1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Alles was den Dollar stärkt, ist China (momentan) willkommen

Astrid Freyeisen / Deutsche Welle27 Mart 2009

Çin genel stratejisi doğrultusunda diğer ülkeleri de yanına alıp, Amerikan Doları’nı tahttan indirmeye çalışıyor. İki trilyon dolara sahip Pekin yönetimi bununla birlikte döviz rezervinin erimesinden kaygı duyuyor.

https://p.dw.com/p/HKPy
Fotoğraf: AP Graphics/DW

Amerikan Merkez Bankası’nın kredi piyasasına trilyonlarca Dolar zerk etmesinden bütün dünya etkilenecek. Ve tabii, ABD’nin en büyük alacaklısı durumundaki Çin Halk Cumhuriyeti’ni de...

Çin’in elinde elan 740 milyar Dolar’lık Amerikan hazine tahvili bulunuyor. Döviz rezervlerinin büyük bölümünü Amerikan Doları’nın oluşturması kriz nedeniyle Çin’in döviz riskini arttırıyor.

Londra’da döviz konuşulacak

Bu nedenle Çin ve Rusya, dünya rezerv biriminin değiştirilmesini Londra’daki 20’ler grubu zirvesinde gündeme getirecekler.

Ancak Dolar hala önder para birimi olduğu için Washington’un para politikası Pekin yönetimini endişelendiriyor:

Amerikan ekonomisi krize girerken Çin’i de peşinden sürükledi. Başbakan Wen Jiabao Halk Kongresi sırasında Wall Street Journal muhabirinin sorusunu yanıtlarken, Çin’in büyük endişe duyduğunu da gizlemedi:

“Çin, ABD’nin en büyük alacaklısı olduğu için Başkan Obama’nın politikalarını yakından izliyoruz. ABD’ye muazzam borç verdik. Paramızın güvenliğinden endişe duymamız normaldir. ABD kredi itibarını korumalıdır.”

Premierminister China Wen Jiabao
Çin başbakanı Wen JiabaoFotoğraf: AP

Çin Halk Cumhuriyeti bu yılın başlarında 12 milyar Dolar’lık Amerikan hazine tahvili aldı. Kriz öncesinde Çin Amerikan maliyesinin borç senetlerine çok daha büyük meblağlar yatırmıştı.

“Tutsak gibiyiz”

Çin’in önde gelen ekonomi dergisi Caijing, Amerikan hazine bonolarının muteber yatırım aracı olma özelliğini şimdilik koruduğunu yazdı. Şanghay Dış Ticaret Üniversitesi öğretim üyesi Profesör Xu Haining de aynı görüşte:

“Çin, ikilem içinde. Sanki tutsak gibiyiz. Aslında ABD’nin kreditörü olmamayı tercih ederdik. Ama o kadar borç verdik ki. Çin son derece nahoş bir durumda… Amerika hep aynı Amerika… İçte ve dışta borçlanmadan edemiyor. Amerikalıları desteklemekten başka çaremiz yok. Çoğu bunun iyi olmadığını söylüyor. Ama ne yapabiliriz ki. Hiçbir alternatifimiz yok.”

Çin dünya ekonomik krizinin döviz rezervlerini eritmesinden endişe ediyor. Çin kısa süre öncesine kadar iki trilyon Dolar’la dünyanın en büyük döviz rezervi olan ülkesiydi. Bu rezervin kısa zamanda ne kadar erozyona uğradığı kestirilemiyor.

China Daily gazetesi döviz rezervinin Ocak ayında uğradığı kaybın son dokuz yılın toplamından yüksek olduğunu bildirmişti. Profesör Xu Haining Amerikan Merkez Bankası’nın finans piyasasına yüzlerce milyar Dolar enjekte etmesinin doğru olduğunu söylüyor:

“ABD düşük faiz ve genişletici ekonomi politikaları uyguluyor. Bu politika sayesinde ülke ekonomisini çökmekten kurtarıp dengeye oturttular. Merkez Bankası para basmaya başlayınca Dolar’ın değer kaybedecek olması ise bizi endişelendiriyor.”


“Dolar’ın düşmesi hızımızı alır”

Çin son ayların tecrübeleri ışığında, kayıtsız şartsız ABD’ye güvenme huyundan vazgeçmeye başladı. Ekonomistler devletin uzun vadeli tahvilleri peyderpey elden çıkarıp kısa vadeli borç senetlerine yönelmesini tavsiye ediyorlar.

Çin genel stratejisi doğrultusunda diğer ülkeleri de yanına alıp, Amerikan Doları’nı tahttan indirmeye çalışıyor. Ancak dünyanın en önemli döviz rezervi birimini yerinden etmek o kadar kolay değil. Profesör Haining’e göre Dolar’ın güç kazanması Çin’in lehine olacak:

“Dolar’ın düşmesi, önümüzdeki yıllarda Çin’in büyüme hızını alır götürür. Çin ihracatçı ülke olup Dolar kazanabilmek için çok çalıştı. Şimdi bütün kazandıklarını kaybetsin mi? Başbakan endişelenmekte haklı. Ancak Amerikan kurtarma operasyonu başarıya ulaşacaktır. ABD’de ekonomik istikrarın filiz vermeye başladığını bile söyleyebilirim. Şimdi bizi, Almanya ve İngiltere gibi ülkeleri de kapsayacak olan krizin Avrupa’daki ikinci dalgası endişelendiriyor.”