1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD'de soruşturma tartışması sertleşiyor

Carsten Schmiester5 Şubat 2004

Irak’ta bulunduğu iddia edilen kitle imha silahlarıyla ilgili başlatılan soruşturma için oluşturulacak komisyonla ilgili tartışmalar giderek sertleşiyor. ABD’de muhalefet sesini yükselten muhalefet gerçeklerin ortaya çıkarılmasını istiyor.

https://p.dw.com/p/AbPY
Bush'un dünkü konuşmasında komisyonla ilgili ayrıntıları açıklaması bekleniyordu
Bush'un dünkü konuşmasında komisyonla ilgili ayrıntıları açıklaması bekleniyorduFotoğraf: AP

ABD Başkanı George Bush’un günlük programını değiştirmesi sık rastlanan bir durum değil. Eğer değiştiriyorsa da bunun için geçerli nedenleri vardır. Bush’un, İngiltere’nin savaş dönemi Başbakanı Winston Churchill ile ilgili bir serginin açılış konuşmasında Irak ile ilgili soruşturma komisyonunun ayrıntılarını açıklayacağı bildirilmişti.

Bu komisyon, Amerikan gizli servisinin Irak’ta kitle imha silahı bulunduğu konusundaki muhtemelen yanlış bilgileriyle nasıl savaşa girildiğini araştırmakla görevli. Bush, komisyonun bağımsız çalışacağını açıklamıştı, ancak kimlerden oluşacağı ve görev alanının somutlaştırılması konusunda sorunlar olduğu anlaşılıyor. Komisyonun raporunu Kasım ayındaki başkanlık seçimleri sonrasında açıklaması planlanıyor.

İngiltere’de de benzer tartışmalar yaşanıyor

Irak’a birlikte asker gönderen ABD Başkanı Bush ve İngiltere Başbakanı Tony Blair savaş sonrasında da kader birliği etmiş durumda. Saddam Hüseyin’in gerçekten bir tehdit olup olmadığı yönündeki şüpheler her iki ülke kamuoyunda da giderek daha yüksek sesle dile getiriliyor. İki liderin birbirine verdiği destek sürüyor.

Bush’un sözcüsü Scott McClellan da Londra yönetimiyle paralellikleri ön plana çıkararak, İngiltere’de gizli servis materyalleri ile ilgili başlatılan incelemeleri vurguladı ve "Başbakan Blair’in tüm gerçeklerin ortaya çıkarılması konusunda Başkan Bush ile aynı görüşte olduğuna inanıyorum" dedi.

ABD’de muhalefetin sesi yükseliyor

Tüm gerçeklerin ortaya çıkarılmasını en çok isteyen ise ABD’deki muhalefet. Bush’un konuşmasının hemen öncesinde Senato’nun Savunma Komisyonu'nda sert tartışmalar yaşandı. Demokrat senatör Ted Kennedy konuşmasında Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’e yüklendi. Kennedy, "Geçtiğimiz Mart ayında bize ‘Irak’ta kitle imha silahlarının yerini biliyoruz’ diyordunuz. Bu aşırı iddialı bir ifadeydi ve yanlıştı” diye konuştu. Rumsfeld ise Kennedy’nin suçlamasına şu yanıtı verdi:

"Kitle imha silahlarının nerede olduğunu bildiğimizi söylemiş olabilirim. Ama kuzeyde, Bağdat’ta değil. Bu, şimdi geriye dönüp baktığımızda kullanılmış olmasını tercih edeceğimiz bir ifade değildi."

Bush Cuma günü açıklıyor

Rumsfeld, kitle imha silahlarının varlığının kanıtlanamadığını, ancak aksinin de henüz kanıtlanmadığını belirtti. ABD’de tartışmaların tonu giderek sertleşiyor. Bush’un araştırma komisyonu ile ilgili ayrıntıları Cuma günü açıklaması bekleniyor.

Bush’un muhalifleri ise Başkan’ın siyasi bir manevrayla şu iki amaca ulaşmaya çalıştığını düşünüyor: Konuyu seçim kampanyalarının dışında tutmak ve komisyon üyelerini bizzat belirleyerek halka vadedilen bağımsızlığın sınırlandırılması.

Demokratlar’dan senatör Tom Daschle ise olayın bu şekilde tamamen aydınlatılamayacağı uyarısında bulunarak "Görünen o ki, Başkan tüm üyeleri atamakla kalmayıp, komisyonun oluşumunu dikte edecek ve sonuçta komisyon üyelerinin çalışma şartlarını da belirleyecek" diyor.