1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Özbek mütleciler Romanya'ya gönderildi

Derleyen: Cem Sey29 Temmuz 2005

Özbekistan’ın Andican kentinde meydana gelen olaylardan sonra Kırgızistan’a sığınan mültecilerin bir kısmı dün Romanya’ya götürüldü. Özbekistan’ın sert tehditler savurarak Kırgızistan’dan iadelerini istediği mültecilerin Birleşmiş Milletler’le uyum içinde üçüncü ülkelere doğru yola çıkarılması, Batı ülkelerinde memnuniyet yarattı.

https://p.dw.com/p/Aafu
Özbek mülteciler can güvenlikleri olmadığını gerekçe göstererek Kırgızistan'a kaçmıştı
Özbek mülteciler can güvenlikleri olmadığını gerekçe göstererek Kırgızistan'a kaçmıştıFotoğraf: AP

Özbekistan’ın Doğu’sundaki Andican kentinde meydana gelen kanlı olaylardan sonra ülkelerinden kaçarak komşu Kırgızistan’a sığınan mültecilerin bir kısmı dün uçaklarla Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’ten Romanya’ya götürüldü. Bu haberi Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin Bişkek’teki bir temsilcisi açıkladı.

450 mülteci gönderildi

Verilen bilgilere göre, yaklaşık 450 mülteci önce Romanya’ya gönderildi. Romen hükümeti de, bu mültecilere insani nedenlerle altı ay ülkede kalma izni verildiği bildirdi. Orada Temeşvar ve Buzias’a yerleştirilen mülteciler, daha sonra kalacakları ülkeler olan Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’ya gönderilecek. Geri kalan mültecilerin de Birleşmiş Milletler programı çerçevesinde İskandinav ülkeleri, Avusturalya ve Almanya’ya gönderileceği sanılıyor.

Özbekistan'da ayaklanma

Özbek mülteciler, iki ay önce, bir ayaklanmadan sonra kente giren hükümete bağlı askerlerin ateş açması sonucu yüzlerce insanın yaşamını yitirdiği Andican kentinden kaçmıştı. Özbek yönetimi, bu mültecilerden özellikle 29’unun bir an önce iadesi için komşu Kırgızistan’a ağır baskı yapmış ve kış aylarında bu ülkeye yaptığı gaz satışını durdurmakla tehdit etmişti. Buna karşılık Kırgızistan’daki mülteci kampında bazı Özbek aileler, ülkelerinde şiddete ve işkenceye maruz kalmaktan korktuklarını vurgulamıştı.

Özbekistan’ın korkulan Devlet Başkanı İslam Kerimov, mültecilerin İslamcı teröristler olduğunu öne sürüyor ve kendi askerlerinin şiddet kullanmasını da, “teröre karşı mücadele” olarak niteliyor.

Dün mülteciler yola çıkmadan, Kırgızistan Başsavcısı General Azımbek Beknazarov, Birleşmiş Milletler temsilcisi Carlos Zaccagnini ve ülkedeki Amerikan Büyükelçisi Stephen Young’la, Özbekistan’ın iadesini talep ettiği 29 kişinin durumunu görüştü. Görüşmeden sonra Beknazarov, “29 Özbek’ten 14’ünün serbest bırakılmasına karar verdim. Diğer 15 kişi Osh Hapishanesi’nde tutulmaya devam edilecek ve bunlar hakkında Kırgız Mahkemeleri karar verecek. Çünkü bunlar Özbek makamları tarafından çok ağır suçlar işledikleri iddiasıyla aranıyor” dedi.

Batılı ülkeler memnun

Kırgız hükümetinin Özbek mültecileri Batı’ya gönderme kararı Batı’da memnuniyet yarattı. Batı ülkelerinden yapılan açıklamalarda Romen hükümetine de övgü yağdı. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack, “bu acil durumda geçici önleme karar verilmesi, uluslararası topluluğun zorda kalanlara yardım etme çabalarına Romanya’nın verdiği desteğin yeni bir örneği” ifadesini kullandı. Avrupa Komisyonu da, Bükreş’in insancıl yardım jestini selmaladığını açıkladı.