Godišnjica Titove smrti

Iako je već duže vreme bio bolestan, tog 4. maja 1980. vest o smrti Josipa Broza Tita iznenadila je i potresla građane tadašnje Jugoslavije. Objavio ju je Radio Beograd: »Centralni komitet Saveza komunista Jugoslavije i Predsedništvo Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije objavili su večeras u 18. sati proglas u kome se kaže: Radničkoj klasi, radnim ljudima i građanima, narodima i narodnostima Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije... Umro je drug Tito.«

Druže Tito mi ti se kunemo

Bila je nedjelja, 4. maj 1980. godine. Na fudbalskim stadionima širom nekadašnje zajedničke države igrale su se utakmice prve lige. Kao 12-togodišnjak bio sam na stadionu Koševo kada je objavljena vesti o smrti »druga Tita«. Utakmica je prekinuta, igrači su kao ukopani stajali na terenu, svi su plakali. Te večeri, na televiziji je prikazan snimak sa stadiona Poljud gdje su igrali Hajduk i Crvena zvezda. Kada je objavljena vijest o smrti Josipa Broza, pedeset hiljada ljudi je plakalo, i pevalo »Druže Tito mi ti se kunemo«.

Titovi pioniri okrenuli jedni drugima leđa

U danima nakon Titove sahrane, kojoj su prisustvovali gotovo svi značajniji svetski državnici, emitovani su snimci Titovih govora s akcentima na one delove koji su se odnosili na bratsvo i jedinstvo. Jedan od najupečatljivijih bio je govor Josipa Broza u Splitu 4. maja 1962. godine, pred desetinama hiljada građana: »Došlo je do političkog nezadovoljstva i nepravilnosti u pojedinim republikama. Mi smo more krvi prolili za bratstvo i jedinstvo naših naroda i narodnosti. I nećemo nikome dozvoliti da nam dira ili da se iznutra ruši to naše bratstvo i jedinstvo.«

Dotrajalo bratstvo i jedinstvo

Bratstvo i jedinstvo – parola kojoj se nekad klicalo u celoj SFRJ, ubrzo nakon Titove smrti izvrgnuta je ruglu. Usledili su događaji koji su doveli do krvavog raspada nekadašnje zajedničke države. U republikama bivše Jugoslavije, društva koja neguju Titovu tradiciju prigodnim manifestacijama obeležavaju datum Brozove smrti.