ABD ile önce ticaret...

Almanya’da NSA skandalının yankıları sürüyor. Amerikan Ulusal Güvenlik Kurumu NSA’nın Başbakan Angela Merkel’in cep telefonunu dinlediğinin ortaya çıkması tüm siyasileri öfkelendirdi. Ancak ABD ile AB arasında planlanan serbest ticaret anlaşması ile ilgili görüşmelerin askıya alınması talebi pek taraftar bulmadı. Telekulak skandalının baş mağduru Angela Merkel bile gecikmeden bir açıklama yaparak, görüşmelerin kesilmeyeceği mesajını verdi.

Amerikan istihbarat birimlerinin casusluk faaliyetleri ile ekonomik ilişkiler konuları son derece net bir şekilde birbirinden ayrılmış durumda. Almanya Başbakanı Angela Merkel geçen hafta cuma günü adı "cep telefonu zirvesine" çıkan AB liderler zirvesinde bunu açıkça ortaya koydu. Merkel, NSA skandalı nedeniyle AB’nin ABD ile serbest ticaret bölgesi müzakerelerini askıya alması tartışmalarına son noktayı koymuş oldu:

“Dışarı çıkan, içeri yeniden nasıl gireceğini de her zaman bilmek zorundadır. Ben şahsen bu fikirdeyim. Belki de tam da şimdi böyle gergin bir durumda görüşmeleri yürütmek çok daha önemli.”

AB’ye üye 28 ülkenin hepsi bu görüşü paylaşıyor. Merkel’in sözcüsü de hafta başında bir açıklama daha yaparak, serbest ticareti dinlenen telefondan daha önemli gördüklerini açıkça ortaya koydu.

"Niye kendimize zarar verelim?"

ABD ile serbest ticaret müzakereleri, geniş kapsamlı gümrük ve ticaret anlaşmalarını öngörüyor ve her iki tarafın ekonomik büyümesine yeni bir ivme kazandırması hedefleniyor. İki taraftan şirketler önündeki ticaret engelleri azaltılıp ortak standartlar oluşturulacak. Dünyanın en büyük serbest ticaret bölgesinin böylece önümüzdeki yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi hedefleniyor. Avrupa Parlamentosu’nun Hrıstiyan Demokrat Birlik (CDU) partili üyesi Christian Ehler, Avrupa-Amerika Parlamenterler Grubu’nun da başkanı. Ehler DW’ye verdiği demeçte konuyla ilgili şunları söyledi:

“Ben serbest ticaret görüşmelerini kesmemek gerektiğini düşünüyorum. O zaman kendi kendimize zarar veririz. Atlantik’in her iki yakasında ekonomi için milyarlarca euroluk imkânlar söz konusu. Bununla doğrudan bağlantısı olmayan bir tartışma için niye kendimizi cezalandıralım ki?”

"Ara vermek iki tarafın da çıkarına"

Avrupa Parlamentosu'nun Sosyal Demokrat Başkanı Martin Schulz ise ABD ile müzakerelere en azından şimdilik ara verilmesi gerektiği görüşünde.

“Bu böyle gider ve yeni başka haberler ortaya çıkarsa, o zaman prensipte serbest ticaret anlaşmasına karşı olanlar çoğunluk haline gelecektir. Bu nedenle benim tavsiyem, bir süreliğine ara verip böyle bir gelişmenin önüne nasıl geçebileceğimiz konusunda istişarelerde bulunmamızdır. Bu hem ABD’nin hem de bizim çıkarımıza olur.”

Serbest ticaret anlaşmasının bir ayağı ise mal dolaşımı ve internet ticaretinde veri güvenliği. AP üyesi ve ABD uzmanı Christian Ehler, Amerikan firmalarına giden müşteri verilerinin profiller oluşturmak için kullanıldığını ve bu profillerin istihbarat tarafından kullanıldığını bildiklerini belirtiyor. Google, Facebook ya da Amazon gibi firmalar Amerikan yasalarınca ellerindeki verileri resmî makamlarla paylaşmakla yükümlü. Avrupa tarafı şu an veri korumayla ilgili bir temel düzenleme üzerinde çalışıyor ancak müzakereler oldukça tartışmalı geçiyor. Almanya tüketiciler için daha yüksek standartlar oluşturulmasını isterken İngiltere ve İrlanda şirketler önündeki engellerin mümkün olduğunca azaltılmasından yana.

Serbest ticaret anlaşması için ekim ayı başı için planlanan müzakereler, ABD’deki bütçe krizi nedeniyle ertelenmişti. Krizin aşılmasının ardından görüşmelerin muhtemelen Brüksel’de kasım ayında yapılması planlanıyor. NSA mağdurlarından Almanya ve Fransa ise serbest ticaret görüşmelerinden bağımsız olarak ABD ile bu yılın sonuna kadar istihbarat birimlerinin yetkileri ile ilgili bir anlaşma imzalamak istiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert / Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Ercan Coşkun