23.02.2011 - Avrupa basınından özetler

İspanyol El Pais gazetesi, “Avrupa, ilkelerine ihanet ediyor’ başlıklı yorumunda şu satırlara yer veriyor:

“Libya diktatörü Kaddafi’nin işlediği kitlesel suçlar karşısında Avrupa’nın tutumu affedilemez bir alçaklıktır. AB’nin en çok ilgilendiği konu, Libyalıları sınırlarından nasıl uzak tutabileceği. Halbuki en büyük endişesinin, canî rejimin devrilmesine ve insanların hayatını kurtarmaya nasıl katkıda bulunacağı olmalıdır. Avrupa, AB'nin üzerine inşa edildiği ilkelere ihanet edemez. Diktatörlüğe karşı ayaklanan insanlar, AB’den taleplerinin meşru olduğu yönünde açık bir mesaj almalıdır.”

İtalyan La Repubblica gazetesi, Kaddafi’nin dün akşam yaptığı konuşmayı, ‘diktatörün son çığlıkları’ olarak nitelendiriyor:

“Dostları ve hayranları artık yanında değil, olmayacak da. Libya’da şu an ne yaşanıyor olursa olsun, kesin olan tek bir şey var: O da, Ronald Reagan döneminde Libya’nın Amerikan uçakları tarafından bombalanmasının ardından tarihçi Gilles Kepel’in formüle ettiği gibi: Kaddafi hiçbir zaman kendisiyle ilişki sürdürülebilecek biri olmayacak. Ve bu söz aklı başında her hükümet ve iktidardaki her siyasetçi için geçerli.”

Yine İtalya’dan Corriera della Sera gazetesi, Avrupa ülkelerinin Kaddafi ile geçmişteki yakın ilişkilerini mercek altına alıyor yorumunda:

“Belki de hatırlamakta fayda var. Kaddafi’nin yönetimi ele geçirmesinin ardından Libya hava kuvvetlerinin ilk savaş uçakları Fransız ‘Mirage’lardı. Libya’da kimya sanayisinin inşasına Almanya katkıda bulundu. Ve 1986 yılında Kaddafi’yi öldürmek için Libya’yı bombalayan Amerikalılar, sonradan, Kaddafi nükleer emellerinden vazgeçmemesine rağmen koydukları ambargoyu kaldırdılar. Şimdi tabii ki hiçbir Avrupalı hükümet çıkıp Bengazi ve Trablus’ta halka uygulanan kanlı baskıyı kınayamıyor. Kaddafi’ye ve uyguladığı yöntemlere karşı sesimizi yükseltme hakkı ve görevi özellikle de biz İtalyanlarındır.”

Amsterdam’dan NRC Handelsblad gazetesi, Kaddafi’nin Lahey’deki BM Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasını talep ediyor:

“Kaddafi 2003 yılında ‘istenmeyen adamlık'tan ‘iş ortaklığı'na terfi ettiğinde pekçok Avrupa ülkesi, petrol şirketleri ve firmalar Libya’daki yatırımlarını güçlendirdi. Avrupa geç de olsa, Kaddafi ve aşiretini dize getirmeye yarayacak önlemler alırsa, yıllar süren işbirliğinden elde ettiği kârın kan akçesi damgası yemesini önleyebilir. Bu adımlardan biri şüphesiz AB’nin, Kaddafi hakkında insanlığa karşı suç işleme suçlamasıyla BM’de soruşturma açılmasını desteklemesiyle olur.”

Fransa’dan Ouest France gazetesi, Libya’daki karmaşanın petrol fiyatlarına yansımasını konu alıyor:

“Kötü haber: Kara altın, Libya krizinden aldığı gazla endişe verici bir fiyat artışına sahne oluyor. Bunun, halâ toparlanmaya çalışan dünya ekonomisi için iyi hiçbir yönü yok. Petrol, reel ekonomi için hayati önem taşıyan bir madde olmayı sürdürüyor. Akaryakıt fiyatlarında bulaşıcı, zalim bir yükseliş, gıda fiyatlarını da çok olumsuz etkileyecek, ekonomideki tutuk canlanmayı iyice durduracaktır. Bu, özellikle de sürekli petrol enjeksiyonuna muhtaç olan yaşlı Avrupa için geçerli.”

İsviçre'den Neue Zürcher Zeitung ise konuya, olası olumlu etkileri açısından bakıyor:

“Mısır’dan farklı olarak Libya’da ‘kara altın’ın nakliyatı konusunda sorunlar yaşanıyor. Ama bu nedenle petrol sevkiyatında küresel bir darboğaz yaşanmasından endişe etmeye gerek yok. Libya günde yaklaşık 1,5 milyon varil petrol ihraç ediyor. Uluslararası Enerji Ajansı’na bağlı 28 sanayi ülkesinin depolarında ise 1 milyar 600 milyon varil petrol bulunuyor. Belki de petrol fiyatlarına başka bir pencereden bakma zamanı geldi. Libya rejimi, mali gücünün yüzde 90’ını dünya ekonomisinin rüşvet aracı olan petrolden elde ediyordu. Şimdi üretim durunca gelir de elden gidecek. Bu da Kaddafi’nin çöküşünü hızlandırabilir. Bu açıdan bakıldığında pekçok Libyalı'ya fayda getirmeyen tek taraflı ekonomik yapının değişmesinin iyi bir yanı da var.”

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Murat Çelikkafa