1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çin Ulusal Kongresi sona erdi

Petra Aldenrath14 Mart 2006

Üçbin delegenin katıldığı Çin'in yıllık Ulusal Kongresi'nde ülkenin beş yıllık kalkınma planı kabul edildi aynı zamanda politikaya yön verecek ilkeler tartışıldı. Gelenekçilerle, kontrollü piyasa ekonomisinden yana olanların çatıştığı kongrenin gündeminde sosyal konular kadar askeri harcamalar da vardı.

https://p.dw.com/p/Aa9q
Devlet Başkanı Hu Jintao (solda) ve Başbakan Wen Jiabao birlikte görülüyor
Devlet Başkanı Hu Jintao (solda) ve Başbakan Wen Jiabao birlikte görülüyorFotoğraf: AP

Çin’in sosyalist parlamentosunun on gün süren toplantısında delegeler her zaman olduğu gibi hükümetin hazırladığı beş yıllık planı kabul ettiler. Kongrede en çok tartışılan konu kırsal kesim ile kentler arasında ortaya çıkan uçurumdu. Başbakan Wen Jiabao, kentler ve sanayi bölgeleri yerine kırsal kesime milyarlık yatırımlar yapılmasını önerdi:

“Yeni sosyalist kırsal bölgelerin inşası, gündemimizde tarım ve kırsal bölgelere verilen önemin arttığı anlamına geliyor. Ayrıca sanayicilerimizi kırsal kesime yapılan yatırımları arttırmaya yönlendirmeliyiz. Böylece kırsal kesimlerin modernleşmesini hızlandıracağız.”

200 milyon kişi yoksul

Çin’in kırsal kesimlerinde yaşayan 800 milyon kişinin 200 milyonu günde bir dolardan az gelire sahip. BM’e göre açlık sınırının altında olan bu eşitsizlik Çin’in kırsal bölgelerinde sık sık protestolara yol açıyor. Gelir eşitsizliğinin ötesinde, yolsuzluk, rüşvet ve gittikçe kirlenen çevre kırsal kesimde yaşayanların sorunlarını arttırıyor. Pekin hükümeti son yıllarda kimya fabrikalarında meydana gelen ve çevreyi kirleten kazalardan sonra fabrikalar için koruma önlemlerini arttırma ve çevre kirlenmelerine karşı daha yüksek cezalar getirmeyi planlıyor.

Askeri konular tartışıldı

Çin Ulusal Kongresi bu sorunların ötesinde, askeri konuları tartıştı. Tayvan’la ilişkiler gündemin ön sıralarında idi. Bütçede askeri harcamalara ayrılan pay yüzde 15 oranında arttırıldığı gibi, Tayvan Devlet Başkanı’nın Birleşme Konseyi'nin çalışmalarını durdurması eleştirildi. Bu gergin ortamda askeri harcamaların beklenmedik oranda arttırılmasının yanısıra, Çin’li politikacıların söylemlerini sertleştirmeleri de dikkat çekti. Başbakan Wen Jiabao şöyle konuştu:

“Gelişmeleri dikkatle izliyoruz ve bir çatışma durumu için hazırlıklıyız”

Wen Jiabao, buna rağmen, barışa ve birleşmeye öncelik verdiklerini vurguladı.

İnternete uygulanan sansür

Ulusal Kongre’nin ve Başbakan’ın önem verdiği bir başka konu, internete uygulanan sansürdü. Çin’de internet kullanıcılarının sayısı 110 milyon. Ama internette eleştirel görüş yayınlayanlar tutuklanma ve hapis riskini göze almak zorundalar. Uluslararası Af Örgütü, Amnesty International, en az 50 muhalifin bu nedenle cezaevinde olduğunu tahmin ediyor. Başbakan Wen Jiabao’ya göre ise Çin’de sansür yok:

"Çin’in anayasası herkesin internet kullanma hak ve özgürlüğünü garanti ediyor. Ama aynı zamanda vatandaşların yasalara ve düzenlemelere uyulmasını bekliyoruz. Ulusal ve sosyal çıkarlarımızı korumamız gerekiyor.”

Metinler hükümetin elinden geçiyor

2001 yılında çıkarılan bir yasa ile devletin güvenliğini tehlikeye sokabilecek metinlerin internette yayınlanması yasaklandı. Bunların hangileri olduğuna da hükümet karar veriyor. Tibet’in bağımsızlığı, Çin’de yasak olan Falung Gong tarikatı ya da 4 Haziran 1989’da kanlı bir şekilde bastırılan öğrenci gösterilerine ilişkin metinler tabu sayılıyor. Çin hükümeti son olarak cep telefonu ile çekilen kısa mesajları kontrol etmek istiyor. Hedef, Çin’deki son özgür haberleşme imkanını da ortadan kaldırmak.