AB komşularıyla ilişkilerini geliştirmek istiyor

AB Komisyonu’nun beş yıl önce başlatılan komşuluk politikası çerçevesinde Birlik’e üyeliği söz konusu olmayan güney ve doğudaki komşularla yakınlaşma hedefleniyordu. AB’nin komşuluk politikası, doğuda Belarus ve Moldova’dan Kafkas ülkelerine ve Filistin ile Suriye’den Fas’a kadar Akdeniz’in kuzey kıyılarında 15 ülkeyi kapsıyor.

Avrupa Komisyonu’nun genişleme ve komşuluk politikalarından sorumlu üyesi Stefan Füle, komşuluk politikasının önemini şu sözlerle dile getirdi: “Komşuluk politikası, çevremizde istikrar ve refahın güçlendirilmesi için elimizdeki tek gerçek araç. Ve AB’nin çevresindeki ülkelerdeki çöküntü, hatta kalıcı istikrarsızlığın sonuçlarıyla mücadeleden çok daha ucuz ve etkili.”

Beklentiler rapora yansımadı

Avrupa Komisyonu’nun ilk beş yılın bilançosuyla ilgili raporu ise başlangıçtaki beklentileri yansıtmadı. Avrupa Komisyonu’nun genişleme ve komşuluk politikalarından sorumlu üyesi Stefan Füle, AB’nin komşulara yaptığı ihracatın son beş yılda yüzde 63, komşulardan ithalatın yüzde 91 oranında artığına dikkat çekti. Ancak AB, söz konusu ülkelerdeki siyasi reformların durumundan memnun değil.

Füle, bu konuda komşuluk politikasının yeterli başarıyı sağlayamadığını vurgulayarak şunları söyledi: “Komşuluk politikası ortak değerler ve siyasî alan dahil olmak üzere ortaklaşa kararlaştırılan reformlar üzerine kuruludur. Son beş yılda insan hakları ve temel özgürlükler alanında yasamadaki duruma bakıldığında tüm bölgede iyileşme kaydedildi. Ama yasaların uygulamaya geçirilmesi ağır aksak gidiyor.”

AB işbirliğini artırmak istiyor

AB, komşu ülkeleri reforma teşvik için mali yardımlar, seyahat kolaylıkları, AB ortak pazarına erişim gibi yöntemlere bel bağlıyor. Bu çerçevede komşu ülkelere yapılan yıllık mali yardım krize rağmen şu anki 1 milyar 700 milyondan 2013 yılında 2 milyar euroya yükseltilecek. Füle, komşu ülkelere seyahat kolaylıkları konusunda da AB’nin elinden geleni yapması gerektiğini belirtti, ancak güvenlik çıkarlarının tehlikeye atılmamasını da göz önünde bulundurmak zorunda olduklarını vurguladı. Sadece 2008 yılında AB’den 2 milyon Schengen vizesi verildi, Ukrayna ve Moldova ile vize kolaylıkları karara bağlandı.

Avrupa Komisyonu’nun komşuluk politikalarından sorumlu üyesi Stefan Füle, özellikle Fas, Moldova ve Ukrayna’nın AB’nin sunduğu olanakları en iyi şekilde kullandıklarını, bu ülkelerle işbirliğinin iyi gittiğine dikkat çekti, ancak kendini giderek AB’ye kapatan ülkeler de olduğunu belirtti ve Suriye’yi örnek verdi. Füle, “Katı hükümlerde bulunmak istemiyorum. Ama gerçek, araya mesafe koymuş bir partnerle karşı karşıya olduğumuz” değerlendirmesinde bulundu.

Rusya ile ilişkiler

Füle, mümkün olduğunca çok komşu ülkeyi kapsayacak bir seyahatle ilişkileri tazelemeyi planlıyor. Avrupa’nın doğusundaki komşularla da pürüzler yaşanıyor. Örneğin Belarus'la ileri ve geri adımların birbirini izlediği değişken bir süreç yaşanıyor. AB, Rusya’yı da komşuluk politikasına dahil etmek istemiş, ancak Rusya bu teklifi geri çevirerek gelişmeleri şüpheyle takibe almıştı.

Rusya’nın kaygılarını gidermek için, AB’nin Rusya’ya karşı bir yayılmacı politika izlemediğini bir kez daha vurgulayan Füle, “Bu bölgede AB ve Rusya arasında bir rekabet istemiyoruz. Biz işbirliği istiyoruz” dedi. Rusya ile belirli projelerde işbirliğine hazır olduklarını belirten Füle, komşuluk politikasının bir süreç olduğunu kaydetti ve “Ya hep ya hiç gibi bir durum söz konusu değil. Kapımız açık” mesajını verdi.

© Deutsche Welle Türkçe

Christopf Hasselbach / DW, Çeviri: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Hülya Köylü