1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Afrika'nın "birliği"

Ute Schaeffer / DW25 Ocak 2006

Afrika Birliği’nin Sudan başkenti Hartum’daki iki günlük zirve buluşması sona erdi. Zirveden çıkan en önemli sonuç, konsey dönem başkanlığının Darfur’daki insan hakkı ihlalleri yüzünden sert eleştirilere hedef olan evsahibi Sudan’a değil, Kongo Cumhuriyeti’ne geçecek olması. Hartum’daki zirvesini DW’den Ute Schaeffer değerlendirdi:

https://p.dw.com/p/AZrM

“Afrika liderleri arasındaki buluşmaların laf üretmekten başka işe yaramayan tartışma toplantıları olmaktan çıkarılması hedefleniyordu. Afrika Birliği, 2002 yılında Afrika’nın sorunlarına Afrika’ya uygun çözümler sunmak amacıyla kurulmuştu. Ama Hartum Zirvesi de bu iddialı hedefe ulaşamadı. Birlik dönem başkanlığıyla ilgili çekişme bütün zirve gündemine damgasını vurdu.

Kongo Brazzaville Devlet Başkanı Denis Sassou Nguesso gibi siyasi inandırıcılığı olan ve tuttuğunu koparan bir liderde karar kılınması Afrika Birliği açısından iyi bir sonuçtur. Daha da iyisi Sudan Devlet Başkanı Ömer Hasan el Beşir’e bu görevin verilmemiş olmasıdır. Yoksa Afrika Birliği inandırıcılığını yitirebilir ve anlaşmazlıklarda arabuluculuk yapamaz duruma düşerdi. Batılı medyanın ‘Darfur kasabı’ olarak adlandırdığı El Beşir son yılların en büyük insani felaketine yol açan bir lider olarak bu görevi hak etmemişti.

Afrika Birliği’nin barış sağlama çabalarının akıbeti Darfur’da belli olacak. Bölgeye gönderilen 7 bin mevcutlu Afrika barış gücünün çabaları şimdiye kadar sonuç vermedi. Afrika Birliği’nin Darfur misyonu hezimete uğradı, demek yanlış olmaz. Cancavid süvarileri 2003 yılından beri Hartum’dan aldığı gizli mali ve lojistik yardımla Darfur halkını kırıp geçiriyor.

Şimdiye kadar 180 bin kişinin öldüğü Darfur’da en az iki milyon yerli de topraklarından sürüldü. Uluslararası Ceza Mahkemesi savaş suçlarını soruştururken, ABD de bölgedeki soykırımın Hartum yönetimi tarafından desteklendiğini açıkça bütün dünyaya duyuruyor. El Beşir gibi bir liderle Afrika Birliği’ne barışçı özellik kazandırılamazdı.

Kara kıtanın sorunları hala çözüm bekliyor. Fildişi sahili siyasi istikrarsızlık ve sürekli ayaklanmalarla yıpranıyor, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki seçimlerin uluslararası yardımla yapılması bile zor. Çad ile Sudan arasındaki sınır anlaşmazlığı büyüyor. Eski Çad diktatörü Hissene Habre’yi kimin yargılayacağı meçhul. Ve Darfur’daki trajedi sona ermek bilmiyor.

Bütün bu sorunlar acilen çözüm bekliyor. Afrrika Birliği’nin kaybedecek vakti kalmadı. Birlik selefetinin akıbetine uğrayıp, sadece laf üreten bir topluluk haline gelmemeli. Birliğin kuruluş gayesi, Afrika’nın sorunlarına Afrika’ya uygun çözümler üretmekti. Ama Hartum zirvesinde bu ilkenin yanına bile uğranmadı.”