Çeçen mülteciler ülkelerine dönmek istemiyor

Alman Yeşiller Partisi’nden Claudia Roth, İnguş Cumhuriyeti’ne giderek kamplarda kalan Çeçen mültecileri ziyaret etti. Rus devletinin iddiasına karşın Claudia Roth, ”savaşın en azından mülteciler için bitmediğini” savını öne sürüyor. Roth, İnguş Cumhuriyeti’nde kapatılması düşünülen kamplarda kalan mültecilerin Çeçenistan’a geri dönmektense kamplarda kalmayı tercih ettiklerini dile getirdi. Roth’un izlenimleri şöyle anlattı:

”Kamplarda çok çok fazla insanla konuşma fırsatım oldu. Buradaki insanlar İnguş Cumhuriyeti’nden ayrılmaktan korkuyor. Çeçenistan’da yaşamın normale dönmediğine inanıyorlar. Ülkelerinde ise işlerin gasp, tehdit ve rüşvetle yürütüldüğünü anlattılar.”

Rus hükümeti kararlı

Ancak Rus hükümeti, Çeçen mültecilerden kurtulmak konusunda kararlı görünüyor. Bu amaçla geçtiğimiz yıllarda birçok mülteci kampı kapatıldı. Bu yılın başında ise Çeçenistan’dan sorumlu Rus Bakan Stanislav Iljassow, son mülteci kamplarının da kapatılacağını açıkladı. Emrin en tepeden, yani Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından verildiği öne sürülüyor.

İnguş Cumhuriyeti Başkakanı Timur Moguşkov ise Roth’a mecburi tahliyenin sözkonusu olmadığını, ancak mültecilerden kurtulmak için gayrı resmi çalışmalar yürütüldüğünü doğruladı. Hükümetin yöntemlerini Roth şöyle anlattı:

”İnsanlar üzerinde direkt değil, dolaylı baskı uyguluyorlar. Çoğunlukla kamplarda su ve gazı kesiyorlar. Bu, psikolojik baskı ve yıldırmadır. Burada dört yıldır gerçekten insanlığa yakışmayacak durumlar yaşanıyor.”

BM’nin gündemine taşınacak

Roth, kamplarda yaşanan insanı olmayan bu durumun unutulmaması gerektiğine dikkat çekti ve Rus hükümetinden mültecilerin sorumluluğunu üstlenmesini istedi. Rus İnsan Hakları Derneği Üyesi Vladimir Lukin de görüşen Roth, uluslararası örgütlere çağrı yaptı. Roth, sorunun Cenevre’de 15 Mart’ta yapılacak Federal Hükümet’in diğer Avrupa Birliği ülkeleriyle katılacağı BM İnsan Hakları Komisyonu’nun toplantısında taşınacağını da söyledi.

Çabalarının Rusya’nın içişlerine karışmak olmadığını söyleyen Roth, bunun teröre karşı yürütülen savaşla da ilgili olmadığını anlattı ve ”Teröre karşı savaş yürütüyorum, diye insan haklarını bir kenara atmazsınız. İnsan haklarını savunmak, teröre karşı savaşında Rusya’ya karşı olduğum anlamına gelmiyor” diye konuştu.

Almanya’da da benzer sorun var

Diğer taraftan, Kafkasya’daki insan hakları ihlalleri Almanya için de bir sorun. Çünkü Çeçenistan‘daki savaştan kaçanlar, sadece İnguş Cumhuriyetine sığınmadı, aynı dönemde Almanya’ya da geldiler. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin verilerine göre, 2003 yılı içinde en çok takibat geçiren mülteci grubu Çeçenler‘di. Roth’un bu konudaki görüşleri ise söyle:

"Almanlar olarak insan haklarından söz ediyorsak, kendi açımızdan da bu alandaki en yüksek standartları belirlememiz gerekir. Ve Almanya‘da da sınırdışı işlemine son vermesinin zamanı gelmiştir. Savaştan kaçan Çeçenler‘in Almanya’ya kaçanların ülkemizde kalmaya hakkı olmalı.”