AB hükümetlerine büyük darbe

Avrupa Birliği’nin tarihi genişlemesinden altı hafta sonra 25 üye ülkede yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde, iktidarda bulanan, sağ ya da sol, partilerin çoğu büyük yenilgi aldı. Sadece Yunanistan, İspanya, Lüksemburg ve Slovakya’da hükümetler seçimlerde başarı elde ettiler.

Seçim sonuçlarına bakıldığında iki grup öne çıkıyor. Hristiyan Demokratlar ve Avrupa karşıtları. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde muhafazakar ve Hristiyan Demokrat partilerden oluşan Avrupa Halk Partisi grubu parlamentodaki çoğunluğunu korudu. Sosyal demokratlar ikinci büyük grubu oluştururken ardından Liberaller ve Yeşiller geliyor. Avrupa karşıtları ise oylarını artırıyor.

Parlamentoda, Hristiyan Demokrat grupların oluşturduğu Avrupa Halk Partisi 732 sandalyeden 269‘unu kazandı. İkinci güçlü grup Sosyalistler ve Sosyal Demokratlar ise 199 sandalye elde etti. AB ülkelerindeki seçimlerde 481 siyasi parti veya gruptan 14 bin 600 aday yarıştı.

Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere

Seçimlerdeki en büyük yenilgiyi Almanya’da koalisyon hükümetinin büyük ortağı, Başbakan Gerhard Schröder’in partisi Sosyal Demokrat Parti aldı. SPD, oylarının büyük bölümünü kaybederek yüzde 21,5 oranında oy toplayabildi. Ana muhalefetteki Hristiyan Birlik partileri ise oyların yüzde 44.5‘ine sahip oldu.

Fransa’da da muhalefetteki Sosyalistler, oyların yüzde 29‘unu alarak yüzde 17‘de kalan iktidardaki Halk Hareket Birliği’ne (UMP) karşı zafer elde etti. Fransa Devlet Başkanı Jacques Chirac’ın partisi UMP’nin ardından gelen parti ise oyların yüzde 12‘sini alan Merkez Liberaller (UDF). Fransa’da aşırı sağ Ulusal Cephe de yüzde 9.8 civarında oy aldı.

İtalya’da da Başbakan Silvio Berlusconi’nin partisi Forza İtalia da seçimlerde darbe alan iktidar partilerinden biri oldu. Berlusconi’nin partisi oyları yüzde 25‘ten yüzde 20‘lere geriledi. İngiltere’de de Başbakan Tony Blair’in İşçi Partisi de hezimete uğradı. İngiltere’de kesin olmayan sonuçlara göre, İşçi Partisi yüzde 6 oranında oy kaybederek ikinci sırada yer aldı.

Diğer yenilgi alan hükümetler

Polonya’da da iktidardaki parti büyük yenilgi aldı. Polonya’da elde edilen sonuçlara göre, yönetiminde bulunan Sosyalistler, oyların sadece yüzde 10‘unu alabildiler. Muhalefette bulunan Vatandaşlık Platformu ise oylarını katlayarak yüzde 25‘le birinci parti oldu. Avusturya’da da sağ popülist Özgürlükçü Parti de tarihi bir yenilgi aldı.

Ancak sadece bu ülkelerde değil, diğer AB ülkeleri Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Portekiz, İsveç, İrlanda, Belçika, Letonya, Malta, Slovenya, Litvanya, Estonya’da da hükümetler Avrupa Parlamentosu seçimlerinden ağır yenilgiler alarak çıktılar.

Belçika'da aşırı sağ yükselişte

Belçika’da ise aşırı sağ alarm veriyor. Aynı gün hem yerel seçimler hem Avrupa Parlamentosu seçimleri için sandık başına giden ülkede aşırı sağcı yabancı düşmanı Flaman Bloku partisi yükselişini sürdürdü.

Kuzeydeki Flaman bölgelerinde ve Brüksel’de seçime katılan parti oyların yüzde 14.3’ünü alarak Avrupa Parlamentosu’nda Belçika’ya ait 24 sandalyenin 3’ünü kazanmış oldu. Parti, yerel seçimlerde Flaman bölgesinde oy oranını yüzde 24’e çıkardı.

İspanya ve Yunanistan

İspanya’da üç ay önceki seçimlerde sürpriz bir zaferle iktidara gelen Sosyalistler Avrupa seçimlerini de kazandı. İspanyol askerlerini Irak’tan çekerek İspanyol seçmenden tam not alan Başbakan Jose Luis Zapatero’nun partisi oyların yüzde 43.3’ünü topladı.

Yunanistan’da da mart ayında göreve gelen Başbakan Kostas Simitis’in muhafazakar Yeni Demokrasi partisi seçimlerden birinci parti olarak çıktı, eski iktidar partisi Sosyalist PASOK ikinci oldu.

AP’deki sandalye dağılımı

Genişlemeden sonra Avrupa Parlamentosu’daki milletvekili sayısı 732‘ye yükseltilmişti. Almanya, 99 milletvekiliyle parlamentoda en fazla temsil edilen ülkeler sıralamasında ilk sırada yer alırken, Fransa, İngiltere ve İtalya'nın 78 sandalyesi bulunuyor.

Polonya ve İspanya 54, Hollanda 27, Belçika, Yunanistan, Portekiz, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti 24, İsveç 19, Avusturya 18, Danimarka, Finlandiya ve Slovakya 14, İrlanda ve Litvanya 13, Letonya 9, Slovenya 7, Lüksembourg, Kıbrıs Rum Kesimi, Estonya 6, Malta ise 5 sandalye hakkına sahip.