Çinli aktivist Vu Gan'a hapis cezası

Çinli ünlü internet aktivisti ve blog yazarı Vu Gan sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı. Çin'in kuzeyindeki Tiencin kentinde görülen davada, "Süper Kaba Kasap” (Super Vulgar Butcher) takma adıyla tanınan Vu, "devletin iktidarını yıkmaya teşebbüs” suçlu bulundu.

Mahkeme karara gerekçe olarak Vu'nun Çin'deki "hükümet sisteminden memnun olmamasını” ve bu nedenle de "devletin iktidarını yıkmaya yönelik düşünceler geliştirmesini” gösterdi. Vu'nun güncel gelişmeleri "abarttığı” ve böylelikle "devlet sistemine saldırdığına” vurgu yapıldı.

Mahkemenin açıklamasında, Vu'nun "yanlış bilgiler yaydığı” ve internette yayınlanan yazılarında "başkalarına hakaret ettiği” belirtildi. Açıklamada, Vu'nun interneti kendi fikirlerini yaymak ve komünist sistemi yıkmak için yasa dışı eylemlerde bulunduğu belirtilerek sosyal ve siyasi istikrarı tehdit ettiği ifade edildi.

2015 yılında gözaltına alınmıştı

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün verdiği bilgilere göre, Vu 2015 yılının Mayıs ayında tutuklanmış ve birkaç hafta sonra da devletin iktidarını yıkmakla suçlanmıştı. Örgüt, Vu'nun ülkedeki insan hakları savunucuları ve avukatlarına yönelik geniş çaplı gözaltı dalgasında yakalandığına dikkat çekiyor.

Vu, Çin'de blog yazarı ve performans sanatçısı olarak tanınmıştı. 44 yaşındaki Vu, Çin siyaseti ve toplumu üzerine iğneleyici yorumlar yazmış ve ününü insan haklarına dikkat çekmek için kullanmıştı. İktidardaki Komünist Partisi'nin üst düzey yöneticilerinden birini kendisine tecavüz ettiği gerekçesiyle bıçaklayarak öldüren bir kadına destek vermişti. Yazıların seçtiği sözcüklere yönelik eleştirilere tepki olarak da "Süper Kaba Kasap” takma adını kullanmaya başlamıştı.

Suçlamaları kabul etmedi

Avukat Yan Şin, müvekkilinin bu kadar ağır bir ceza almasının nedeninin Vu'nun mahkemede hakkındaki suçlamaları reddetmesi olduğunu belirtti. Avukat Yan Şin, mahkemenin "devlete karşı suç işlediği iddia edilen diğer aktivistlerin, suçlarını kabul etmeleri” için bu hapis cezasının örnek teşkil etmesini istediğini dile getirdi.

Suçlamaları kabul eden ceza almadı

Çangşa kentinde bugün görülen ve eski insan hakları avukatı Şie Yang'ın "devletin iktidarını yıkmaya tahrik” suçlamasıyla yargılandığı davada ise Şie ceza almadan kurtuldu. Şie davada suçunu itiraf ederek daha önce dile getirdiği işkence iddialarını geri çekmişti. Mayıs ayında da kefalet karşılığı serbest bırakılmıştı.

Mahkeme tarafından kısa mesaj paylaşım ağı Weibo üzerinden yayınlanan videoda, mahkemenin yargıcı Şie'nin "pişmanlığı” nedeniyle ceza verilmediğini dile getirdi. Açıklamada, Şie'nin işlediği suçla Çin toplumuna ağır hasar vermediğine işaret edildi.

Şie de Vu gibi 2015 yazında yaklaşık 200 avukat ve aktivist ile birlikte gözaltına alınmıştı. Şie, gözaltına alınmasının ardından polis karakolunda işkence gördüğünü iddia ederek uyutulmadığını, ifadelerin alınmasının çok uzun sürdüğünü, dövüldüğünü, ölümle tehdit edildiğini ve aşağılandığını öne sürmüştü.

Şie, daha sonra mahkemede verdiği ifadede, hiç bir işkence maruz kalmadığını dile getirmişti. Bu işkence iddiaları ile kamuoyunu "olumsuz yönde etkilediğini ve yanıltığını” belirten Şie, "bunun için tekrar özür dilerim” ifadesini kullanmıştı.

Avrupa Birliği kaygılı

Avrupa Birliği'nin Pekin Temsilciliği'nden aralık ayının başında yapılan açıklamada, Komünist Parti'nin iktidarda olduğu Çin'de insan haklarına ilişkin durumun giderek kötüleştiğine dikkat çekilmişti. Buna örnek olarak geçen yaz hayatını kaybeden Nobel Barış Ödülü sahibi Liu Şiaobo'nun durumu gösterilmişti. Bunun yanı sıra insan hakları avukatı Ciang Tianyong'un mahkumiyetine ve aralarında Vu Gan'ın da bulunduğu aktivistlerin tutuklanmasına işaret edilmişti. 

DW/Reuters/JD/HS

© Deutsche Welle Türkçe