1. محتوا ته تګ
  2. اصلي مینو ته تګ
  3. د دویچه ویله نورو پاڼو ته تګ

په ایران کې پارلماني ټاکني

۱۳۹۴ اسفند ۷, جمعه

په ایران کې پارلماني ټاکني رواني دي. ایران پریکړه کوي چې ایا غواړي په راتلونکې کې هم د ولسمشر حسن روحاني له اصلاحي پلالیسیو سره پاته شي او که نه؟

https://p.dw.com/p/1I2gw
Iran Wahlen 2016
انځور: Reuters/R. Homavandi/TIMA

په ایران کې د جمعې په ورځ د رای اچولو بهیر پیل شو. رای ورکوونکي به نه یوازي د پارلمان غړي وټاکي بلکي د «خبرګانو رهبري مجلس» غړي به هم تعین کړي. دغه مجلس د ایران پر رهبر یا «ولي فقیه» باندي د نظارت مسئولیت لري.

دغه ټاکني د ولسمشر حسن روحاني له پاره په داسې حال کې یوه آزموینه بلل کیږي چې هغه تیر کال له لویدیځو هیوادونو سره د خپل هیواد د اتومي پروګرام پر سر یو تړون لاسلیک کړ او په بدل کې پر دغه هیواد لګیدلي اقتصادي بندیزونه لير شول.

په ایران کې ۵۵ میلیونه د رای ورکوني شرایطو پوره کوونکي کسان ژوند کي. د دې هیواد پارلمان ۲۹۰ څوکۍ لري چې د روحاني پلوي ایتلاف «د هیلو نوملړ» غواړي د ډیرو څوکیو په ترلاسه کولو سره په پارلمان کې د محافظه کارانو نفوذ را کم کړي او په دې ترتیب سره په ایران کې د روحاني اصلاحي پروګرامونه پلي کړي.

د ایران مذهبي مشر ایت الله خامنه ای، د جمعې په ورځ وختي خپله رایه وکاروله. هغه پر ایرانیانو باندې غږ وکړ چې «خپله رایه ژر وکاروي ځکه دا هم د هغوی حق او هم یې دنده ده.»

هغه زیاته کړه: «ټول باید خپلې رایې وکاروي، هغه کسان چې له ایران سره مینه لري، چې اسلامي جمهوریت یې خوښیږي، هغه کسان چې د ایران له عظمت او شکوه سره مینه لري.»

په زرونو کانديدان محروم شوي دي

تر ټاکنو یوه اوونۍ مخکې کانديدانو کمپاینونه کړي وو. د کمپاینونو پر مهال د روحاني پلویانو هڅه وکړه چې وښیي د هیواد اقتصاد یې ژغورلی دی. خو د کمپاینونو پر مهال داسې جنجالونه رامنځ ته شول چې له کبله یې په زرونو کانديدانو و نه شوای کولای چې خپلو کمپاینونو ته دوام ورکړي.

د رامنځ ته شوي جنجال له کبله په پارلماني ټاکنو کې ډیر مشهور کانديدان اړ شول چې له ټاکنو ووځي او د هغوی پر ځای نوي څیرې رامیدان ته شي.

تمه کیږي چې د ایران د ټاکنو لومړۍ پایلې به د ۲۴ ساعتونو په جریان کې اعلان شي، خو رسمي پایلې ښايي د درو ورځو په جریان کې راووځي.