ABD ile Rusya masaya oturuyor

Rusya ve ABD arasında müzekerelerine yarın başlanacak antlaşmayla her iki taraf da mevcut nükleer başlık sayısını büyük ölçüde azaltacak. Rusya Devlet Başkanı Medvedev, henüz geçen ay ülkesinin nükleer silah ve mühimmatının modernleştirileceğini açıklamıştı. Peki, bu adım, nükleer silahların azaltılması hedefiyle nasıl bağdaşabilir?

Zafer Bayramı'nda askeri gövde gösterisi

Rusya geçtiğimiz hafta Nazi Almanyası’nın mağlup edilmesinin yıldönümü olarak kutladığı Zafer Bayramı töreninde askeri gövde gösterisi yaptı. Törenlerde, askeri araçlar üzerinde Topol-M füzeleri ve Rusya'nın "Zafer" (Triumph) adını verdiği son teknoloji olan S–400 hava savunma füzeleri Kızıl Meydan’a getirildi. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, Rusya'nın tarihinin en büyüğü ve en görkemlisi olduğu belirtilen askeri geçidin açılışında konuştu. Medvedev, Sovyetler Birliği’nin İkinci Dünya Savaşı’ndaki zaferinden çıkarılması gereken derslerin bugün için de geçerli olduğunu kaydederek, "Vatandaşlarımıza yönelik herhangi bir saldırganlığa aynı şekilde karşılık verilecektir" diye konuştu. Rusya Devlet Başkanı, ülkesinin gelecekteki savunma stratejilerine ilişkin de şu bilgileri verdi:

“İlk hedefimiz, askeri birliklerimizi her an savaşa hazır konuma getirmektir. Bu, öncelikle stratejik nükleer silahlarla gerçekleşebilir. Bu silahlar, ulusumuzun askeri güvenliğini sağlamadaki görevini layığıyla yerine getirmelidir.”

"Hedefler tezat oluşturmuyor"

Peki, ABD ile nükleer silahlanmayı sınırlayan Soğuk Savaş anlaşmasının yenilenmesi amaçlanırken, silahların modernizasyonu ne anlama geliyor? Moskova'da yayımlanan “Rusya ve Dünya Siyaseti” adlı derginin başyazarı Fyodor Lukyanov’a göre, bu hedefler birbirine ters düşmüyor. Lukyanov, “Gözdağı vermek için şu anda olduğu gibi fazla sayıda füze ve nükleer başlığa gerek yok. Yani bu sayıyı kolayca yarıya indirmek mümkün… Ancak nükleer silahlar tamamen ortadan kalkmayacaktır. Çünkü bunlar, Rusya’nın en büyük güvenlik garantisidir.” diyor.

"Antlaşma Rusya'nın yararına olur"

ABD’nin elindeki mevcut nükleer silah sayısı Rusya’nın oldukça üzerinde… Rusya’nın nükleer gücü de ABD’ye kıyasla kâğıt üzerinde görünenden daha düşük. Uzmanlara göre Rus nükleer silah ve mühimmatının büyük bir bölümü eski. Moskova’daki “Euro-Atlantik Güvenlik Merkezi” Başkanı Aleksander Nikitin, “ABD Başkanı Obama ve Rus meslektaşı Medvedev ellerindeki nükleer başlık sayısını bin beş yüze indirmelerini kararlaştırırlarsa bu Rusya’nın işine gelir” diyor. Nikitin, “Çok sayıda füzenin eskidiği ortada. Eskilerin yerine yenilerinin getirilmesi gerekiyor. Bu yüzden Rusya mühimmatındaki ‘Topol' ve ‘Topol-M' füzelerine güveniyor. Bunların sayısı da binlerce değil sadece yüzlerce.” değerlendirmesini yapıyor.

Rusya ve ABD arasında Soğuk Savaş yıllarından beri çok sayıda askeri antlaşma imzaladı. Her iki taraf da zamanla şu an ellerinde bulunan üçer binin üzerindeki nükleer başlık sayısının çok daha azıyla da askeri gücünü daha etkin şekilde koruyabileceğinin farkına vardı.

ABD'nin hareket kabiliyeti sınırlandırılabilir

2002 yılında dönemin ABD Başkanı Bush ve Putin kullanıma hazır başlık sayısını iki bin iki yüze çekilmesini kararlaştırdı. Şimdiyse Obama ve Medvedev bu sayıyı daha da azaltmayı hedefliyor. Ancak Rusya için önemli olan nicelik değil. Başyazar Fyodor Lukyanov'a göre Moskova'nın, bu yılsonunda sona erecek olan ve 1991 yılında ABD ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması /START-I'in devamı niteliğindeki bir antlaşmaya ihtiyacı var. Lukyanov, “ABD ile yeni bir antlaşma imzalanmaması, mevcut antlaşmanın süresi bittiğinde ABD'nin istediğini yapabileceği anlamına gelir. Rusya'nın ABD'nin stratejik potansiyeli üzerinde başka bir kontrol aracı bulunmuyor. Aksi halde her şeyi yapabilirler.”diyor.

Erik Albrecht, Ajanslar / Çeviri: Meltem Karagöz

Editör: Nihat Halıcı