ABD yönetimi çelik vergisini kaldırma hazırlığında

Dünya Ticaret Örgütü ek gümrük vergilerinin Dünya Ticaret Anlaşması‘na aykırı olduğu gerekçesiyle ABD’den ithal çeliği suni olarak pahalandıran bu uygulamaya son vermesini istemişti. Resmi açıklamalarda ise bugünlerde Başkan Bush’un henüz karar vermediği belirtiliyor ama kulislerden sızan bilgiler, ithalat vergisinin kaldırılmasına çoktan karar verildiğini gösteriyor.

Washington Post gazetesinin güvenilir kaynaklara dayanarak yayınladığı haberden, AB’nden gelen misilleme tehditlerinin, Amerikan yönetiminin kararını önemli ölçüde etkilediği anlaşılıyor. Gerçekten de Avrupa Birliği, Florida portakalından Harley Davidson marka motorsiklete kadar bir dizi Amerikan ürününden iki milyar dolar gümrük almakta kararlıydı ve bu adım ihracatçı Amerikan şirketlerine ağır darbe indirecekti. Ticari misillemenin Başkan Bush açısından olumsuz etki yaratması kaçınılmazdı. Çünkü 2004 yılında yeniden başkan seçilebilmesi için, Bush’un, dev narenciye bahçelerinin bulunduğu Florida’nın oylarına yine ihtiyacı olacak.

Çelik üreticilerinin tepkisi

Ama Washington yönetimi aynı zamanda milli çelik endüstrisinin ve güçlü sanayi lobisinin de şimşeklerini üzerine çekecek. Amerikan çelik imalatçıları, yüksek gümrük duvarlarının ardına çekilerek, eskiyen tesislerini modernize etmeyi umuyordu. Pennsylvania, Ohio ve West Virginia gibi ağır sanayi branşlarını barındıran eyaletlerdeki rekabet gücünden yoksun fabrikalarda çalışan binlerce çelik işçisi açıkta kalmıştı. Doğu Avrupa ve Uzakdoğu‘dan ithal edilen ucuz çelik yerli imalat sanayiini pahalı Amerikan çeliğinden soğutmuştu.

Hükümet çevreleri şimdi, Amerikan fabrikalarının son bir yıl içinde tesislerini modernize etme zamanını bulduklarını öne sürüyorlar. Bush yönetimi aslında ekstra gümrük uygulamasını üç yıl sürdürmek istiyordu. Başkan Bush’un atlantikaşırı ilişkilerdeki krizi, ticari anlaşmazlıkla daha da azdırmaktan sakındığı anlaşılıyor.

Başkanlık yarışı rol oynadı

Bush yönetiminin ticari himayecilikten vazgeçmesinde, Amerikan çelik işçileri sendikasının başkanlık yarışında Demokrat Parti Senatörü Dick Gephardt’ı desteklemeye karar vermiş olması da rol oynadı. Başkan Bush, 2004 seçimlerinde çelik işçisinin oyundan medet umamayacağını biliyordu ve aynı zamanda hür dünya ticareti taraftarlığına gölge düşmesini de istemiyordu. Bush, gümrük duvarlarını yükseltmekle, himayecilik devrine geri döndüğü suçlamasıyla karşılaşıyordu. Şimdi bütün iş bu kararı allayıp pullamasına kalıyor. Çünkü George W. Bush, yenilgiyi bile zafer gibi lanse etmeye alışık bir başkan.