1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ölümcül yanlış haber

Peter Phillip / DW17 Mayıs 2005

Amerikan haber dergisi Newsweek 9 Mayıs tarihli sayısında, Küba’daki Guantanamo üssünde Kuran-ı Kerim’in Amerikan askerleri tarafından tuvalete atıldığı yönündeki haberini geri çekti. Haber üzerine çıkan gösterilerde 17 kişi hayatını kaybetmişti. DW’den Peter Philipp’in konuyla ilgili yorumu:

https://p.dw.com/p/AZwa

“Hatasını teslim edip ardından da haberi geri çekmek, Newsweek Yazı İşleri Müdürü’nün mutlaka ağırına gitmiştir. Haber yüzünden sadece güvenilir habercilik ilkesi değil, ama aynı zamanda reklam müşterisi, çalışanların geleceği ve para da tehlikeye girmişti. Newsweek’in 180 derecelik dönüşünün asıl ve en önemli nedeni ise haberin Afganistan’da yol açtığı olaylarda çok sayıda kişinin canından olmasıydı.

Amerikan haber dergisi Guantanamo esir kampındaki tuvaletlere Kuran-ı Kerim yerleştirildiğini ve bir keresinde kutsal kitabın tuvalete atıldığını, olay üzerine Amerikan Savunma Bakanlığı’nın soruşturma başlattığını yazmıştı. Derginin en tanınmış kalemlerinden biri tarafından derlenen haber, tek bir güvenilir kaynaktan alınan bilgilere dayandırılmıştı.

Newsweek dergisi böylece gazeteciliğin temeli sayılan, toplanan bilgileri bağımsız kaynaklara doğrulatma ilkesini ihlal etmiş ve dünya medyacılığının başına bela olan, “aslını astarını araştırmayıp, makul göründüğü için eldeki bilgiden haber çıkarma” alışkanlığına yenik düşmmüştür.

Gerçekten de Ebu Gureyp kepazeliğinden ve Washington yönetiminin Guantanamo ve başka yerlerde devletler hukukunu ayaklar altına almasından sonra insan, ‘Kuran’ın lekelenmesi bu sonsuz ve iğrenç hikayenin neden yeni bir perdesi olmasın’ diye düşünebilir. Hele serbest bırakılan esirlerin dinlerinin ve Kuran’ın sürekli tahkir edilmesinin maruz bırakıldıkları Amerikan psikolojik terörünün ayrılmaz parçası olduğuna dair anlattıkları hatırlanacak olursa.

Newsweek’in tecrübeli muhabirleri bile bu habere ‘neden olmasın’ derse, Celalabad, Kabil ya da İslamabad’daki gösterici de öyle düşünmez mi? Belki haberi hepsi okumamıştı. Ama küçük bir kıvılcım, önce Amerika ardından da Washington’un yerel işbirlikçilerine, yani Karzai ve Müşerref’e karşı ayaklanmalarına yetti. Olayları, gösterilerde can kaybını göze alan muhalefet çevreleri tetikledi. Bu çevreler, ‘ne kadar insan ölürse, ABD’nin itibarı o kadar sarsılır’ düşüncesinden hareket ederler.

Newsweek’in hatasını düzeltme çabaları bu fanatikleri etkilemeyecektir. 11 Eylül’ün ardından ortaya atılan komplo teorileri de yalanın ne kadar uzun ömürlü olduğunu göstermemiş miydi? Amerikan haber dergisinin özür dilemesi, öfkeyi dindirmeyecek, ölenleri geri getirmeyecektir. Buna Washington da muktedir değildir. Amerikan yönetimi, onu savaşa sürükleyen prensiplere daha sıkı sarılmalı, bu ilkelerin ihlali de kural olmaktan çıkartılıp tabu sayılmalıdır.”