ABD, Hizbullah'a yaklaşımını gözden geçiriyor

Beyrut’ta bulunan 6. filonun geçici karargahına düzenlenen 1983 yılındaki bir saldırı, 200 Amerikan deniz piyadesinin yaşamına mal olmuştu. Eylemin ardında Lübnan’daki Hizbullah milislerinin olduğunu savunan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, bu örgütü o zamandan beri terörist grupların listesine kayıtlı tuttuğu biliniyor. Hatta önceki gün Kongre’nin gündemine sunulan bir karar tasarısında, Hizbullah’ın terör örgütü olarak değerlendirilmesi için AB devletlerine çağrı yapılması bile öngörülüyordu.

Ancak şimdi Lübnan’ın demokratikleşmesi ve Suriye’nin bu ülkedeki askerlerini düzenli biçimde geri çekmesinin, Hizbullah’ın katkısı olmadan gerçekleşemeyeceğini kavrayan Bush yönetimi, Hizbullah konusundaki yaklaşımını yeniden gözden geçirmeye hazırlanıyor.

Hizbullah'ın Lübnan'daki gücü

Washington’daki Georgetown Üniversitesi’nden Ortadoğu uzmanı Daniel Byman da Amerikan yönetiminin Lübnan’da yeni bağımsız bir hükümetin, Hizbullah’ın belirleyici destek ve katkısı olmadan varlık gösteremeyeceği gerçeğini kabullenmesi ve pozisyonunu buna göre düzenlemesi gerektiği görüşünde.

Byman, Suriye ve İran tarafından dekteklenen Şii Hizbullah örgütünün Lübnan parlamentosunda 10’un üzerinde sandalyeye ve bir televizyon istasyonuna sahip olduğunu, Lübnan toplumu içinde önemli sosyal görevler yerine getirdiğini ve Lübnan’deki sivil toplumun belirleyici bir bölümünü oluşturduğunu söylüyor. “Hizbullah, sosyal ve siyasal etkinliklerini meşru ve gerçek platformda uyguluyor” diyen Byman, bu durumun, örgütün terörist bir işlerlik gösteremeyeceği anlamına da gelmediğini ekledi.

New York Times’ın değerlendirmesi

ABD, şimdiye kadar Suriye’nin Lübnan’daki askeri ve gizli haberalma birimlerini geri çekmesi taleplerini, Hizbullah’ın silahlarından arındırılması istemiyle birlikte telaffuz ediyordu. New York Times da Bush yönetiminin, Lübnan’da Amerikan aleyhtarı eğilimi daha da tırmandırmamak amacıyla, sivil toplumda küçümsenmeyecek etki gücüne sahip Hizbullah örgütünü kızdırmamayı ve silahlarını bırakması talebinden vazgeçmeyi yeğlediğini belirtiyor.

1983’teki kanlı saldırıdan sonra Hizbullah konusunda halkta uyanan nefret duygularının yeniden canlanmasından çekinen ABD yönetiminin New York Times’da yer alan bu iddiaları doğrulaması beklenmiyor. Ancak kapalı kapıların ardında, Fransa’nın da savunduğu gibi, Hizbullah’ın katkısı ve dahli olmadan Lübnan’da barışçı bir dönüşümün sağlanamayacağı görüşünün giderek etkili olduğu duyumları geliyor.