Afetzede ülkelerin borçları görüşülüyor

Fransa Ekonomi Bakanı Hervê Gaymard, Güney Asya’daki tsunami felaketinde zarar gören ülkelere, dış borçlarını erteleme olanağı tanınacağını belirtti. Fransız Bakan, Paris Kulübü’ne üye 19 üye devletin bu konuda fikir birliği sağladığını ifade ederken, borçların kısmen de olsa silinmesi ihtimalinden söz etmedi.

Alman Dışişleri Bakanı Joschka Fischer’in ise geçtiğimiz günlerde, Paris Kulübü’nün de üyesi olan Almanya, İngiltere ve ABD’nin felaketten en büyük zararı gören Endonezya’nın dış borçlarının en azından bir bölümünü silmeyi tasarladığını söylemişti.

Geçen hafta sonu G-7 olarak anılan ve aralarında Almanya, AB, Japonya ve Fransa gibi dünyanın önde gelen sanayi ülkelerinin bulunduğu oluşum da bu tür bir borç erteleme konusunda fikir birliği sağlamış, borçlu afet kurbanı ülkelerin, taksit ve faiz ödemelerinin geçici olarak durdurulduğunu açıklamıştı.

Sri Lanka ve Endonezya için önemli

Paris Kulübü tarafından alınacak erteleme kararının özellikle Endonezya ve Sri Lanka’yı rahatlatması bekleniyor. Cakarta yönetimi, 100 milyar Euro’nun üzerindeki dış borç tutarıyla her yıl yaklaşık 10 milyon Euro borç taksidi ve faiz ödemeye mecbur.

Moratoryumun onaylanması, Endonezya’nın yıllık borç yükünü en azından 2,5 milyar Euro hafifletecek. Bu ülkenin Uluslararası Para Fonu’na ödemesi gereken daha küçük meblağlar ise bu hesaba dahil değil.

Borç erteleme ülkelere zarar verebilir

Ayrıca Paris Kulübü’nden beklenen borç erteleme kararının borçlu ülkelere dolaylı bazı zararlar vermesi kaçınılmaz. Bunun bir nedeni, Uluslararası Para Fonu’nun, ertelenen borçlara karşılık o ülkenin sosyal programlarında kısıtlamalara gidilmesi talebinde bulunması. Böyle dev bir doğal felaketin yaralarını sarma zorunda olan bir ülkeden, bir de sosyal programından fedakarlık istemenin ne denli yakışık aldığı tartışılır.

Buna ek olarak borcunu ödeyemeyen devletler, uluslararası reyting ajansları tarafından notları düşürüldüğünden, başka para kaynaklarına yöneldiklerinde daha yüksek faiz ödemek zorunda kalıyor.

Oysa özellikle bu ülkelerin şimdi tepeden tırnağa yeniden inşa edilirken yeni, taze ve ucuz para kaynaklarına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyması anlaşılır bir durum. Borç ertelemenin getireceği bu dezavantajın bilincinde olan finans uzmanları, bu nedenle erteleme yerine tüm dış borçların silinmesini tavsiye ediyorlar.