22.01.2007 - Alman basınından özetler...

Muhafazakar Die Welt gazetesi, yorumunun başlığını “Suçlu Türkiye” koymuş. “Dink’i kurban eden, ona kurşun sıkan Türk toplumuydu” diye iddia ediyor Die Welt gazetesi ve şunları ekliyor: “Medya, Dink’in aleyhinde açılan sayısız davayı haber verdi. Bu şekilde vatan haini damgası vuruldu.” Yorum şu sözlerle bitiyor: “Onu köşeye sıkıştıranların hepsi, politikacılar, bürokratlar ve düşünce oluşturanlar, şimdi Hrant ‘Dink’ adını taşımak istiyor. Onların hiçbiri, Türk toplumu tarafından köşeye sıkıştırılmanın ne anlama geldiğini yaşamayacak. Bu nedenle de hiçbir şey değişmeyecek.”

Sosyalist Neues Deutschland da benzer görüşler savunuyor: “Eğer devlet eleştirenleri vahşice kovuşturur, 1915-1917 yılları arasında Ermenilerin soykırıma uğradığını resmen açıklamayı reddeder ve eskimiş, evrensel insan haklarıyla alay eden ‘Türklüğün Aşağılanması’ maddesine sarılırsa, katil yaptığının suç olduğunu nasıl algılasın? Fakat Türkiye’deki birçok vatandaşın bilgi ve anlayışının devletinkinden daha ileri olması ümit veriyor. Bunlar İstanbul ve Ankara’da eylemi ve eylemciyi kınadı.”

Süddeutsche Zeitung ise hükümet ve muhalefetin cinayeti kınadığını ama bunun yeterli olmadığını yazdıktan sonra şu yorumu yapıyor: “Çünkü resmi Türkiye de, çelişkili davranarak, suç işledi. Ceza Yasası’nın, Türk tarihi ve güncel yaşamı hakkında kullanılan açık ifadelerde “Türklüğün aşağılanması”nı gören uğursuz 301. maddesine sarıldı. Milliyetçiler bunu, Dink ve Pamuk gibi insanları suçlamak ve cinayetleri olanaklı kılan bir ortam yaratmak için kullandı. Türkiye’nin bu utanç maddesinden kurtulması lazım, aksi halde ona Avrupa Birliği’nde gerçekten yer yok.”

Tagesspiegel gazetesi Hrant Dink’in öldürülmesinin Türkiye için bir felaket olduğunu belirtiyor: “Olay, siyasi sorunları şiddet kullanmadan çözme konusunda hala bir uzlaşma olmadığını gösteriyor. ‘Türklüğün aşağılanması’ söz konusu olduğunda suçlananlar sağ kesimin serbestçe avlayacağı hedefler haline dönüyor. Ankara, bu gelişmeyi en azından görmezden gelmiş olma suçlamasını kabul etmek zorunda. Solcular ve Kürtlerle ilişkilerinde devamlı gösterdikleri sertlik ve kararlılığı Türk makamları bugüne kadar sağcı milliyetçiler konusunda göstermedi.”

Tageszeitung gazetesiyse, Hrant Dink suikastinin Türkiye’de demokrasiye zarar verdiğini vurguluyor: “Katillerin amacı, Türkiye içinde soykırım hakkında devam eden tartışmayı sona erdirmekti. Gözdağı verilmesine ve adli kovuşturmalara rağmen bu tartışma giderek yayılıyordu. Şimdi bu tartışmanın ölüm korkusuyla, mezar sessizliğinde boğulması tehlikesi var. Ermeni Sorunu’nun hem iç politikada aydınlatılmasının anlamı, hem de Türkiye’nin Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’yle ilişkilerinde taşıdığı önem nedeniyle, katiller, bir insanı öldürmüş olmanın ötesinde, Türkiye’nin bundan sonraki demokratik sürecine de azami zarar verdi.”