080710 Russland Agentenaustausch

Son günlerde ABD ve Rusya arasında ajan krizi yaşanıyor. Rus haber ajansı Interfax’ın yayınladığı bir haber heyecanı daha da artırdı. Interfax, iki ülkenin ajan değiş tokuşu yapmayı planladığını iddia etti.

İddiaların kaynağı ise Rus avukat Anna Stavitskaya. Stavitskaya, Rusya'nın haziran ayında ABD'de Rusya lehine casusluk yaparken yakalanan şebekenin üyelerine karşılık, ABD adına casusluk yapan bir çok mahkûmu serbest bırakmayı planladığını iddia etti. 2004 yılında gizli bilgileri ABD'ye vermekle suçlanan ve 15 yıla mahkûm edilen nükleer silah uzmanı Igor Sutyagin'in avukatlığını yapan Stavitskaya, “Igor geçtiğimiz gün aniden Arkhangelsk bölgesindeki cezaevinden alındı. Eşyalarını çok hızlı bir şekilde toplaması gerekti. Bilinmeyen bir yere doğru götürüldü. Cezaevi yetkililerinden Igor’un nereye, neden götürüldüğünü öğrenebilmek için neredeyse yarım gün harcadım" dedi.

"Sutyagin istihbarat yetkilileriyle görüştü" iddiası

Sutyagin, Moskova’daki bir hapishaneye nakledilmişti. Avukatının açıklamalarına göre, Sutyagin'i orada ABD ve Rus gizli servisinden görevliler bekliyordu. Neler olduğunu çarşamba günü öğrendiğini belirten avukat Stavitskaya, “Ona, 'ABD’de ajanlıkla suçlanan kişilerin iadesine karşı sizi istiyoruz' dendi. Öyle görünüyor ki uzlaşı en üst seviyede sağlandı. ABD’deki 11 kişiye karşı, ABD’nin bir şekilde ilgilendiği Rusya’daki 11 kişi" şeklinde konuştu.

ABD Adalet Bakanlığı, haziran ayı sonunda Rusya adına ABD’de yasadışı faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle 10 Rus istihbarat görevlisinin gözaltına alındığını açıklamıştı. Ajanlardan sekizi Rusya lehine uzun vadeli ve oldukça gizli görevler yürüttüğü iddiasıyla, diğer iki kişi de aynı programa dâhil oldukları için gözaltına alınmıştı. Bir kişi de Kıbrıs’ta yakalanmış, ancak sonra kaçmıştı.

Dünyanın ilgisini çeken güzel ajan

ABD'de gözaltına alınan ajanlar arasında dünya kamuoyunun güzelliğiyle en çok ilgisini çeken kişi Anna Chapman oldu. ABD medyasında “seks bombası“ ve “Mata Hari“ olarak adlandırılan Chapman’ın Rusya’ya iade edilecek kişiler arasında olup olmadığı da merak ediliyor. 28 yaşındaki Chapman’ın annesi Irina Kuşçenko, bir Rus internet platformuna yaptığı açıklamada, kızının ajan olduğu iddialarını reddetti.

Kuşçenko, “O hiç kimseye kötü bir şey yapmak istemedi, ancak bizleri sıkıntıya soktu. Birlikte çalıştığı kişileri ve arkadaşlarını da. Şu anda içinde bulunduğu durumdan ziyade, bunu biliyor olmaktan ötürü büyük bir sıkıntı çekiyor" ifadelerini kullandı.

Takas iddialarını gündeme getiren avukat Stativskaya, düzenlediği basın toplantısında, takas için ön koşulun yazılı bir suç itirafı olduğunu söyledi. Ancak Rusya’da tutuklu bulunan nükleer silah uzmanı Sutyagin ise bugüne kadar ajanlık yaptığı iddialarını hep reddetti.

Rus radyo kanalı Echo Moskvy’nin haberine göre, listede Rus yurtdışı istihbarat biriminin eski görevlisi Albay Sergey Skripal de bulunuyor. Skripal, askerî sırları ifşa ettiği için 13 yıla mahkûm edilmişti.

Putin, Clinton'a espri yaptı

Rus yetkililer ise son günlerde yaşananlardan önemsizmiş gibi bahsediyor. Rusya Başbakanı Putin, haziran ayı sonunda Moskova’yı ziyaret eden ABD eski Başkanı Bill Clinton'a ABD’de yaşananlarla ilgili espri dahi yapmıştı. Putin, Clinton'a “Doğru zamanda Moskova’ya geldin. Sizde polisler ayaklanmış durumda. İnsanları hemen hapse atıyorlar" demişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Christina Nagel / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü