ABD'den BM'ye "şahin" büyükelçi
8 Mart 2005
Dönemin Dışişleri Bakanı Colin Powell’in karşı çıkmasına ve Demokratlar’ın ısrarlı muhalefetine rağmen John Bolton, 2001 yılında “silahlanma kontrolü ve uluslararası güvenlikten sorumlu“ müsteşar olarak Dışişleri Bakanlığı’na atanmıştı. Bu bile, Başkan George Bush ve yeni Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice için Bolton’un BM Daimi Büyükelçiliği’ne atanmasına önemli bir gerekçe oluşturduğu tahmin ediliyor.
Dışişleri Bakanı Rice’a göre, bu görev için gerekli vasıflar John Bolton’da fazlasıyla mevcut. Rice, Bolton’un BM’ye atanması ile ilgili olarak “Ondan bu görevi üstlenmesini rica ettik, çünkü neler yapılması gerektiğini çok iyi biliyor. Bolton çok inatçı bir diplomat, bugüne kadar pekçok başarıya imza attı ve uluslararası ilişkilerde çok deneyimli bir isim“ diye konuştu. Condoleeza Rice, Bolton’un BM’deki reform çabalarının sonuca ulaşmasında aktif olarak rol alacağını da ifade etti.
Gözlemciler endişeli
Richard Roth gibi BM gözlemcilerinin ise bu konuda ciddi endişeleri var. Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni onaylayan anlaşmaya Clinton yönetiminin attığı imzanın, Bush yönetimi tarafından geri çekildiğini belirten ve BM’ye hitaben yazılan mektubu John Bolton kaleme almıştı. Başkan’la birlikte kendisinin de bu mektuba imza koymasını “hayatındaki en mutlu an“ olarak nitelendiren Bolton’un, şimdi BM nezdindeki Amerikan Büyükelçiliği için doğru kişi olup olmadığı sorgulanıyor.
Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in “çırağı“ olarak da nitelendirilen John Bolton ise BM’ye yönelik geçmişteki eleştirilerinin, reform sürecini hızlandırmak amacını taşıdığını öne sürüyor. Bolton bu konuda, “BM’nin başarıya ulaşması için Amerikan yönetiminin üstleneceği rol çok önemli. Şu anda, ABD’nin önderliğinde başarılı reform hareketenin gereçleşebileceği bir dönemdeyiz“ diye konuşuyor.
BM diplomatları şaşkın
BM diplomatları, Bolton’un büyükelçiliğe atanması karşısında şaşkına dönmüş durumdular. Hatta Washington’un tanımıyla “eski Avrupalı!“ temsilcilerin arasında, Beyaz Saray’ın bu hamlesini bir “hakaret“ olarak nitelendirenler bile var. Bazıları ise ABD’nin BM’deki reformlara destek yerine köstek olacağını savunuyor.
Bugüne kadar BM’yi dışarda tutarak, “ülkesinin çıkrarları!“ doğrultusunda pekçok “Amerikan ittifakı“ oluşturan Bolton’un, Washington tarafından “demokratların ittifakı“ olarak adlandırılan BM’ye karşı yeni bazı alternatif oluşumlara kalkışması da ihtimal dahilinde görülüyor.