15 Uygur Guantanamo'da mahsur kaldı

ABD, Küba’daki Guantanomo askeri üssünde 500’ü aşkın kişiyi esir tutuyor. Washington yönetimi, bu kişilerin uluslararası terörle mücadele çalışmaları kapsamında yakaladığını belirtirken, Washington Post gazetesinde yayımlanan bir haber şaşkınlığa neden oldu. Habere göre, haklarındaki terörizm suçlarından aklanmasına rağmen 15 Uygur'un Guantanamo’da alıkonulmaya devam ediyor. Çünkü aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 20 ülke, Uygurlar’a sığınma hakkı tanımak istemiyor.

11 Eylül 2001 saldırılarının ardından Pakistan’da yapılan operasyonlarda, pek çok milliyetten 15 Uygur da yakalandı. Amerikan Savunma Bakanlığı, yaklaşık 20 ay önce 15 Uygur’un salıverilebileceğine karar verdi. Washington yönetimi, aklanan 15 Uygur'u kötü muamele görebilecekleri gerekçesiyle Çin'e geri göndermedi. Ancak ABD, bu kişileri kabul edecek başka bir ülke de bulamadı.

Dünya Uygur Kongresi tepkili

Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı Sincan - Uygur Özerk bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden Dünya Uygur Kongresi de bu duruma tepkili. Örgütün basın sözcüsü Dilşat Raşit, Guantanamo’da bulunan 15 Ugur’a sığınma hakkı tanınmamış olmasını eleştirerek şöyle konuştu:

“Çin bu kişilere terörist yaftasını vuruyor ve diğer ülkelerin de aynı şekilde yaklaşmasını istiyor. Bazen diplomatik baskı uyguluyor bazen de ekonomik çıkarlardan yararlanıyor. Ayrıca söz konusu Uygurlar, sığınma talebinin götürüldüğü diğer ülkelerin iltica statüsüne uymuyor. Bir başka sorun da buradan çıkıyor.”

Dünya Uygur Kongresi Basın Sözcüsü Dilşat Raşit, halen Guantanamo’da tutulan 15 Uygur’un Çin, Pakistan ve ABD arasındaki karmaşık siyasi ilişkilerin kurbanı olduğunu öne sürdü. Raşit, “Çin’de hayatları tehlikede olduğundan kaçmak zorunda kalan bu kişiler masum. Onları terör zanlısı olarak yakalayan Pakistan polisi, para ödülü alabilmek için Amerikalılara teslim etti. Bu kişilerin Guantanomo’ya nasıl düştüklerinin hikayesi bundan ibaret” diye konuştu.

İnsan hakları örgütlerinin çağrısı

Konuyu gündemine alan insan hakları örgütleri ise Washington yönetimini tutuklu Uygurlar’ı ABD’ye giriş izni vermeye çağırıyor. Talebe karşı çıkan Amerikan yönetimi ise 15 Uygur’dan 5’inin cezaevi koşullarının geçen haftalarda düzeltildiğini ifade ediyor.

Sincan - Uygur Özerk bölgesinin kuruluşunun 50’nci yıldönümü, bu yılın Kasım ayında kutlanacak. Pekin yönetimi, huzursuz bölgede kontrolü daha da yoğunlaştırmayı hedefliyor. Bu kapsamda geçen haftalarda yapılan operasyonlarda, ayrılıkçı faaliyetlere katıldıkları gerekçesiyle 10 Uygur gözaltına alındı. Pekin, Guantanamo’da bulunan 15 Uygur’un da tarafına iadesini talep ediyor.