AB'de gelecek korkusu

Avrupa Birliği’nin kurucu ülkelerinden Hollanda’da dün yapılan referandumda AB Anayasası’na yüzde 61.6 oranında “hayır“ oyu çıkarken, seçmenlerin sadece yüzde 38.4’ü Anayasa’nın kabulü yönünde oyunu kullandı. Referendumun ardından hayal kırıklığı yaşayan Hollanda Başbakanı Jan-Peter Balkenende, verilen karara saygı duyduğunu ifade etti.

Sonuç, Balkenende açısından bir yenilgi anlamına gelse de hükümet krizinin beklenmediği Hollanda’da parlamento bugün referandum sonucunu görüşmek üzere toplandı. Oturumda, sonbaharda yapılacak Anayasa oylamasının iptal edilme kararı alındı. Hollandalı politikacılar, referenduma katılımın yüzde 30’un üzerinde olması durumunda, çıkacak sonucu gözardı etmeyeceklerini dile getirmişlerdi. Nitekim, Hollanda’da oylamaya katılım orana yüzde 62.8 gibi yüksek bir oranda gerçekleşti.

Brüksel ne dedi?

Fransa ve Hollanda’da “hayır“ oylarının iç politikadaki etkilerinin yanı sıra Avrupa Birliği’nde de endişelere ve tartışmalara neden oldu. AB Anayasası’nın tehlikeye girdiği yönünde değerlendirmeler yapılırken, aynı zamanda AB’nin politikaları da tartışılmaya başlandı. AB Dönem Başkanı Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker, iki hafta sonra Brüksel’de yapılacak AB hükümet ve devlet başkanları zirvesinde AB’nin politikalarının ele alınması önerisinde bulundu ve liderlerin zor koşullarda dayanışma içinde olduğunu göstermesi gerektiğini ifade etti.

Ortak bir basın toplantısı düzenleyen Juncker, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ve Avrupa Parlamentosu Başkanı Josep Borell, aynı zamanda AB Anayasası’nın onaylanma sürecinin ise devam etmesini istediler. AB Anayasası’nın yürürlüğe girebilmesi için AB’nin 25 üye ülkesinden onay alması gerekiyor. Anayasa, şu ana kadar ise sadece 10 üye ülke tarafından onaylandı.

AB liderlerinin tepkileri

AB ülkelerinin liderleri de Hollanda’daki referendum sonuçlarını değerlendirdi. Anayasa’nın onaylanma sürecenin devam etmesi gerektiğini belirten Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Anayasa’nın onaylanmasıyla ilgili krizin Avrupa’nın ortak krizi haline dönüştürülmesine izin verilmemesini ifade etti.

İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw da Hollandalılar’ın Anayasa’yı reddetmesinin AB’nin geleceği konusunda temel sorunlar ortaya çıkardığını ifade etti. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ise AB'nin kurucu üyelerinden birinden daha "hayır" sonucu çıkmasının AB projesiyle ilgili soru işaretleri olduğunu gösterdiğini ifade etti.

Letonya Parlamentosu'ndan onay

Bu arada Letonya Parlamentosu ise bugün AB Anayasası`nı onayladı. Parlamentoda yapılan oylamada, 100 milletvekilinden 71’i AB Anayasası`na “evet“ derken, 5 milletvekili aleyhte oy kullandı. 24 milletvekili ise çekimser kaldı ya da oylamaya katılmadı. Letonya Dışişleri Bakanı Artis Pabriks, Anayasa’yı kabul ederek, AB`nin kurucu üyelerine açık bir sinyal gönderdiklerini dile getirdi.