Aceh'te tarihi seçim

Aşırı İslamcı ayrılıkçı güçlerle Endonez hükümeti arasında imzalanan barış anlaşmasından 18 ay sonra Aceh eyaletinde ilk kez yerel seçimler yapılıyor. Ancak eyalette aşırı dincilerin güçlenmesi nedeniyle bölgede huzursuzluk hakim. Bazı adaylar Kuran-ı Kerim’i anlamadıkları için diskalifiye edildi, halka baskı yapma yetkisine sahip din polisleri sokakta içki içenlere ya da evli olmadıkları halde el ele tutuşan çiftlere müdahale edebiliyor, vatandaşlar 18 aydan bu yana güvenlik güçlerince dövülerek cezalandırabiliyor.

Aceh eyaletinde bugün yapılan ilk doğrudan seçimlere şeriatın yürürlükte olmasınının getirdiği bu gelişmelerin gölgesi düştü. Endonezya hükümeti, Aceh’teki bu şeriat eğilimine son vermeyi hedeflerken, iki yıl önceki tsunami felaketine kadar Aceh’in bağımsızlığı için mücadele veren Özgür Aceh Hareketi (GAM) yöneticileri, bu konuda farklı görüşte. Yöneticiler hükümetin şeriat sayesinde bağımsızlık mücadelesi verenlere radikal dinci yaftası yapıştıracağını ve böylelikle uluslararası alanda destek kazanacağını savunuyor.

Seçim kampanyaları

Aceh’te şeriatı eleştirenler ise „kötü Müslüman“ damgasını yeme tehdidiyle karşı karşıya geliyorlar. Aceh’teki ilk doğrudan seçimlerde adaylar çok farklı konuları seçim malzemesi yaptılar. Ancak dört milyon Acehlinin çoğu din polisinin uygulamalarından rahatsızlık duymasına rağmen, bu konu seçimlerde gündeme gelmedi.

Seçimlerde gündeme gelmeyen ama rahatsızlık yaratan bir başka konuysa yolsuzluk. Tsunamide en fazla zararı görmesine rağmen Aceh’e uluslararası yardım paraları ulaşmış değil. Şu ana kadar sadece yıkılan evlerin üçte biri onarılabildi. İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, tsunaminin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen Aceh’te hala 25 bin ailenin insani olmayan koşullarda yaşamak zorunda olduğuna dikkat çekiyor ve Endonezya hükümetini yardım etmeye çağırıyor.

Diğer yandan Endonezya’daki yerel seçimler, ülkede barışın kalıcı olması için önemli bir adım olarak görülüyor. Bu seçimler silah bırakan ayrılıkçı gerillaların politik olarak ne kadar etkiye sahip olduğunu gösterecek.

İslamcılar içinde bölünmeler

Kısa adı GAM olan Özgür Aceh Hareketi içinde ise bölünmeler gözleniyor. Hareketin sürgünden dönen lideri Malik Mahmud, örgütün bir an önce feshedileceğini ve bir partiye dönüştürüleceği sözünü verdi, ancak gerillaların Mahmud’u dinleyip dinlemeyeceği şüpheli. Komutanların birçoğu otoriter yöneticilerine ve onların islamcı partilerle yaptığı işbirliğine sıcak bakmıyor. Genç gerillalar, yöneticilerini bağımsızlık mücadelesine ihanet etmekle bile suçluyor. Yani Özgür Aceh Örgütü seçimlere seçimlere bölünmüş olarak giriyor. Gözlemciler bu durumun en cok İslamcılara yarayacağı görüşünü savunuyor.