260309 USA Bonuszahlungen

Amerikan Hükümeti finansal güçlük içinde bulunan American International Group'u (AIG) kurtarmak için yaklaşık 180 milyar dolar yardımda bulunmuştu. Sigorta şirketi de bunun 165 milyon dolarını 20 yöneticisine dağıttı. Gelen yoğun tepkiler üzerine bazı yöneticiler ikramiyelerini iade etti. Ancak bu, henüz ödenilen miktarın yarısına bile denk gelmiyor ve vatandaşlar verilen primleri geri istiyor.

Sigorta şirketi AIG'nin Wilton'daki merkez binasının önünde toplanan yüze yakın Amerikan vatandaşı, "Biz adalet istiyoruz. Bu belayı başımıza kim sardı: AIG!" sözleriyle yöneticilere ödenen primleri protesto etti. Göstericilerin ellerindeki "Biz vergi ödeyen vatandaşlar paramızı geri istiyoruz!" yazılı pankartlar kızgınlığı yansıtıyordu. Protestolar bununla da kalmadı. Şanı kötü zenginlerin mahallelerine geziler de düzenlendi. Otobüsler, geçtiğimiz yıl için 6 milyar 500 milyona yakın ikramiye alan AIG çalışanlarının evlerinin önünde durdu.

İkramiye alanlar intihar etmeli

Vatandaşların bu tür yoğun protestolarının yanında siyaset çevresinde de tartışmalar büyüyor. Iowa Senatörü Charles Grassley, Kongrede oldukça sert konuştu: "Japon modelini izliyor olsaydık bu beni biraz rahatlatırdı. İkramiye alanlar Amerikan halkı karşısında eğilmeli ve ondan sonra ya istifa etmeli ya da intihar etmeli. Japonlar özür dilemeden önce yaşamlarına son vermeyi tercih ederlerdi."

Bu katı açıklamadan da anlaşıldığı gibi yardım alan şirketlerde dağıtılan ikramiyelerin yol açtığı tartışmalar kontrolden çıkmış durumda. Amerikan Maliye Bakanı Timothy Geithner ve Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke kongredeki konuşmalarında finans krizin nedeniyle daha sert düzenlemeler yapılmasını istediler. Ancak milletvekillerini ilgilendiren bir tek konu vardı, o da ikramiyelerin akibeti. Piyasa araştırma kuruluşu Argus Research uzmanlarından Richard Yamarone, politikacıların gerçek soruna eğilmedikleri görüşünde:

"Politikacılar sorunun temelinden uzaklaşıyorlar. Finans ve banka sisteminin genel sorunları gibi gerçek konuların üzerine gideceklerine Washington AIG'nin ikramiye ödemeleri gibi küçük şeylere konsantre oluyor. Bu artık geçmişte kaldı. Öncelik sırası tamamen yanlış yapılıyor."

Richard Yamarone, New York borsasındaki yatırımcıların bu popülist gelişmelerden rahatsız olmasını anlaşılır buluyor. Ekonomi uzmanı Yamarone, bu sıcak tartışmaların temelden uzaklaşılarak başlangıçta olduğu gibi ani dalgalanmalara yol açtığını belirtiyor. Ayrıca Washington yönetiminin krizi Wall Street'in yardımı olmadan atlatması da mümkün değil.

Yöneticiler tehdit ediliyor

Tartışmaların en fazla utandıran boyutu sigorta şirketi AIG yöneticisi Edward Liddy'nin kongrede yaptığı konuşmada görüldü:

"Kendi çalışanlarımızın can güvenliği için gerçekten büyük bir endişe duyuyorum. Size bir şey okumak istiyorum: Bütün en üst düzey yöneticileri aileleriyle birlikte asmak lazım. Hükümet bir girişimde bulunmazsa o zaman biz vatandaşlar adaleti yerine getireceğiz. Bu ailelerin adlarını ve oturdukları adresleri bilmek istiyoruz."

Edward Liddy son günlerde aldıkları tek ölüm tehdidin bu olmadığını belirtiyor. Görünüşe göre Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, Kongre'de çoğunlukta olan Demokrat Parti üzerinde etkili olamıyor. Ekonomi uzmanı Richard Yamarone, artık sakinleşerek objektif bir tartışma başlatılması gerektiğini dile getiriyor:

"Medyaya yapılan tüm bu açıklamalar, yer alan haberler, şu sıra dikkati başka yöne çekiyor. Bunun ne Wall Street'e ne de sokaktaki insana yararı olabilir."