AB liderleri Putin’le buluşuyor

Avrupa Birliği liderleri, birliğin dış enerji ilişkilerini ve ekonomide rekabet gücünün artırılması için yaratıcılık politikasını görüşmek üzere Finlandiya'nın Lahti kentinde toplandı. Bir günlük zirvenin ana gündem maddesi Rusya ile enerji ilişkileri. AB’nin devlet ve hükümet başkanları Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile akşam çalışma yemeğinde bir araya gelecek ve birliğin Moskova ile başta enerji olmak üzere "stratejik işbirliğinin geliştirilmesi" imkanları üzerinde duracak.

Putin ile görüşmede, Rusya'dan Avrupa'ya gelen doğal gaz öncelikli gündem maddesi. Ukrayna ile geçen yıl çıkan krizden sonra Rusya'nın doğal gazı kesmesi sonucu, AB üyesi bazı ülkeler bir süre doğal gaz alamamıştı. AB liderlerinin, Putin'e bu konudaki endişelerini aktarması bekleniyor.

“Rusya’nın Avrupa’ya ihtiyacı var“

AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, doğal gaz ve petrol ihtiyacının yaklaşık dörtte birini Rusya’dan karşılayan Avrupa’nın konunumu şöyle değerlendirdi: “Enerji sağlayıcısı olarak güvenilir ve sözününe inanılır bir Rusya’ya muhtaç olduğumuz doğru. Ancak en büyük müşterisi olarak Rusya’nın da Avrupa’ya ihtiyacı var.“

AB üyesi ülkelerin şimdiye dek izledikleri enerji politikaları ise birbirinden çok farklı. AB Komisyonu Başkanı Barroso, 25 üyenin ortak bir politika etrafında birleşmesi gerektiği belirterek “Bizim baskı aracımız pazarımız. Ve işte bu mesajı Devlet Başkanı Putin’e yapıcı, nazik ama kararlı bir şekilde aktaracağız“ dedi.

AB’nin önerisi

AB, enerji tasarrufu yaparak 2020 yılına kadar ithal enerjiye olan bağımlılığını azaltmak niyetinde. Avrupa, Rusya’nın enerji kaynaklarına daha kolay erişebilmek karşılığında, pazarını Rus şirketlerine açmayı öneriyor. Hatta zirve öncesinde Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Putin’i, enerji sözleşmesini imzalamaya çağırdı.

Ancak Rusya, AB ile bu sözleşmeye sıcak bakmıyor. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da AB ve Rusya arasındaki enerji ilişkilerinin aşırı siyasileştirilmemesi çağrısında bulundu. Barroso, "Enerji konusundaki tartışmayı aşırı siyasileştirmek yanlış olur. Önemli olan enerji sözleşmesinde yer alan açıklık ve şeffaflık ilkelerine saygı gösterilmesi" dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ın enerji konusunda önerisi de AB'nin enerji alanında özel bir temsilci ataması.

Enerji konusunun yanı sıra Rusya'da basına yönelik saldırılar ve insan hakları ihlallerinin de Putin ile AB liderlerinin görüşmesinde gündeme gelmesi bekleniyor. Avrupa Parlamentosu Başkanı Josep Borrell, zirve öncesi düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, "AB, enerji bağımlılığı yüzünden Rusya'daki insan haklarını kurban etmemeli" dedi.

Teknolojiye destek

Öte yandan AB ülkelerinin ekonomik alanda rekabet gücünün artırılması için teknolojik yaratıcılık ve icatlara verilecek önem de zirvenin öncelikli konularından. AB Komisyonu Avrupa'nın akademik standartlarının giderek ABD'nin gerisine düşmesinden sıkıntı duyuyor. Komisyon Başkanı Barroso, Avrupa’dan beyin göçünün önüne geçilmesi gerektiğinin altını çizdi.

AB Komisyonu’nun önerisi, ABD'deki Massachusetts Institute of Technology (MIT) benzeri bir araştırma üniversitesinin kurulması. Avrupa Teknoloji Enstitüsü ismi verilmesi beklenen araştırma merkezi için 2008 ile 2013 yılları arasında 2,4 milyar euro tutarında bütçe ayrılması hedefleniyor. Ne var ki AB üyesi ülkelerden birkaçının Komisyon’un bu önerisine karşı çıkması ve de ülkelerarası rekabet nedeniyle Avrupa Teknoloji Enstitüsü’nün kurulabileceğine dair şüpheler mevcut.

Kaçak göçmenler

Bu arada İspanya Başbakanı Jose Luis Zapatero, zirvede genç kaçak göçmenler konusunu gündeme getirdi. Zapatero, yetişkin olmayan ve de yanlarında ebeveyn bulunmayar kaçak göçmenlerin ciddi sorun yarattığına dikkat çekti. İspanya Başbakanı kaçak göçmenler konusunda AB’den deniz hukuku alanında değişikler yapmasını istedi.

Avrupa Birliği Dönem Başkanı Finlandiya Başbakanı Matti Vanhanen ve AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, AB gayri resmi zirvesi öncesi, birlik içindeki işveren ve işçi temsilcileriyle bir araya geldi. AB çevrelerince, 'üçlü sosyal zirve' olarak nitelenen toplantıya, Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) ve Avrupa İşverenler ve Sanayiciler Konfederasyonu Birliği'nden (UNICE) 10'ar temsilci katıldı.

Sosyal zirvenin ana gündemini, "AB ekonomisinin rekabet gücünün artırılması" oluştururken, taraflar, hem iş gücünün güvence altına alınması hem de istihdam konusunda nasıl esneklik sağlanacağı konusunu ele aldı.