Siria para shkallëzimit total

Ai që ka shpresuar se plani gjashtë-pikësh i Kofi Ananit për Sirinë do të sjellë paqën në këtë vend, me siguri që është dëshpëruar. Siria po fundoset gjithnjë e më shumë në një luftë qytetare. Evitimi i kësaj lufte po pamundësohet nga java në javë. Një zgjidhje politike po minohet nga të dy palët në konflikt. Përgjegjësi kryesor është në radhë të parë shkaktari i dhunës dhe i vuajtjeve të popullit sirian i cili për më shumë se një vit po kërkon ndryshime në Siri. Diktatori Bashar al Asad ka urdhëruar që njerëzit e pafajshëm të qëllohen edhe me armë zjarri vetëm për shkak se kanë kërkuar ndryshime dhe më shumë të drejta. Vrasësit e tij nuk hezitojnë të qëllojnë për vdekje me armë zjarri madje as fëmijë dhe të rinj të pafajshëm.

Në anën tjetër, gjendet opozita siriane e cila kaherë e ka humbur besimin se regjimi i presidentit Asad është i gatshëm për ndryshime dhe reforma paqësore në këtë vend. Edhe opozita është e armatosur me armë të plaçkitura nga dezertorët dhe nga pjesë të regjimit të cilat ia kanë kthyer shpinën Asadit. Por kohët e fundit opozita dhe kryengritësit janë armatosur shpesh edhe me armë nga vendet tjera. Kundërshtarët e regjimit të Asadit po financohen së fundi shumë hapur prej disa vendeve të Gjirit Persik dhe nga Arabia Saudite.

Shkallëzimi nga të dy palët

Këto vende po e nxisin konfliktin për shkaqe hegjemoniste, sepse ato e kanë halë në sy regjimin sekular të Asadit si dhe lidhjet e tij të ngushta me Libanin dhe Iranin. Qëllimi i këtyre vendeve nuk është nxitja e zhvillimeve demokratike dhe ruajtja e të drejtave të njeriut në Siri. Financimi prej tyre i kryengritjes së armatosur ka për qëllim vetëm interesat gjeostrategjike dhe gjeopolitike.

Palët e gatshme për dhunë mund të cënojnë çdo përpjekje për gjetjen e një zgjidhje me mjete politike të krizës. Këtu nuk ndihmojnë fare as thirrjet për ashpërsimin e sanksioneve sikur ato që u dëgjuan në konferencën për Sirinë në Stamboll. Sanksionet mund të kenë një shans për gjunjëzimin e regjimit të Asadit vetëm në shtigje afatgjata. Por spirala e dhunës në Siri po rrotullohet kohët e fundit kaq shpejt sa që në një konflikt të armatosur mund të përfshihet i tërë rajoni.

Strategjia e dyfishtë e Asadit

Asadi ka pranuar verbalisht planin paqësor të Kofi Ananit, por kjo duket qesharake sepse veprat e tij janë në kundërshtim të plotë me fjalët. Ai me premtimet për angazhimin paqësor përpiqet të blejë kohë, ndërkohë që në anën tjetër vazhdon pamëshirshëm ofensiva e trupave të tija të armatosura. Deri tani nuk ka asnjë sinjal për mundësinë që ai të heqë dorë nga pushteti.

Madje as ndryshimi i ngadalshëm i qëndrimeve në Rusi, e cila ka hequr dorë nga mbështetja e pakufizueshme e regjimit sirian, nuk ka ndryshuar aspak qëndrimet në Damask. Rusia nuk ka qenë deri tani konseguente sa duhet. Deri sa Asadi e di se Rusia do të lejojë ndonjë rezolutë në KS të OKB e cila parashikon ndërhyrjen humanitare të bashkësisë ndërkombëtare, ai do të vazhdojë pa kurfarë frike dhunën e tij ndaj kundërshtarëve politikë dhe kryengritësve. Situata është më serioze se kurrë më parë, sepse  ndërkohë është armatosur edhe opozita. Kjo e bën shumë të mundshme një gjakderdhje për një kohë të gjatë në Siri.

E mundshme ndarja e Sirisë

Është shumë e mundur që Siria po futet në një proces të ndarjes së saj. Asadi dhe forcat e tij në rajonet e kryengritësve të cilat sërish i ka futur nën kontroll, i kanë larguar nga atje sunitën dhe i kanë vendosur alavitët. Edhe vet Asadi i përket këtij minoriteti në Siri. Ky minoritet do që Asadi të mbetet në pushtet, në qoftë se është e domosdoshme edhe me vet ndarjen e Sirisë. Konflikti i deritanishëm mes regjimit dhe opozitës po kërcënon të shndërrohet në një knoflikt fetar, që me siguri është në kundërshtim të plotë me qëndrimet evropiane. Prandaj duket plotësisht e pazënvedësueshme nisma diplomatike e Kofi Ananit për një zgjidhje politike të konfliktit të armatosur. Kjo nismë duhet të ketë mbështetjen e plotë nga të gjitha qarqet ndërkombëtare.

Financimi me miliona dhe furnizimi me armë i opozitës dhe kryengritësve nuk është ndonjë zgjidhje e mirë. Bashkësia ndërkombëtare duhet të harmonizojë shumë shpejt strategjinë e saj ndaj Sirisë. Ndryshe evitimi i ndarjes së këtij vendi në shtigje afatgjata do të jetë i pamundur.

Autor: Daniel Scheschkewitz

Redaktoi: Bahri Cani