1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD zor günler geçiriyor

Reiner Sütfeld24 Eylül 2005

Kasırganın kategorisine göre, petrol fiyatları da inip çıkıyor. Wall Street’te borsa endeksini rüzgarın şiddeti belirliyor. Tüm gözler Rita’nın Katrina’dan daha güçlü olup olmayacağına çevriliydi. Katrina kasırgasından bu yana Louisiana’da hala beş dev petrol rafinerisinde üretim askıya alınmış durumda. Teksas’da da 9 rafineri daha kapandı. Böylece ABD’deki rafineri kapasitesinin yüzde 25’i devre dışı kalmış oldu.

https://p.dw.com/p/AaX4
Kasırgada Meksika Körfezi'ndeki petrol rafinerileri zarar gördü
Kasırgada Meksika Körfezi'ndeki petrol rafinerileri zarar gördüFotoğraf: AP

ABD'nde ülkenin kuzeydoğusuna petrol veya doğal gaz sevkeden boru hatları işlemiyor. Yani şu anda ABD’de doğalgaz üretiminin yüzde 25’i, pertol üretiminin de yüzde 30’u donmuş durumda. Bu sayılar, ABD’nin enerji merkezi Meksika Körfezi’ne ne kadar bağımlı olduğunu ve bu noktada ne kadar yumuşak karınlı olduğunu göstermeye yetiyor.

Petrol fiyatları artabilir

Enerji uzmanı Peter Beutel, Rita’nın verdiği zarar oranında, petrol fiyatlarının artabileceğini belirtiyor. Beutel, bir yıl içinde yüzde 150 artarak geçen Perşembe günü rekor seviyeye ulaşan doğalgaz fiyatları örneğinde olduğu gibi, petrolde de aşırı bir pahalanma olabileceğini ifade ediyor.

Doğalgazın sanayi için daha önemli olduğunu vurgulayan Beutel, benzin fiyatlarındaki artışın ise tüketicinin güvenini aşırı sarsacağını kaydediyor. Enerji uzmanı, hem doğalgaz, hem de benzinde pahalanma olduğu takdirde, ABD’deki ekonomik büyümenin iki temelinin sarsılacağına dikkat çekiyor.

Tüketicinin güvenini sarsan iki önemli gelişme

Tüketicinin güveni, son dönemde iki kez düşüş kaydetti, ABD’deki konjonktür barometresinde de benzeri bir oynama yaşanıyor. Bu derece olumsuz bir tablo son olarak 11 Eylül saldırılarından sonra ortaya çıkmıştı. Yani alarm çanlarını duymazdan gelmek imkansız. Ancak Washington’da, kasırgalar ile atmosferin insanlar yüzünden ısınması arasındaki bağlantı yine de gündemin ön sıralarında yeralmıyor. New York Times gazetesindeki bir istatistiğe göre, ABD’de 1995, 1960 ve 1933’te daha fazla ve daha güçlü kasırgalar meydana gelmiş. Ancak bilimadamları son dönemde Meksika Körfezi’nde daha önce görülmemiş yoğunlukta kasırgaların kaydedildiğini bildiriyor.

Enerji alanı tehdit altında

Kesin olan şu: ABD’nin enerji alanında can damarlarından biri, her yıl ciddi bir tehdit altında. Fiyatların özellikle bu kış düşmesi beklenmiyor. ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman, bu yüzden tasarrufa gidilmesi çağrısında bulunuyor. Hem petrol, hem de doğalgaz konusunda daha tutumlu davranılması gerektiğini belirten Bodman, eldeki kaynakların yetmesi için elden gelen herşeyin yapılması gerektiğini kaydediyor.

Denver kentinde bulunan E3 Enerji Enstitüsü, bu açıklamaları, sınırsız petrol müsrifliği ile özdeşleşmiş ABD için alışılmadık olarak nitelendirse de, bunun yeterli olmadığını bildiriyor. Rafineri ve doğal gaz işleme kapasitesinin derhal doğal afet tehdidi altındaki bölgenin dışına kaydırılmasını ve, doğu ve batı sahillerinde doğalgaz ile petrol için yeni limanların inşasını tavsiye eden enstitü, enerji fiyatlarının uzun vadede ancak bu şekilde kontrol altında tutulabileceğini kaydediyor.

Onyıllardır yeni bir rafinerinin inşasına yeşil ışık yakılmadı. Doğu sahillerinde de, sıvı gaz için yeni bir limana yer bulunamadı. Ancak Rita kasırgası ile bütün bunlar değişebilir. 2005’deki kasırga sezonu şimdiye kadar ABD ekonomisini, Wall Street’e yansıdığından da ağır vurdu. Kasırgalar nedeniyle Home Depot adlı yapı marketin, Caterpillar adlı inşaat malzemesi şirketinin veya enerji devi Halliburton’ın hisse senetlerinin değer kazanması, sadece göz boyayan gelişmeler.