290709 USA China Wirtschaftsforum

Endüstrileşmiş zengin ülkelerle ekonomileri büyüme kaydeden kalkınma halindeki ülkeler, küresel mali ve ekonomik krize karşı işbirliğinin gerekliliği konusunda hemfikir. Washington’da bir araya gelen Amerikalı ve Çinli yetkililer de, ekonomileri krizden farklı şekillerde etkilenmiş olmasına rağmen, bu zorunluluğun farkındaydı.

Mali piyasasını yeniden düzenlemek isteyen ABD ve tüketimi artırmaya çalışan Çin, aralarındaki ticari ilişkileri güçlendirmeyi ve böylece dünya ticaretini canlandırmayı hedefliyorlar. Devlet fonlarıyla yabancı yatırımlara izin verme eğiliminde olan Çin, artık daha açık ekonomi politikaları ile dikkat çekiyor. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Çin’le ortak tutum içinde olduklarını belirterek “Ülkelerimiz arasında ve dünya ekonomisinde daha etkin ve dengeli bir büyüme sağlanması temelinde görüş birliği içindeyiz” dedi.

Ticari ilişkiler gelişecek

Tarafların planı, ABD’nin ihracat gücünü artırarak Çin'deki iç talebi canlandırmak ve ikili ticari ilişkileri güçlendirerek küresel ekonomide değişim sağlayabilmek. Ancak bunun kısa vadede gerçekleşemeyeceğini belirten ABD yönetiminin Uzakdoğu’dan sorumlu yetkilisi Dennis Wilder, Çin’in konumuna ilişkin şu değerlendirmede bulundu: “Çinliler, görüşmeler sırasında bunun uzun vadeli bir sorun olduğunu ve ekonomilerinde planlanan değişimin kolay olmayacağını açıkça söylediler. Ancak birçok Çinli yetkili, başlangıç yapmaları gerektiğinin farkında.”

Çin'in, mali piyasasını genişletmeye açık olacağını, ancak henüz başlangıç aşamasında olduklarını dile getiren Çin Başbakan Yardımcısı Wang Kişan ise ABD'den daha fazla ithhalat yapmaya çalışacaklarını kaydetti. Wang, Çin'in, daha açık ekonomi oluşturma girişimlerinin, ABD'nin düzelme çabalarına yardımcı olacağını da sözlerine ekledi.

İklim politikası

Washington’daki iki günlük buluşmada iklim politikası da geniş yer tuttu. İklim değişimi, çevre ve yenilenebilir enerji konularında iyi niyet açıklamasına imza atan taraflar, bu konularda da işbirliği içinde olacakları mesajını verdiler. Ancak küresel ısınmaya karşı alınacak önlemlere ilişkin somut hedefler ortaya konmadı. Varılan uzlaşmanın yine de bir başarı olduğunu belirten Amerikalı yetkili Dennis Wilder, yeni Amerikan hükümetinin iklim politikasında fark edilir bir değişiklik yarattığını dile getirdi.

Ancak Çin’in atmosferdeki zararlı gazların azaltılmasında bağlayıcı sözler vermekten kaçındığına işaret eden Wilder, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak önemli olan, her iki tarafın gelecekte somut ve anlamlı bir uzlaşma sağlayıp sağlayamayacakları ya da bunun sözde kalıp kalmayacağıdır.”

Uluslararası sorunlar

Amerikalı ve Çinli yetkililer, uluslararası siyasi sorunlarla ilgili görüş alışverişinde de bulundu. Afganistan, İran, Kuzey Kore ve Ortadoğu meselelerini ele alan taraflar, terörle mücadele konusunda sonhabarda yeniden biraraya gelmeyi ve askeri işbirliğini de güçlendirmeyi hedefliyorlar. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton açılış konuşmasında Çin’deki insan hakları ihlallerine değinmeden geçememiş ama uyarılarını oldukça yumuşak tutmuştu:“Sincan’daki Uygurların durumu da dahil olmak üzere, insan haklarına ilişkin tüm sorunları birlikte ele aldık ve düşüncelerimizi paylaştık. Çinli yetkililerle, onların ve bizim bakış açımızla ilgili görüş alışverişinde bulunduk.”

Christina Bergmann / Çeviri: Hülya Köylü


Editör: Ahmet Günaltay