1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çeçenler'den misilleme tehdidi

Cenk Başlamış / Moskova10 Mart 2005

Çeçen ayrılıkçıların lideri Aslan Mashadov’un öldürülmesinin ardından devam eden savaşın daha da şiddetlenmesi kaçınılmaz görünüyor. Çeçen lider Mashadov’un temsilcisi Ahmed Zakayev, Çeçenler’in bu saldırıya misillemede bulunacağını söyledi. Bu arada Mashadov’un yerine Abdül Halim Sadulayev’in getirildiği duyuruldu...

https://p.dw.com/p/AavP
Mashadov'un temsilcisi Zakayev, Çeçenler'in misillemede bulunacağını söyledi...
Mashadov'un temsilcisi Zakayev, Çeçenler'in misillemede bulunacağını söyledi...Fotoğraf: AP

İnternette Çeçen tarafının görüşlerini yansıtan Kavkaz sitesi Mashadov’un yerine Abdül Halim Sadulayev’in getirildiğini duyurdu. Sadulayev’in başkanlık görevine atanmasıyla ilgili kararı Çeçen komutan Şamil Basayev’le Mashadov’un Londra’da yaşayan temsilcisi Ahmet Zakayev imzaladı. Mashadov döneminde şeriat mahkemelerinde başkanlık yaptığı belirtilen Sadulayev’le ilgili çok fazla bilgi bulunmuyor. Bazı kaynaklar yeni liderin Suudi Arabistan asıllı olduğunu bildiriyor.

Resmi olarak başkanlık görevini Sadulayev üstlense de liderliği ayrılıkçı silahlı güçler arasında otorite ve prestij sahibi olan Basayev’in yürüteceğinden kimse kuşku duymuyor. Rus birliklerinin son yıllarda düzenlediği operasyonlarda Basayev ve Doku Omarov dışında hemen hemen bütün cephe komutanları yakalanmıştı. Direnişin ideoloğu olarak tanımlanan Mevladi Udugov ise Çeçenistan dışında yaşıyor.

Rusya’nın zamanlaması

Rus basını, Mashadov’un öldürülmesindeki zamanlamaya dikkat çekiyor. Çeçen lider son dönemde Basayev’in terör eylemlerini kınamış ve siyasi girişimlerde bulunmaya başlamıştı. Mashadov’un temsilcisi Zakayev iki hafta önce AGİT ve Avrupa Parlamentosu’nun girişimleriyle Rusya Asker Anneleri Derneği üyeleriyle görüşmüştü.

Gazeteler, ılımlı Mashadov’un öldürülmesiyle Rusya’nın Çeçenistan’da masaya oturabileceği kimse kalmadığını belirtti. İzvestiya gazetesi, “ Küçük Çeçenistan’da istense Mashadov çok önce yakalanırdı. Mashadov tam da siyasi kimlik kazanmaya çalıştığı sırada öldürüldü” diye yazdı. Mashadov’un ortadan kalkmasıyla Moskova, Çeçen sorununun görüşmeler yoluyla çözülmesi için Batı’nın baskısından kurtulmuş oldu. Batılı ülkelerin çoğu Basayev’i terörist kabul ediyor.

Misilleme tehdidi

Bu aşamadan sonra savaşın şiddetini artırması kaçınılmaz görünüyor. Rus gizli servisi ve ordu gibi sertlik yanlısı kuramlar Mashadov’un ölümüyle aynı taktiği sürdürme olanağına kavuştu. Diğer yandan, Moskova ile görüşmelere karşı çıkan Basayev ve diğer radikal komutanlar artık Mashadov yanlısı ılımlı Çeçenler tarafından da desteklenecek.

Ayrılıkçı silahlı güçlerin hem Mashadov’un intikamını almak, hem de direnişin bitmediğini göstermek için gerek Çeçenistan’da, gerek Rusya’nın diğer kesimlerinde yeni saldırılara girişmesi sürpriz olmayacak. Özetle, Mashadov’la birlikte Çeçen sorununun barışçı yoldan çözülmesi umutları da toprağa gömülmüş oldu.