100810 China Umwelt Fabriken

Uluslararası Enerji Ajansı'nın açıkladığı son verilere göre, Çin enerji tüketimi konusunda dünya birincisi olan ABD'yi geçti. Çin şu anda dünyanın en fazla karbondioksit üreten ülkesi konumunda bulunuyor.

Pekin yönetimi bu açıklamaya yanıt vermekte gecikmedi. Çin Sanayi ve Enformasyon Teknolojisi Bakanlığı 2087 Çin firmasına eski teknolojilerle çalışan fabrikalarını kapatmaları için 2 aylık bir süre tanıdı. Bakanlık, aksi takdirde firmaların lisanslarının iptal edileceğini ve banka kredisi alamayacaklarını bildirdi. Çin Endüstri ve Enformasyon Bakanı Li Yizhong ayrıca yönergeye uygun şekilde hareket etmeyen firmalara elektrik de verilmeyeceğini kaydetti.

Hükümetin uygulaması, aralarında çimento, kâğıt ve çelik endüstrisinin de bulunduğu 18 sanayi kolunu kapsıyor. Tedbirin ardında, kapasite fazlası yapılanmaların ortadan kaldırılması ve enerji tüketiminin düşürülmesi gerekçeleri yatıyor. Bir diğer gerekçeyse çevre koruması... Pekin, 2009 yılına kadar yaklaşık yüzde 15 oranında azalttığı kişi başına enerji tüketiminin daha da aşağıya çekilmesini öngörüyor.

"Enerji ihtiyacı yeniden yükseldi"

Şanghay'da bulunan Jiao Tong Üniversitesi'nden ekonomist Pan Yingli, buna karşılık yılın ilk yarısında enerji ihtiyacının yeniden yükseldiğine dikkat çekti: "Enerji ihtiyacını düşürme hedeflerine ulaşılamadığı kesin bir şekilde ortada. Bu yeni politika, tasarruf önlemlerine yeni bir atılım kazandırabilir. Zira 5 yıllık kalkınma planının süresinin dolmasına az kaldı."

Pan Yingli'ye göre enerji ihtiyacındaki artışta, küresel mali kriz ve krizin etkisinden kurtulmak için sürdürülen çalışmalar büyük rol oynadı. Pan'a göre maddi sıkıntılar nedeniyle, ekonominin modernleştirilmesi için yürütülen çabalar sekteye uğradı. Pan şu açıklamayı yaptı: "Kalkınma için yeniden klasik metotların kullanıldığı gözleniyor. Sanayi kapasitenin üzerinde çalışmaya başladı. Aslında buradaki yığılmanın yerine hizmet sektörünün büyümesi gerekiyordu. Fakat yaşanan iktisadi durgunluk endişesi ve hükümetin de desteğiyle, özellikle Çin'in merkez ve batı bölgelerinde normalde reddedilmesi gereken çok sayıda sanayi projesine onay verildi."

"Uygulanabilirliği tartışma konusu"

Ancak hükümetin yönergeye uymayan firmalar için öngördüğü yaptırımların uygulanabilirliği tartışma konusu. Zira Pekin hükümetinin aldığı birçok karar vilayet yönetimleri tarafından tam olarak uygulanmıyor. Bunun en önemli nedeniyse bölgesel yönetimler için firmalardan kesilen vergilerin vazgeçilmez cazibesi. Pan Li, ayrıca vilayet yönetimlerinin işten çıkarılan öfkeli vatandaşlar gibi bir sorun da istemediğini kaydediyor:

"Bölgesel görevliler, merkez yönetimi tabii ki kızdırmak istemiyor. Ancak aynı zamanda kendi ekonomik çıkarlarını da zedelemekten kaçınıyor. Dolayısıyla ulusal politikayı sadece yüzeysel olarak uyguluyorlar. Yani merkez hükümetin politikacıları bu anlamda genellikle etkisiz bir konumda bulunuyor."

© Deutsche Welle Türkçe

Matthias von Hein / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Nihat Halıcı