AB Gazze'nin imarına yardım edecek

Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasından ve silahlı çatışmanın durmasından sonra Avrupa Birliği bölgenin imarına ve halkın acil ihtiyaçlarının karşılanmasına katkıda bulunmak üzere yeniden devreye giriyor.

AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton 22 Temmuz'daki son dışişleri bakanları buluşmasının ardından yaptığı açıklamada, Gazze'nin yeniden imarı ve kalıcı barışın sağlanması için üzerlerine düşeni yapacaklarını söylemişti.

Ashton “İnsani felaketin hızla büyümekte olması bizi endişelendiriyor. Bütün tarafları, yardımların güven içinde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasına yardımcı olmaya çağırıyoruz. Çarpışmalar, Gazze'deki durumun tahammül sınırlarını aştığını gösteriyor. İsraillilerle Filistinlilerin güvenliği de dâhil olmak üzere, insani ve ekonomik ihtiyaçların karşılanıp kapsamlı ve kalıcı bir çözüme varılmasına şartlar elverdiği ölçüde katkıda bulunmaya hazırız” şeklinde konuşmuştu.

Bu sözler daha önceki Gazze operasyonlarının ardından yapılan açıklamalardan pek farklı değil. 2009 ve 2012 yıllarında da İsrail ordusu Hamas'ın roket saldırılarına misilleme olarak Gazze Şeridi'ne girmiş ve AB operasyondan sonra yaraların sarılmasına yardımcı olmuştu.

‘Gazze, Filistin yönetimine bağlanmalı'

AB terör örgütü saydığı Hamas ile doğrudan görüşmeyi reddediyor. Ancak bu kez Catherine Ashton'un sözcüsü, yardımın en iyi şekilde koordine edilebilmesi için bütün taraflarla temas halinde olduklarını ve bunun için de iç çekişmelere son verilip Gazze Şeridi'nin Filistin yönetimine bağlanması gerektiğini söyledi.

Filistin özerk yönetiminin Gazze'yi de kapsaması, Avrupa Birliği'nin yardımı yerinde dağıtıp nasıl kullanıldığını kontrol etmesini kolaylaştıracak. AB'nin Gazze'de dağıttığı maaş ve geçim yardımları bölgeye dolaylı yoldan ulaştırılabiliyor. Yardımların izlenememesi yüzünden görevsiz Hamas üyelerine de maaş dağıtıldığını saptayan Avrupa Sayıştayı yardımın kesilmesi tavsiyesinde bulunmuş ama bu tavsiyeye uyulmamıştı.

Yıllardır Gazze bölgesinin altyapısını iyileştirmeye çalışan AB'nin ayırdığı kaynak BM bünyesindeki Filistin Yardım Kurumu kanalıyla Gazze'deki projelerde ve halka yapılan gıda yardımlarında kullanılıyor. Son İsrail operasyonunun yol açtığı insani kriz yüzünden Gazze halkı dış yardımlara daha da muhtaç hale düştü. Filistin bölgelerine en fazla yardımı ABD ve AB yapıyor. Avrupa ülkelerinin toplam yardımları yılda 900 milyon euroyu geçiyor.

İki devletli çözüm

Filistinlilere yapılan yardımların siyasi şartlara bağlanmaması Avrupa Parlamentosu'nda eleştiriliyor. Örneğin bir Hollandalı milletvekili yıllardır yapılan milyarlarca euroluk yardımın karşılığında Filistinlilerden karşılık beklenip beklenemeyeceğini sormuştu. Dış Politika Yüksek Temsilcisinin sözcüsü Sebastian Brabant bu soruyu yanıtlayamayacağını belirtmekle birlikte DW'ye şöyle konuştu: “AB'nin amacı sadece, Gazze'yi üçüncü kez yeniden imar etmek değil. Gazze ekonomisine ivme kazandırıp kendi ayakları üzerinde durabilmesine yardımcı olmak istiyoruz. Bunun için bir siyasi çerçeveye ihtiyaç var. Öncelikle Gazze ablukasının gevşetilmesi ve İsrail'in güvenlik çıkarlarını göz ardı etmeden Gazzelilerin serbestçe bölgeye girip çıkabilmelerinin sağlanması gerekir.”

Hamas'ın Gazze'de iktidara gelmesinden sonra İsrail ve Mısır bölgeye giriş çıkışları yasaklamıştı. Şimdiye kadar Hamas'ın uluslararası güvenlik gücü tarafından silahsızlandırılmasına karşı çıkan AB'nin İsrail'in ısrarları üzerine konuyu ay sonunda yapılacak dışişleri bakanları toplantısında ele alması bekleniyor.

AB'nin nihai hedefi ise tarafların barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayacakları iki devletli çözüm. AB aynı zamanda 2007 yılında son verdiği Refah sınır kapısının kontrolünü yeniden üstlenmeye de hazır.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert