Afganistan kaynıyor

Irak’ta koalisyon güçlerine karşı başlayan şiddetli direnişin Afganistan’da yankılanması çok uzun sürmedi. Hizb-i İslami adlı örgütün lideri Gulbeddin Hikmetyar, ülkede bulunan yabancı askerlere karşı direniş çağrısı yaptı. Pakistan’da İngilizce olarak yayımlanan "The News" gazetesine konuşan Hikmetyar, "Afganistan’ın Irak’tan önce bağımsızlığına kavuşacağını" öne sürdü.

Amerikan uçakları ise El Kaide, Taliban ve Gulbeddin Hikmetyar’a yönelik istihbarat aktarmaya davet eden binlerce bildiri dağıttı. Amerikan güçleri, Afgan halkına yapılacak yardımların söz konusu terörist unsurlar tarafından engellendiğini ileri sürdüler.

Hikmetyar’ın Taliban bağlantısı

Hikmetyar’ın direniş çağrıları aslında Taliban rejiminin devrildiği günden bu yana devam ediyor. ABD önderliğindeki terörle mücadele koalisyonu ve Hamid Karzai yönetimindeki Kabil rejimine karşı halkı sürekli kışkırtan Gulbeddin Hikmetyar ve silahlı milislerinin Taliban ve El Kaide ile halen yakın bağlantı içinde olduğundan şüpheleniliyor. Son dönemde, Afganistan’da görev yapan uluslararası yardım kuruluşları mensuplarıyla Afgan kamu binalarına yönelik artan saldırılarda da Hikmetyar’ın rol oynadığı sanılıyor.

Peştu kökenli olan Gulbeddin Hikmetyar, 1980’li yıllarda Sovyet işgalcilerle savaşmış ve o dönem Afganistan’daki Amerikan destekli hareketin önderlerinden biriydi. Kısa bir dönem başbakanlık da yapan ve 1990’lı yıllarda gittiği İran’dan iki yıl önce ülkesine geri dönen Hikmetyar’ın halen tam olarak nerede olduğu, kaç kişilik bir milis kuvvetine komuta ettiği bilinmiyor.

Taliban’ın da sesi yükseldi

Hikmetyar’ın son direniş çağrısıyla neredeyse aynı döneme rastlayan bir başka gelişme de Taliban’ın şiddet eylemlerini artıracağı yolundaki açıklaması oldu. Orta Afganistan’daki Orusgan’da bir gizli servis mensubunu öldürdüklerini duyuran Taliban savaşçıları, Afgan hükümeti ve Amerikan askerlerine karşı saldırı eylemleri gerçekleştirileceği tehdidinde bulundu. Afganistan-Pakistan sınırında bulunan 700 kadar Amerikan askerinin, teröristlerin sızmasını önlemek için geniş çaplı operasyonlar başlattıkları haber veriliyor.

Afganistan’ın kuzeyi de kaynıyor

Afganistan’ın kuzeyi de kaynayan bir kazan görünümünü aldı. Önce Faryab Eyaleti‘nde merkeze bağlı askeri kuvvetlerle çatışan ve eyalet başkenti Maymana’yı ele geçiren Özbek general Abdülraşid Dostum’un milisleri, daha sonra da eski devlet başkanı Burhaneddin Rabbani’ye bağlı silahlı birliklerle çarpıştı. Rabbani birliklerinin, Dostum’un kalesi sayılan Mezar-ı Şerif’in 5 km güneyindeki Dehdadi bölgesini ele geçirmeleri üzerine, iki grubun çatıştığı bildirildi.

Ülkenin kuzeyindeki iktidar ve nüfuzunu merkezi yönetime bırakmaya yanaşmayan Abdülraşid Dostum, Afganistan’da yeni yönetimin kurulması üzerinden 3 yıl geçmesine rağmen, kendisine bağlı bin kadar silahlı milisle birlikte, Kabil hükümetiyle mücadelesini sürdürüyor. Çatışmalar nedeniyle BM ve uluslararası yardım kuruluşlarının, özellikle ülkenin kuzeyindeki faaliyetlerini sınırladıkları haber veriliyor.

Umut seçimlerde

Uluslararası gözlemci ve diplomatların ifadelerine göre, Afganistan’daki güven ve istikrar ortamının tesisi için en belirleyici unsur, önümüzdeki Eylül ayı için öngörülen seçimlerin yapılması. Çünkü seçimlerin ertelenmesi, ülkeyi kargaşa ortamına sürüklemekten başka bir sonuç doğurmaz.

Bu da başta Taliban olmak üzere diğer milis gruplarının ekmeğine yağ sürmek olur. Devlet Başkanı Hamid Karzai, ülkedeki milislerin süratli bir şekilde silahsızlandırılacağını açıkladı. Ancak uluslararası destek olmaksızın bunu başarılması hayli zor gibi görünüyor.