt wolności i pomoc przy stosowaniu tortur w tajnym więzieniu CIA w na północnym wschodzie Polski. Obydwaj podejrzani zostali przewiezieni w 2003 r. z Polski do obozu Guantanamo na Kubie, gdzie więzieni są do dzisiaj.

Polskie władze tolerowały taki stan rzeczy, pomimo że tam groziły im dalsze tortury. Skarżącymi byli dwaj więźniowie: z Arabii Saudyjskiej i Palestyny, którym jak dotąd nie wytoczono procesu przed sądem.

Ówczesny premier polskiego rządu Leszek Miller, który zawsze negował istnienie amerykańskich więzień w Polsce, krytykował we wtorek wieczorem w TVN 24 reakcje na treść raportu Senatu, twierdząc, że wolno się oburzać na walkę z terrorem, tylko nie na sam terror - pisze Spiegel-online.

Systematyczne przestępstwa

Organizacje praw człowieka już w roku 2005 informowały o tajnym więzieniu CIA na północnym wschodzie Polski, w którym w okresie 2002-2003 przetrzymywani i brutalnie torturowano więźniów podejrzanych o terroryzm. Śledztwo polskiej Prokuratury Wojskowej w sprawie tych zarzutów zostało przedłużone w listopadzie br.

Polska Prokuratura Generalna, która wciąż jeszcze prowadzi dochodzenie ws. więzień CIA na polskim terytorium, ma zamiar zwrócić się do amerykańskich władz o wydanie raportu ws. torturowania więźniów w wersji oryginalnej. Jak stwierdził rzecznik Prokuratury Piotr Kosmaty, byłby to pierwszy dokument najwyższych szczebli administracji USA, i polskie władze chciałyby wykorzystać go do własnego śledztwa.

W sprawie amerykańskiego raportu jako pierwszy z grona niemieckich polityków wypowiedział się szef klubu parlamentarnego SPD Thomas Oppermann.

"Tortury CIA są okrutną i niewybaczalną praktyką", powiedział domagając się, by odpowiedzialni za te systematycznie popełniane przestępstwa stanęli przed sądem.

- Oczekuję, że rząd RFN będzie apelował o postawienie przed sądem odpowiedzialnych za to osób - powiedział.

dpa, tagesschau.de / Małgorzata Matzke