ليبيا له کېمياوي وسلو پاکه سوه
۱۳۹۲ بهمن ۱۶, چهارشنبه
د کېمياوي وسلو د کنترول سازمان خبر ورکړی دی چي په ليبيا کي کېمياوي وسلې په بشپړه توګه له منځه وړل سوي دي. په دينهاګ کي د کېمياوي وسلو د منع کولو سازمان (OPCW) په حواله د روان کال د جنورۍ مياشتي تر ۲۶ نېټې پوري د ليبيا ټولي وروستۍ کېمياوي وسلې له منځه وړل سوي دي.
د دغه سازمان په خبره په دغو وسلو کي چي د ډول ډول توپونو مرمۍ او بمونه چي له زهرجن ګازو ډک سوي ول له منځه وړل سوي دي. د دې ترمخه د کېمياوي وسلو د منع کولو سازمان مشر پخپله د ليبيا په رواغه ښار کي د کيميايي وسلو په يوه کارخانه کي د وسلو د له منځه وړلو ليدنه کړې وه.
د دغه سازمان مشر وويل: «د دغو مهماتو له منځه وړل تر سختو فني شرايطو لاندي ډېر سخت کار وو.» هغه دغه راز د ليبيا له حکومت څخه مننه وکړه چي د کېمياوي وسلو له منځه وړل يې په خپلو لومړيتوبونو کي راوستي ول.
د ليبيا د بهرنيو چارو وزير محمد عبدالعزيز، د يوې «تاريخي شېبې» خبره وکړه. هغه د کېمياوي وسلو د له منځه وړولو په پروسه کي د مرسته کوونکو هيوادونو له سفيرانو سره په غونډه کي وويل: «د نړيوالي ټولني له ملاتړ او د کاناډا، آلمان او امریکا متحده ايالاتو له فني او لوجستيکي مرستو پرته يې هيڅ امکان نه لاره چي دغه وسلې دي په بشپړه توګه له منځه ولاړي سي.»
د قذافي بېړنۍ زېرمه
په ليبيا کي زهرجن ګاز د پخواني ديکتاتور معمر القذافي له وخته پاته وو. ليبيا په ۲۰۰۴ مېلادي کال کي د کېمياوي وسلو د کنترول او له منځه وړلو نړيوال کنوانسيون ومانه او ويې ويل چي نزدې ۲۵ ټنه زهرجن ګاز لري او د له منځه وړلو پروسه يې پيل کړې ده.
خو په ۲۰۱۱مېلادي کال کي د معمر القذافي تر راپرځولو وروسته د ليبيا نوي حکومت نزدې دوه ټنه نور زهرجن ګاز چي د توپونو په مرميو او بمونو کي د استعمال له پاره اماده سوی وو کشف کړ.
دغه وسلې په يوه ځانګړي ځای کي له منځه وړل سوي دي. د له منځه وړلو له پاره يې تخنيکي وسايل يوه سويډني شرکت برابر کړي ول او آلمان د ليبيايي کارپوهانو په روزلو کي مرسته کړې ده.