“AB Irak'a operasyonu onaylamaz”

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yapacağı gizli oturumun konusunu Irak oluşturuyor. Oturumda konuşulacak konular, 10 yıl süre ile gizli tutulacak. Ancak, kulislerden sızan bilgilere göre, oturumda, Irak’ta yaşanan gelişmeler ışığında, ülkenin toprak bütünlüğü, bağımsız bir Kürt devletinin kurulma olasılığı ve Kuzey Irak’da faaliyet gösteren PKK’ya karşı mücadele ele alınacak. Türkiye’nin Irak’a sınır ötesi askeri operasyon düzenleme kararı alıp almayacağı ise gündemin en çok merak edilen maddesini oluşturuyor. Merkezi Berlin’de bulunan Alman Bilim ve Politika Vakfı Türkiye uzmanı Dr. Heinz Kramer, Türkiye’nin Irak politikası ve Avrupa’nın tutumuna ilişkin olarak Jülide Mollaoğlu’nun sorularını yanıtladı.

DW: Türkiye, Irak’ın toprak bütünlüğü konusunda çok hassas davranıyor. Bu çerçevede, Avrupa ile Türkiye’nin politikası nasıl benzerlikler veya ayrılıklar taşıyor?

Kramer: Avrupa Birliği’nin, bu konuya ilişkin olarak ortada gerçek bir politikası bulunmuyor, şunu yapardı veya yapmazdı demek zor. Ancak, Avrupa, siyasi boyutta, Türk hükümeti gibi, Irak’ın toprak bütünlüğünü ve bunun devamını istiyor; federal düzeyde veya başka bir yapıda. Avrupa Birliği, Irak’ın parçalanmasına karşı. Veya ABD’den bazı siyasetçilerin önerdiği gibi, Irak’ın bölünmesine yol açacak politikaların izlenmesine karşı çıkıyor. Burada, Türkiye’nin siyaseti ile çelişen bir nokta bulunmuyor.

Avrupa, Türkiye’nin PKK ile mücadelesini destekliyor mu?

Avrupa Birliği ve üye ülkeler, Türkiye’nin Kürtlere ilişkin politikasını ve PKK’ya karşı mücadeleyi tamamen destekliyor. Ancak, şöyle bir farklılık bulunuyor: Avrupa, Türkiye’nin askeri operasyonlarını, geçtiğimiz yıllarda defalarca tekrarlanan PKK’ya karşı yürütülen askeri harekatları, terörizme karşı girişilen mücadele için uygun ve etkin bir yöntem olarak görmüyor. Bu eleştirilerin yanı sıra, Türkiye PKK’ya karşı mücadelesinde destekleniyor. Zira PKK terör örgütleri listesinde yer alıyor. Almanya’da, PKK’nın önde gelen bazı isimleri gözaltına alındı. Geçtiğimiz günlerde de, yine yönetim kadrosundan bir kişinin davası sonuçlandı; terör örgütüne üye olduğu gerekçesiyle hapis cezasına çarptırıldı. Kısaca şu söylenebilir, Avrupa Türkiye’yi destekliyor, ancak terörizme karşı kullandığı yöntemleri kabul etmiyor.

Türkiye’nin sınır ötesi operasyon, Irak’a askeri harekat düzenlemesi durumunda Avrupa’nın tepkisi nasıl olur?

Eleştirel. Avrupa Birliği’nin bu konuda kendine ait bir politikası yok, dolayısıyla Türkiye’nin tutumunu karşılaştırabilecekleri, içeriğe ilişkin fikrinin olmadığı söylenebilir. Ama, Avrupa Birliği, Türkiye’den tüm bu sorunların çözümünde, diplomatik yolların kullanmasını, askeri açıdan geri planda kalmasını bekliyor. Bu şu anlama geliyor: Meclisin, hükümete Irak’a askeri operasyon düzenlemesi için yeşil ışık yakması veya yetki vermesi durumunda, karar Avrupa’da tepkiyle karşılanacaktır.