1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

28 Şubat'ın mimarlarından Karadayı hayatını kaybetti

26 Mayıs 2020

Türkiye'de adı 28 Şubat süreciyle birlikte anılan eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı'nın tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybettiği bildirildi.

https://p.dw.com/p/3cmVp
28 Şubat sürecinin yaşandığı dönemin başbakanı Necmettin Erbakan ve Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı
28 Şubat sürecinde dönemin başbakanı Necmettin Erbakan ve Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı KaradayıFotoğraf: picture-alliance/dpa/F. Arikan

Türkiye'de "postmodern darbe" olarak adlandırılan 28 Şubat sürecinin mimarlarından biri olan eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı'nın tedavi gördüğü İstanbul'daki Florence Nightingale Hastanesi'nde hayatını kaybettiği açıklandı.

Karadayı'nın bayramın birinci günü yüksek ateş ve enfeksiyon nedeniyle hastaneye kaldırıldığı belirtildi. Karadayı, 28 Şubat sürecindeki rolü nedeniyle 2013 yılında gözaltına alınmış, 2018 yılında ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edilmiş, ancak yaşı ve sağlık sorunları nedeniyle adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.

1932 yılında Çankırı doğan Karadayı, 1951 yılında Kara Harp Okulu'ndan mezun oldu. 1989'da orgeneralliğe kadar yükselen Karadayı, 1993 yılında Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevini devraldı. 1994 yılında ise Genelkurmay Başkanlığı görevine getirilen Karadayı, 30 Ağustos 1998'de de yaş haddinden emekli oldu.

28 Şubat süreçinde ne oldu?

Şeriat tartışmalarının yaşandığı REFAH-YOL (Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonu) hükümeti döneminde, 28 Şubat 1997'de düzenlenen ve dokuz saat süren Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısında, laikliğin Türkiye'de demokrasi ve hukukun teminatı olduğu vurgulanmış ve alınan kararlarda tarikatlara bağlı okulların denetlenmesi ve Milli Eğitim Bakanlığına devredilmesi, sekiz yıllık kesintisiz eğitime geçilmesi, Kuran kurslarının denetiminin sağlanması ve tarikatların kapatılması istenmişti.

Ayrıca irtica nedeniyle ordudan atılanları savunan ve orduyu din düşmanı gibi gösteren basının da kontrol altına alınması talep ediliyordu. MGK kararlarında kıyafet kanununa uyulması, kurban derilerinin derneklere verilmemesi ve Atatürk aleyhindeki eylemlerin cezalandırılması gerektiğinin de altı çiziliyordu.

Daha fazlasını okumak için: 28 Şubat'ın sonuçları

O dönemde başbakanlık koltuğunda Necmettin Erbakan oturuyordu. Tansu Çiller de dışişleri bakanlığı koltuğundaydı. Erbakan'ın başbakanlıktan istifa etmesine yol açan 28 Şubat sürecinin Türkiye'de toplumsal, siyasal ve yargı alanında uzun vadeli sonuçları oldu.

22'inci Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı hakkındaki davanın görülmesine 2013'te başlandı
22'inci Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı hakkındaki davanın görülmesine 2013'te başlandıFotoğraf: Adem Altan/AFP/Getty Images

28 Şubat davası

28 Şubat dönemine ilişkin yargı süreci ise AKP döneminde başlatılan meclis soruşturmasının ardından 2013'te işletildi. Aralarında Karadayı ve dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı emekli Orgeneral Çevik Bir'in de bulunduğu 103 sanık hakkında açılan davanın görülmesine Eylül 2013'te başlandı.

Ancak 28 Şubat'ın en önemli tanığı Necmettin Erbakan 2011 yılında vefat etmiş, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tanıklık yapmayacağını bildirmişti.

Nisan 2018'de sonuçlanan davada Karadayı, Bir ve emekli Orgeneral Çetin Doğan'ın da aralarında bulunduğu 21 sanık müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 28 Şubat davasının sanıkları, "Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini cebren devirmeye, düşürmeye iştirak” suçlaması ile tutuksuz olarak yargılanıyordu.

DW/HS,JD

©️Deutsche Welle Türkçe