Özel sermaye fonlarının rolü

Ortaklarının sermayesiyle satın aldığı şirketleri dilimleyip yüksek kârla sattığı için borsa dışı özel iştirak fonlarının adı çekirgeye çıkmıştı. Alman sermaye iştirak şirketleri birliğinin başkanı Matthias Kues ‘çekirge' lafına pek alınmıyor. Kues, "bu yakıştırma branşımıza zarar vermedi değil ama bizi gündeme getirdiği için daha fazla tanınmamıza da yaradı" diyor.

Kues sözlerini şöyle sürdürüyor: "Sapla saman birbirine karıştırıldığı için tartışma konusu yapılmamız bizi olumsuz etkilemeye devam ediyor. 'Çekirge' lâkabını lanse eden siyasi partide hedge fonlarını özel iştirak fonlarından ayırt edemeyenler var. Ama kendimizi iyi anlatamadığımız da doğrudur. Özel fonlar oldukça dışa kapalı ve medya ile ilişkilerde de tecrübesi az. Daha şeffaf olmak, olumlu örnekler vermek, olumsuz şeylerin de sorumluluğunu üstlenmek zorundayız. Kaldı ki diğer branşlarda da başarısız yatırımlar yapılabiliyor."

Azınlık iştiraklerinin artması bekleniyor

2012 yılında Almanya'da iştirak sermayesiyle finanse edilen bin 200 şirket vardı. Yatırım toplamı 5 milyar 800 milyon euro ile 2011 düzeyinin biraz altında kaldı. Yatırımlar yüzde altı dolayında azaldı. Yatırım sermayesinin büyük bölümü en büyük hissedar olmada kullanıldı. Birlik başkanı Kues bu yıl işlerin açılacağını, finansman maliyetinin düşmesi sayesinde daha fazla şirketin el değiştireceğini ve yatırımcının öncelikle orta ölçekli işletmelere yöneleceğini söylüyor. Geçen yıl 779 milyon euroyu bulan azınlık iştiraklerinin finans krizinin hafiflemesiyle birlikte artması bekleniyor.

Kues, "Orta ölçekli ya da aile şirketleri niçin özel yatırımcıya satılmasın? Yatırım fonlarının tek amacı gelini alıp çeyiziyle birlikte pazarlamak değil ki? Orta ölçekli bir işletme kârlı çalışıyorsa yatırım fonu neden onu satın aldıktan sonra dilimlere ayırıp daha fazlasına satmak istesin? Küçük ve başarılı şirketler özel yatırımcı tarafından sadece geleceği parlak olduğu için satın alınır" ifadelerini kullanıyor.

Sermaye iştirakleri birliği başkanı Matthias Kues kurumsal yatırımcı yerine büyük bir sanayi şirketinin alıcı olması durumunda sinerji avantajının değerlendirilip satın alınan şirketteki birçok bölümün kapatıldığını öne sürse de gerçek biraz farklı. Tek amacı ortaklarına yüksek rant sağlamak olan yatırım fonları uzun vadeli iştiraklere ilgi göstermiyor. Hatta bu ortaklıklar daha satın almadan, şirketi nasıl satacağının hesabını yapıyor. Almanya'daki yatırım fonlarının bu yıl daha fazla şirketi bir başka özel iştirakçiye devretmesi bekleniyor.

Kues, "Borsada işlem gören şirketler zaten sürekli olarak yatırım fonları arasında el değiştiriyor. Özel yatırım fonları arasındaki orta vadeli takas ya da satışlarda borsaya kayıtlı şirketler kadar telaşa kapılmak zorunda değiliz. Ama branşımız da hisse çoğunluğu arayışında geriye düşmemeli" diyor.

Berlin'in rolü

Yatırım fonlarından genç şirketlere sermaye sağlanması Almanya'da önemli rol oynamıyor. 2012 yılında risk sermayesi yatırımları bir önceki yıla göre yüzde 25 azalarak 521 milyon euroya düşmüştü. Özel iştirak fonları uzmanı Ulrike Hinrichs risk sermayesi çeken tek Alman şehrinin Berlin olduğunu söylüyor.

Hinrichs, "Amerikan yatırım fonları doğrudan Almanya'nın silikon vadisi sayılan Berlin'e geliyor. Bu piyasanın daha da canlanmasını bekliyoruz. 'Erken kalkanlar' olarak adlandırdığımız ön finansman şirketleri de ofislerini Hamburg'dan Berlin'e taşıyor" şeklinde konuşuyor.

Yurtdışından risk sermayesi çekenler sadece genç internet şirketleri değil. Finans krizi sırasında Almanya bütün dünyada kendini güvenli liman olarak kabul ettirmişti. Krizin hafiflemesiyle birlikte ülkeye daha fazla sermaye girmesi bekleniyor. İşin uzmanları, uluslararası yatırım fonları açısından en cazip Avrupa ülkesinin Almanya olduğunu belirtiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Sabine Kinkartz / Ahmet Günaltay

Editör: Başak Özay