Çin hammadde zengini Afrika'ya yöneldi

Çin yönetimi yalnızca hammadde kaynağı ve pazar olarak değil, sanayi yatırımları açısından da Afrika’ya verdiği önemi her geçen gün artırıyor. Çin-Afrika ticaret hacmi de bu kapsamda hızla büyüyor. Çin ile Afrika arasındaki ticaret hacmi 2006 yılında 55 milyar doları buldu. Böylece, bir önceki yıla oranla yüzde 40’lık artış kaydedilirken, Çin de İngiltere’yi sollayarak Afrika kıtasının en önemli üçüncü ticaret partneri konumuna yükseldi.

Hammaddenin etkisi

Uzmanlara göre Çin’in Afrika politikasında hammadde büyük rol oynuyor. 2005 yılında Çin’de tüketilen petrolün üçte biri, başta Sudan olmak üzere çeşitli Afrika ülkelerinden ithal edildi. Çin, petrol ihraç eden ülkeler arasında önemli bir yeri olan Nijerya’da 2 milyar dolardan fazla yatırım yaptı.

Diplomatik kaynaklar, Çin’in Batıya kıyasla sağladığı kredileri herhangi bir siyasi koşula bağlı olarak sunmamasının, Afrika ülkeleri nezdinde Pekin yönetimine verilen desteği artırdığına dikkat çekiyorlar. Çin’in Afrika’da okul, yol, spor tesisleri ve hükümet binaları inşa etmesi de itibarını artırıyor. Kenyalı uzman Abdülrahim Hacı Abdi, eleştirilen yönlerine rağmen Çin modelinin Afrika açısından pek çok yönüyle önem taşıdığını kaydediyor:

“Çin ekonomisini önce içte geliştirdi, daha sonra dışa açıldı. Biz de bunu bölgesel ittifaklar kurarak yapmayı denemeliyiz. Çinliler en çok petrolümüze ilgi gösteriyor. Kahve gibi, çiçek gibi, onlara daha fazla mal satabilmeliyiz. Alternatif pazarlar geliştirmeliyiz.”

Afrikalı tüccarlar memnun

Afrikalı tüccarlar da Çin ile gelişen ilişkileri bir fırsat olarak değerlendiriyorlar. Çin’den tekstil ürünleri, elektronik eşya ve oyuncak gibi ürünler temin eden tüccarlar, bunları Afrika pazarında satıyor. Ganalı Adams Maşpoto Karem, ucuz Çin ürünlerinin Afrika’daki üretimin sonunu hazırladığına inanmadığını belirtiyor:

“Çin ürünlerinin ülkem Gana’ya zarar verdiğine inanmıyorum. Hem Çinlilere hem de pazardaki ürünlerin fiyatlarına aşinayız. Çin’de fiyatı 20 sent olan bir vazo burada 40 sente satılıyor. Afrika piyasasında satış yapma imkanı olan bir Çinli daha fazla fiyat talep edemeyeceğine göre pazarın zarar görmesi de sözkonusu olamaz.”

Artan Çin-Afrika ilişkilerinde gündemde olan bir başka sektör turizm. Kenyalı uzman Abdülrahim Hacı Abdi, Çin’in bu açıdan taşıdığı öneme dikkat çekiyor:

“1 milyar potansiyel Çinli’yi göz önünde tutarak turizm sektörümüzü tanıtabilmek için daha etkin yollara başvurmalıyız. Tesislerimize daha fazla turist çekmek istiyorsak gözlerimizi doğuya çevirmeliyiz.”